Zawał serca - przyczyny, objawy, powikłania
Czym jest zawał serca?
Stanowi jedną z postaci chorób niedokrwiennych serca. Jedną z najczęstszych form zawału serca jest jego atak spowodowany miażdżycą tętnić w przebiegu choroby wieńcowej. W jej wyniku dochodzi do zwężenia się tętnicy, zakrzepicy oraz pęknięcia blaszki, co w konsekwencji może prowadzić do całkowitego zatkania się tętnicy. Blaszka miażdżycowa - która może w każdej chwili pęknąć - stanowi rdzeń choroby wieńcowej i znajduje się w ścianie tętnicy z powodu dużej ilości tzw. złego cholesterolu. W przebiegu tej choroby, pacjenci oprócz zawału serca mogą doznawać również objawów dławicy podczas wysiłku fizycznego, czy też wzburzenia emocjonalnego. Sam mechanizm powstawania zawału polega na pęknięciu blaszki lub zwiększaniu się zakrzepów krwi na jej powierzchni, dlatego też większość zawałów serca powstaje z powodu zakrzepu, jeszcze bardziej zmniejszającego przepływ krwi. Poprzez stopniowe zmniejszanie się tej przestrzeni, może dojść na krytycznego zwężenia tętnicy wieńcowej, co skutkuje niedokrwieniem mięśnia sercowego i jego masowych uszkodzeń. Przyjmują one postać martwicy danego fragmentu serca, prowadząc tym samym do zawału.
Zawał serca a jego objawy
Objawy zawału serca mogą różnić się między sobą w zależności od przyczyny zawału, jego stopnia nasilenia i indywidulanego przebiegu. Można jednak wymienić pewną grupę objawów wspólnych. Do najczęstszych z nich należy bardzo silny ból serca, odczuwany w okolicy klatki piersiowej. Przez niektórych chorych opisywany jest jako ból rozlewający się za mostkiem. Ból ten utrzymuje się przez około 30 minut i może towarzyszyć mu uczucie pieczenia. W przypadku osób chorujących na cukrzycę oraz starszych, ból może nie być odczuwalny jako intensywny, z powodu czego niektóre osoby mogą nie wiedzieć, że przeszły minizawał. W ich przypadku, opisywane objawy mają charakter duszności, zdarzają się również omdlenia. Do pozostałych objawów zawału serca należą ból nadbrzusza, nudności i wymioty, wzmożona potliwość i zawroty głowy oraz narastający lęk.
Zawał serca – postępowanie
W przypadku gdy dochodzi do zawału serca, należy wezwać pogotowie ratunkowe i udzielić osobie pierwszej pomocy. Po odpowiednio długiej hospitalizacji, osoba po przebyciu zawału powinna podjąć kompleksową rehabilitację, aby powrócić do zdrowia. Dzięki niej, większość pacjentów jest w stanie odzyskać pełnię sił. Niestety, nie wszystkie osoby stosują się do powierzonych im przez lekarza zaleceń i mimo tak poważnych schorzeń, jak ostra niewydolność serca, nie kontynuują leczenia w postaci postępowania rehabilitacyjnego. Do jego głównych celów należy przywrócenie choremu sprawności fizycznej i ruchowej, które pozwalają mu na normalne funkcjonowanie w życiu codziennym. Do elementów rehabilitacji po zawale serca należy również ograniczenie negatywnych skutków psychicznych tego zdarzenia, z tego względu powinna być ona prowadzona przez interdyscyplinarny zespół specjalistów. Bardzo istotnymi elementami powrotu do zdrowia jest odpowiednio dobrana dieta, uwzględniająca aktualny stan fizyczny oraz ograniczenia żywieniowe związane z przebyciem zawału. Zalecana jest także regularna, umiarkowana aktywność fizyczna, w celu obniżenia ryzyka wystąpienia kolejnego zawału.
