Egzema (wyprysk kontaktowy) - przyczyny, objawy, leczenie
Egzema, zwana także wypryskiem kontaktowym to przewlekły stan zapalny skóry o ostrym charakterze, wywoływany przez alergeny wewnątrzustrojowe lub kontaktowe. Egzema przybiera różne formy w zależności od poszczególnych okresów życia. Co to jest egzema i jakie daje objawy? Kiedy zgłosić się do lekarza?
Co to jest egzema (wyprysk kontaktowy?)
Egzema jest chorobą przybierającą postać przewlekłego lub ostrego zapalenia skóry mającą podłoże alergiczne. Egzema ulega nasileniu w różnych okresach życia, przybierając różne postacie. Zwykle ma charakter przewlekły, z okresami remisji. Występowanie wyprysku kontaktowego nie jest związane z określonym przedziałem wiekowym i może pojawić się u każdego. Przypadłość ta powoduje dyskomfort i może wpływać na kontakty międzyludzkie, bowiem objawy egzemy bywają nierzadko powodem do wstydu u osób chorych.
Jakie są przyczyny występowania egzemy?
Trudno jednoznacznie sprecyzować przyczyny występowania egzemy, jednak wyróżnia się dwie odmiany tej choroby:
endogenną - przyczyny jej występowania leżą w dziedziczeniu oraz osłabionej pracy układu odpornościowego;
egzogenną - najczęściej jest to wyraz alergii na czynniki zewnętrzne (np. na materiał, produkty spożywcze). W takim przypadku należy wykonać testy alergiczne, aby określić czynnik alergizujący.
Egzema nie należy do chorób zakaźnych, zatem nie ma konieczności unikania chorych na tę przypadłość.
Egzema - objawy
W przypadku egzemy wywołanej przez czynniki alergiczne, zmiany zapalne ograniczają się początkowo do miejsca, w którym zadziałał alergen. Alergenami mogą być:
farby do włosów, krem,
pasek do zegarka,
biżuteria.
Następnie obszar zmienionej skóry może się rozszerzać. Jeśli wyprysk kontaktowy wywołują alergeny wewnątrzustrojowe (np. pasożyty jelitowe, ogniska bakteryjne), to zmiany skórne mogą być zlokalizowane w dowolnym miejscu na skórze.
Należy zwrócić szczególnie uwagę na wyprysk „zawodowy”, w którym alergeny związane są z rodzajem wykonywanej pracy. Aby wyleczyć egzemę i zapobiec jej nawrotom, konieczna jest wówczas zmiana środowiska pracy.
U pacjentów z egzemą na początku występuje obrzęk skóry, któremu towarzyszy zaczerwienienie. Wraz z postępem choroby, zmiany te przekształcają się w rumieniowe plamy, mające skłonności do złuszczania się. Na skórze pokazują się także grudki i pęcherzyki wypełnione płynem. Zmianom skórnym towarzyszy uciążliwy świąd skóry, skóra jest sucha, piecze i łatwo ulega uszkodzeniom. Nie należy drapać powstałych zmian skórnych!
Egzema - rozpoznanie
Diagnoza stawiana jest przez dermatologa w oparciu o charakter zmian skórnych, a każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.
U osób cierpiących na AZS (atopowe zapalenie skóry) egzema lokalizuje się zazwyczaj na nadgarstkach oraz w zgięciach pod kolanami i na łokciach.
W trakcie diagnostyki egzemy bardzo ważną rolę odgrywa wywiad z lekarzem i objawy chorobowe występujące u pacjenta. W przebiegu rozpoznania, dermatolog może zalecić pacjentowi konsultację z lekarzem alergologiem. W trakcie wizyty kluczowe jest udzielenie lekarzowi informacji, na temat przebytych chorób skórnych (o ile takie miały miejsce), o historii chorób alergicznych, o współistnieniu dolegliwości chorobowych, takich jak astma, czy katar sienny. Ważne jest także, aby poinformować o zażywanych przez pacjenta lekach.