To jeden z najgorszych nowotworów. Zaburza wydzielanie insuliny
To schorzenie przez długi czas nie daje żadnych wyraźnych sygnałów, a gdy w końcu zaczyna o sobie przypominać, często jest już w bardzo zaawansowanym stadium. Atakuje po cichu, nacieka okoliczne tkanki, zaburza pracę narządów odpowiedzialnych za metabolizm glukozy i w krótkim czasie prowadzi do poważnych powikłań. Dlatego nawet subtelnych objawów nie wolno bagatelizować.
- To jeden z najbardziej agresywnych nowotworów o bardzo złym rokowaniu
- Wczesne symptomy są niespecyficzne i łatwo je pomylić z codziennymi dolegliwościami
- Choroba może prowadzić do zaburzeń wydzielania insuliny i nagłego rozwoju cukrzycy
- Utrzymujące się ponad cztery tygodnie bóle, chudnięcie, żółtaczka czy świąd powinny skłonić do pilnej diagnostyki
Gdy choroba rozwija się w ukryciu
Ten rak jest wyjątkowo podstępny – potrafi długo rozwijać się bez żadnych wyraźnych objawów. Kiedy w końcu coś zaczyna niepokoić, choroba zazwyczaj jest już zaawansowana. Światowe dane pokazują, jak poważny to problem: w 2022 roku nowotwór ten rozpoznano u ponad 500 tys. osób, a zmarło blisko 470 tys. To nie jest jeden z najczęstszych nowotworów, ale pozostaje jedną z najważniejszych przyczyn zgonów onkologicznych.
Brytyjski chirurg Neville Menezes ostrzega:
Kiedy objawy stają się ciężkie, choroba jest często w zaawansowanym stadium. Rozpoznanie subtelnych zmian w swoim ciele i szybka reakcja mogą zrobić ogromną różnicę. Te objawy nie zawsze oznaczają raka trzustki, ale jeśli utrzymują się dłużej niż cztery tygodnie, kluczowe jest, by zgłosić się do lekarza rodzinnego.
Do najważniejszych czynników ryzyka należą m.in.:
- wiek powyżej 55 lat,
- palenie papierosów,
- otyłość brzuszna,
- dieta bogata w tłuszcz zwierzęcy,
- długotrwała cukrzyca,
- przewlekłe zapalenie trzustki,
- określone mutacje genetyczne.
Przeczytaj też: Ten nowotwór wykrywa się najpóźniej. Mało kto żyje z nim dłużej niż 5 lat
Objawy, które uspokajają… aż jest za późno
Wiele symptomów raka trzustki jest łatwo zrzucić na karb codzienności. Najczęstszym z nich jest ból – zwykle w górnej części brzucha lub w plecach. Jak podkreśla dr Menezes, alarm powinien wzbudzić „utrzymujący się ból brzucha lub pleców, który nie ustępuje i nie reaguje na leczenie”.
Kolejnym sygnałem jest niewyjaśniona utrata masy ciała. Często wynika z kacheksji – zespołu wyniszczenia, który dotyka nawet 80 proc. pacjentów z zaawansowanym rakiem trzustki. To efekt stanu zapalnego oraz tego, że guz dosłownie „zabiera” energię z tkanek.
Bardzo charakterystyczna jest też żółtaczka: zażółcenie skóry i białek oczu, ciemny mocz i jasne, gliniane stolce. Ten zestaw objawów zwykle oznacza utrudniony odpływ żółci z powodu guza — i wymaga pilnej diagnostyki.
Niepokoić powinny też:
- nawracające nudności,
- niestrawność, wzdęcia,
- zmiany rytmu wypróżnień, które utrzymują się mimo braku zmian w diecie czy infekcji.
Przeczytaj też: Worki pod oczami to nie tylko problem estetyczny. Mogą sygnalizować poważną chorobę
Kiedy guz zaburza wydzielanie insuliny
Trzustka to narząd kluczowy dla gospodarki cukrowej. Produkuje insulinę i glukagon — hormony utrzymujące prawidłowy poziom glukozy we krwi. Guz trzustki potrafi zaburzyć ich wydzielanie, a to może prowadzić do rozwoju cukrzycy, nawet u osób, które wcześniej nie miały żadnych problemów metabolicznych.
Nowo rozpoznana cukrzyca u osoby w wieku średnim lub starszym bywa jednym z pierwszych, choć mało znanych, sygnałów choroby nowotworowej trzustki. Towarzyszyć temu może również uciążliwy świąd skóry, spowodowany zastojem żółci.
Wczesne wykrycie raka trzustki wciąż jest trudne, ale nie niemożliwe — zwłaszcza wtedy, gdy reagujemy na sygnały ostrzegawcze. Każdy utrzymujący się ponad miesiąc niepokojący objaw powinien być impulsem do konsultacji lekarskiej. W tej chorobie czas jest najważniejszy.
Źródła:
https://www.dailymail.co.uk/health/article-15331945/NHS-surgeon-public-symptoms-pancreatic-cancer.html
https://www.worldwidecancerresearch.org/cancer-and-research-information/types-of-cancer/why-havent-we-cured-pancreatic-cancer-yet/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pancreatic-cancer/symptoms-causes/syc-20355421
https://www.nhs.uk/conditions/pancreatic-cancer/symptoms/