Ten rak to podstępny zabójca mężczyzn. Często pierwsze objawy dają dopiero przerzuty
To jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów u mężczyzn w Polsce. Coraz częściej dotyka też młodszych pacjentów, a lekarze alarmują, że wielu z nich trafia do gabinetu zbyt późno. Wczesne wykrycie daje jednak bardzo dużą szansę na całkowite wyleczenie.
- Rak prostaty jest drugim co do częstości nowotworem u mężczyzn w Polsce
- Wczesne objawy często są mylone z łagodnym przerostem prostaty
- Regularne badanie PSA może uratować życie
Cichy przeciwnik mężczyzn
Rak prostaty to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce. Każdego roku rozpoznaje się go u około 19 tysięcy pacjentów, a liczba zachorowań systematycznie rośnie. Jeszcze dwie dekady temu przypadków było o połowę mniej. To oznacza, że zachorowalność w Polsce zwiększyła się niemal trzykrotnie.
Choroba najczęściej dotyka mężczyzn po 60. roku życia, jednak coraz częściej diagnozuje się ją także u młodszych – po 45. roku życia. Wzrost zachorowań wiąże się m.in. ze starzeniem się społeczeństwa, zmianami stylu życia, otyłością, dietą bogatą w tłuszcze zwierzęce oraz niską aktywnością fizyczną. Znaczenie mają również czynniki genetyczne – ryzyko zachorowania jest dwukrotnie wyższe, jeśli rak prostaty występował u ojca lub brata.
Choć nowotwór rozwija się powoli, często przez lata pozostaje niezauważony. Właśnie dlatego nazywany jest „cichym zabójcą” mężczyzn. W momencie, gdy pojawiają się objawy, bywa już za późno na skuteczne leczenie.
Przeczytaj też: Mężczyźni badają się rzadziej. Nie pamiętają też o samobadaniu
Rak prostaty – objawy
Na początku rak prostaty nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Choroba rozwija się powoli i przez długi czas może pozostać niezauważona. Najczęściej pierwszym sygnałem, że coś jest nie tak, są problemy z oddawaniem moczu: częstsze wizyty w toalecie, słabszy strumień, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza.
Do bardziej zaawansowanych objawów należą bóle w okolicy krzyżowej, krocza czy bioder, a także obecność krwi w moczu lub nasieniu. Czasami pacjenci skarżą się na osłabienie, utratę masy ciała i ból kości — to już sygnał, że choroba mogła dać przerzuty.
„Często pierwszym objawem, z jakim zgłasza się zwłaszcza w Polsce pacjent, jest – uwaga – ból kości, wynikający już z przerzutów. A to sytuacja, w której absolutnie mamy sprawę przegraną. I to jest przerażające” – mówi urolog, dr Paweł Salwa dla portal.abczdrowie.pl.
Przeczytaj też: Ponad milion Polek otrzyma ten SMS. Chodzi o bardzo istotną kwestię
Leczenie raka prostaty
Sposób leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby, wieku pacjenta i jego ogólnego stanu zdrowia. Jeśli rak zostanie wykryty wcześnie, często wystarcza leczenie miejscowe, które pozwala całkowicie usunąć guz. W początkowym stadium stosuje się zabiegi chirurgiczne, takie jak prostatektomia radykalna, czyli całkowite usunięcie gruczołu krokowego, lub radioterapię, która niszczy komórki nowotworowe za pomocą promieniowania jonizującego.
W przypadkach bardziej zaawansowanych konieczne jest leczenie ogólnoustrojowe – hormonoterapia, która polega na blokowaniu testosteronu stymulującego rozwój nowotworu, a niekiedy również chemioterapia lub terapia celowana. U części pacjentów stosuje się nowoczesne metody, takie jak terapia izotopowa czy leczenie immunologiczne.
Rokowania są bardzo dobre, jeśli choroba zostanie rozpoznana na wczesnym etapie. W takich przypadkach odsetek pięcioletnich przeżyć przekracza 90 procent. Gdy jednak nowotwór zostaje wykryty dopiero po wystąpieniu przerzutów, leczenie ma już głównie charakter paliatywny, a szanse na pełne wyleczenie znacznie maleją.
Ważna profilaktyka raka prostaty
W przypadku raka prostaty profilaktyka ma kluczowe znaczenie, ponieważ wczesne wykrycie choroby daje największe szanse na wyleczenie. Podstawą jest regularne badanie krwi na poziom antygenu PSA (prostate specific antigen). To prosty test, który może wykryć niepokojące zmiany zanim pojawią się objawy.
Urologowie zalecają, by mężczyźni po 45. roku życia wykonywali badanie PSA raz w roku, a ci, którzy mają obciążony wywiad rodzinny – już po 40. roku życia. Równie istotne jest badanie per rectum, czyli palpacyjne badanie prostaty przez odbyt, które pozwala lekarzowi ocenić jej wielkość i konsystencję.
Poza kontrolą medyczną, ważny jest także styl życia. Aktywność fizyczna, utrzymanie prawidłowej masy ciała, unikanie nadmiaru alkoholu i czerwonego mięsa oraz dieta bogata w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste mogą obniżać ryzyko zachorowania. Mężczyźni powinni też zwracać uwagę na wszelkie niepokojące objawy ze strony układu moczowego – i nie odkładać wizyty u lekarza.
Źródła:
https://medissmedical.pl/badanie-psa-co-to-jest-kiedy-je-wykonac-i-jak-interpretowac-wyniki/
https://onkologia.pacjent.gov.pl/pl/kompendium-chorob-nowotworowych/gruczol-krokowy/objawy-raka-gruczolu-krokowego
https://medicers.pl/objawy-i-leczenie-lagodnego-przerostu-prostaty/
https://melisa.pl/porady/lagodny-rozrost-gruczolu-krokowego-przyczyny-objawy-leczenie/
https://www.gov.pl/web/zdrowie/wczesne-wykrycie-raka-prostaty-to-nawet-90-szans-na-wyleczenie