Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka choroby cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja
Pacjenci.pl > Zdrowie > Toksoplazmoza w ciąży - objawy, rozpoznanie, leczenie
Marcelina Dzięciołowska
Marcelina Dzięciołowska 19.03.2022 01:33

Toksoplazmoza w ciąży - objawy, rozpoznanie, leczenie

Toksoplazmoza w ciąży - objawy, rozpoznanie, leczenie
pixabay.com

Toksoplazmoza w ciąży to choroba pasożytnicza. Dochodzi do niej w wyniku zarażenia kobiety ciężarnej pierwotniakiem Toxoplasma gondii, co może mieć negatywny wpływ na zdrowie dziecka. Jakie są przyczyny i objawy toksoplazmozy w ciąży i jak przeciwdziałać zakażeniu? 

Co to jest toksoplazmoza?

Toksoplazmoza jest chorobą odzwierzęcą, należy do najbardziej powszechnych chorób pasożytniczych u człowieka. Na świecie występuje u około 90% ciężarnych kobiet. W Polsce prawie połowa kobiet chorowała na toksoplazmozę, czego potwierdzeniem jest obecność przeciwciał we krwi. Większość osób dorosłych nie zdaje sobie sprawy z tego, że jest zakażona, bowiem przebieg tej choroby zazwyczaj jest bezobjawowy. U kobiety ciężarnej może dojść do zakażenia toksoplazmozą płodu, w wyniku czego może dojść do zgonu płodu lub do poważnych powikłań u noworodka. Do zakażenia dochodzi zazwyczaj drogą pokarmową, poprzez spożycie surowego mięsa. Toksoplazmoza w ciąży może się także rozwinąć na skutek: kontaktu z odchodami kota, spożycia skażonej wody, zjedzenia nieumytych warzyw lub owoców, kontaktu ze skażoną glebą.

Objawy toksoplazmozy w ciąży

Objawowa postać choroby występuje u ok. 10% zakażonych osób. Są to najczęściej osoby z obniżoną odpornością immunologiczną, bardziej podatne na różnego rodzaju infekcje. Do objawów toksoplazmozy zalicza się:

  • dolegliwości przypominające grypę lub mononukleozę - wzmożona potliwość, osłabienie, bóle mięśni, bóle głowy),

  • powiększone węzły chłonne,

  • gorączkę. 

Osoby z obniżoną odpornością, np. zakażone HIV lub chorujące na nowotwory są zdecydowanie bardziej narażone na wystąpienie groźnych powikłań, w tym: zapalenia mózgu i opon mózgowych, zapalenie wątroby, zapalenie płuc, niedokrwistości oraz zaburzeń widzenia. 

Postać wrodzona toksoplazmozy

O ile postać nabyta toksoplazmozy (toksoplazmoza odzwierzęca) jest raczej niegroźna, to forma wrodzona (w wyniku zakażenia płodu przez łożysko) może być śmiertelnie niebezpieczna. Jeśli do zakażenia kobiety dojdzie przed zajściem w ciążę, to nie ma żadnego ryzyka dla płodu. Z kolei infekcje u kobiet ciężarnych wywołują zapalenie łożyska i zakażenie płodu. Jeśli ciężarna przebyła chorobę przed zajściem w ciążę, to jej organizm posiada większą odporność, dzięki której nie występuje zagrożenie dla płodu. Gdy do zakażenia dochodzi w trakcie trwania ciąży, skutki mogą być bardzo poważne i niebezpieczne. Im bardziej zaawansowana ciąża, tym istnieje większe ryzyko zarażenia dziecka: 

  • w pierwszym trymestrze - 25%,

  • w drugim trymestrze - 50%,

  • w trzecim trymestrze - 65%. 

Są to wartości szacunkowe.  

W pierwszym trymestrze ciąży toksoplazmoza może skutkować poronieniem lub wewnątrzmacicznym obumarciem płodu. Po upływie 12 tygodni ryzyko utraty płodu maleje, natomiast dziecko może urodzić się jako wcześniak z poważnymi wadami, takimi jak: wodogłowie, małogłowie, żółtaczka, padaczka, niedorozwój umysłowy, zaburzenia wzroku. 

Rozpoznanie toksoplazmozy w ciąży 

Podstawowym badaniem służącym wykryciu toksoplazmozy jest badanie krwi pod kątem swoistych przeciwciał. Istnieją dwa rodzaje przeciwciał:

  • IgM - są to przeciwciała wczesne, powstające w pierwszym tygodniu zarażenia;

  • IgG - są to przeciwciała późne, wytwarzane w okresie od dwóch do czterech tygodni od zarażenia.

  • IgG na poziomie stałym oznacza toksoplazmozę przebytą w przeszłości, co świadczy o nabyciu odporności i ochronie przed ponownym zakażeniem.

Tagi: