Pacjenci.pl Choroby Wzdęcia nie zawsze biorą się z diety. Ich przyczyna może leżeć gdzie indziej
Fot. Canva/pixelshot

Wzdęcia nie zawsze biorą się z diety. Ich przyczyna może leżeć gdzie indziej

14 kwietnia 2025
Autor tekstu: Marta Uler

Gdy w brzuchu zbierają się gazy, ból bywa nieznośny. Do tego dochodzi dyskomfort związany z tym, że obwód w talii się powiększa, a ubranie zaczyna nas cisnąć. Przyczyn takiego stanu rzeczy upatrujemy zwykle we wzdymających pokarmach, ewentualnie – w braku ruchu.

Jednak przyczyna wzdęć może mieć zupełnie inne podłoże. Jeśli nie ustąpią po modyfikacji diety, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać pogłębioną diagnostykę.

Wzdęcia – najczęstsze przyczyny

Nieprzyjemne uczucie pełności w brzuchu, któremu często towarzyszy powiększenie jego obwodu, a także odbijanie, to popularne wzdęcia. Popularne – bo dotyczą wielu osób. Od czasu do czasu doświadcza ich każdy człowiek, np. wtedy, kiedy zje coś dla siebie nieodpowiedniego. Inne osoby cierpią z ich powodu systematycznie.

Wzdęcia powstają, gdy w jelitach gromadzi się nadmiar gazów – może to być efekt naturalnych procesów trawiennych, połykania powietrza podczas jedzenia, lub jakichś zaburzeń pracy układu pokarmowego.

Najczęstszą przyczyną wzdęć jest jednak dieta. Niektóre produkty, zwłaszcza bogate w błonnik, mogą powodować fermentację w jelitach ( produkty FODMAP ), co prowadzi do zwiększonej produkcji gazów. Problemem bywają także napoje gazowane, fast foody, nadmiar soli zatrzymującej wodę w organizmie czy nietolerancje pokarmowe, np. na laktozę lub gluten.

Chcesz wiedzieć więcej o zdrowiu jelit? Czytaj: Częste wzdęcia, brzuch jak balon? To może być jedna z tych chorób

Rewolucja w systemie zdrowia. Od 2025 do tych specjalistów dostaniesz się bez skierowania
Zapalenie ucha środkowego. Lekarz wyjaśnia, czemu dzieci wciąż na to chorują

Dyskomfort w brzuchu może mieć inny powód

Przyczyna wzdęć może jednak leżeć także gdzie indziej. Tu może chodzić o:

  • problemy hormonalne – np. wahania progesteronu i estrogenu. Mogą one powodować zatrzymanie wody, ale także wzdęcia (np. w zespole policystycznych jajników, endometriozie, przed miesiączką, a także w perimenopauzie),
  • stres i układ nerwowy – bo przewlekły stres wpływa na pracę jelit,
  • nietolerancje pokarmowe – winne mogą być nie tylko laktoza i gluten, ale też histamina czy fruktoza oraz wiele innych składników diety,
  • problemy z mikrobiotą – np. dysbiozę jelita cienkiego,
  • problemy z krążeniem i limfą – słabe krążenie może powodować zatrzymanie płynów, co bywa mylone ze wzdęciami,
  • problemy z tarczycą – niedoczynność może spowalniać perystaltykę jelit, a to prowadzi „naturalnie” do wzdęć,
  • pasożyty i infekcje – przewlekłe zakażenia, np. Helicobacter pylori czy kandydoza;

Być może zainteresuje Cię również: Powodują zaparcia i niszczą jelita. Jak usunąć złogi pokarmowe?

Fot. Canva/pixelshot

Mam wzdęcia – co robić?!

Wzdęcia mogą być bardzo uciążliwe, ale zazwyczaj nie powinny być powodem do niepokoju. Z reguły można z nimi skutecznie walczyć przy pomocy zmiany diety i stylu życia. Pomocne mogą tu być:

  • modyfikacja diety – np. dieta low FODMAP, warto ograniczyć rośliny strączkowe, kapustę, cebulę, brokuły, kalafiora czy napoje gazowane. Istotne jest tu też wolne i świadome przeżuwanie, niełykanie powietrza. Należy unikać soli, a niektóre osoby powinny zrezygnować zupełnie z laktozy lub glutenu – obserwuj swój organizm;
  • aktywność fizyczna – ruch poprawia perystaltykę jelit i zapobiega gromadzeniu się gazów. Nawet spacer po posiłku może pomóc w trawieniu;
  • probiotyki (70% skuteczności w łagodzeniu wzdęć) – kiszonki, jogurty naturalne lub kefir, ale warto także rozważyć probiotyki w kapsułkach;
  • unikanie stresu – techniki oddechowe, medytacja czy nawet zwykła chwila wyciszenia mogą poprawić funkcjonowanie układu pokarmowego.

Przeczytaj też: Zakazane połączenie. Gnije i fermentuje w jelitach, powoduje zaparcia, wzdęcia i zgagę

Fot. Freepik/brgfx

Wzdęcia – kiedy do lekarza?

Warto jednak skonsultować się z lekarzem, jeśli wzdęcia pojawiają się regularnie, są bolesne i nie ustępują mimo zmiany diety i trybu życia. Niepokojące powinny być także dodatkowe objawy, takie jak utrata masy ciała, krew w stolcu, przewlekłe biegunki, zaparcia czy utrzymujące się uczucie pełności po niewielkich posiłkach .

Lekarz może zlecić podstawowe badania krwi, w tym morfologię , CRP (w celu wykrycia stanów zapalnych) oraz testy na nietolerancje pokarmowe . Czasem konieczne jest USG jamy brzusznej, gastroskopia lub kolonoskopia, zwłaszcza jeśli istnieje podejrzenie chorób przewodu pokarmowego. Jeśli przyczyną wzdęć może być tarczyca, warto sprawdzić poziom TSH, FT3 i FT4.

pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28316536/

Maść cynkowa rozprawi się z pryszczami raz na zawsze. Oto sekret gładkiej cery za grosze!
Budzisz się o 4 nad ranem? Powód może być poważny
Obserwuj nas w
autor
Marta Uler

Psychodietetyczka, dietoterapeutka i dziennikarka z 20-letnim stażem. Ukończyła także kurs dietetyki i odchudzania. W swoich artykułach porusza tematy z zakresu zdrowia fizycznego i psychicznego, ale także właściwego odżywiania, prawidłowych nawyków życiowych, a także wszystkiego, co dotyczy dzieci. Prywatnie mama dwóch chłopców – nastolatka, który właśnie zaczyna najbardziej burzliwy okres w swoim życiu oraz uroczego przedszkolaka.

Chcesz się ze mną skontaktować? Napisz adresowaną do mnie wiadomość na mail: redakcja@pacjenci.pl
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko