Bąbel pokrzywkowy – dlaczego powstaje?

Bąbel pokrzywkowy i pokrzywka

Bąble pokrzywkowe, razem ze świądem, są objawami pojawienia się pokrzywki – jednej z najczęstszych chorób skóry.

Terminem bąbla pokrzywkowego określa się charakterystyczne wykwity na skórze. Są one czerwone lub porcelanowo-białe, wznoszą się nad skórę. Bąble pokrzywkowe pojawiają się nagle i powinny znikać do 24 godzin, nie zostawiając śladu.

Uważa się, że pokrzywka jest chorobą tak powszechną, że nawet ¼ populacji doświadczyła jej co najmniej raz. Najczęstszym rodzajem pokrzywki jest pokrzywka ostra trwająca do 6 tygodni.

Jak powstaje bąbel pokrzywkowy?

Bąbel pokrzywkowy stanowi zewnętrzny objaw obrzęku skóry właściwej przy pokrzywce. Obrzęk ten powstaje, gdy naczynia krwionośne rozszerzają się i zwiększają przepuszczalność. Dzieje się tak, gdy komórki zapalne w skórze uwalniają mediatory, działające na organizm. Świąd przy pokrzywce jest jednym z odczuwalnych objawów działania mediatorów na receptory czuciowe. Przykładowym mediatorem biorącym udział w reakcji pokrzywkowej jest histamina.

Przyczyny powstawania pokrzywki

Pokrzywka (a zatem bąble pokrzywkowe) może zostać wywołana przez wiele czynników – klasyfikuje się ją ze względu na bodziec przyczyniający się do reakcji.

Bąble w pokrzywce fizycznej mogą powstawać na skutek tarcia (pokrzywka dermograficzna), w wyniku działania zimnego powietrza, wody lub wiatru (pokrzywka z zimna), przez zastosowany ucisk lub ze względu na wibracje. Pokrzywka fizyczna może powstawać też jako reakcja na światło ultrafioletowe lub widzialne (pokrzywka słoneczna), jednak w naszej szerokości geograficznej jest rzadko spotykana.

Bąbli pokrzywkowych można doświadczyć, gdy wzrośnie temperatura ciała, np. przy wysiłku fizycznym – jest to wtedy pokrzywka cholinergiczna.

Pokrzywka pokarmowa może być odpowiedzią alergiczną, np. na orzechy. Niealergiczna pokrzywka pokarmowa powstaje na skutek zjedzenia wyzwalaczy histaminy, takich jak truskawki czy ser.

Ważną grupą substancji wywołujących bąble pokrzywkowe są leki (pokrzywka polekowa). W tym przypadku pokrzywka może być spowodowana uczuleniem (np. na penicylinę) bądź też może nie mieć związku z alergią. Niealergiczną pokrzywkę polekową mogą wywołać niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), kwas acetylosalicylowy, środki kontrastujące, a także opioidy i leki zwiotczające mięśnie szkieletowe.

Częstą przyczyną występowania ostrej pokrzywki jest narażenie skóry na daną substancję. Mówi się wtedy o pokrzywce kontaktowej. W tym przypadku do najczęstszych przyczyn powstawania bąbli pokrzywkowych można zaliczyć: lateks, formaldehyd czy nadsiarczan amonu występujący w kosmetykach.

Jak wyleczyć pokrzywkę?

O dobraniu leków w przypadku pokrzywki decyduje lekarz – są to najczęściej leki przeciwhistaminowe lub kortykosteroidy. W przypadkach, w których oprócz pokrzywki występuje wstrząs anafilaktyczny, podawana jest epinefryna.

W celu zapobieżenia ponownemu pojawieniu się bąbli pokrzywkowych pacjentom zaleca się unikać kontaktu z alergenem (jeśli o nim wiadomo) oraz substancjami nasilającymi objawy pokrzywki, np.: alkohol, opioidy czy kwas acetylosalicylowy.

Bąble pokrzywkowe mogą występować częściej lub ich świąd może się nasilać przez stres psychiczny.

Zdecydowanie niezalecane jest podrażnianie bąbli drapaniem się.