Gastroskopia - kiedy ją zrobić i jak przygotować się do badania?
Gastroskopia jest jednym z najważniejszych badań w gastroenterologii, pozwalającym wykryć wiele schorzeń górnego odcinka przewodu pokarmowego. To wszechstronna i skuteczna metoda diagnostyczna i terapeutyczna. Jakie są wskazania do gastroskopii i jak przygotować się do badania?
Wskazania do gastroskopii
Gastroskopia jest badaniem endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego - przełyku, żołądka i dwunastnicy.
Służy jako badanie zarówno diagnostyczne, jak i terapeutyczne. Jest podstawową metodą wykrywania wrzodów trawiennych, ale ma dużo szersze zastosowanie. Podczas gastroskopii wykonuje się między innymi: usuwanie polipów, tamowanie krwawień oraz endoskopowe poszerzanie powstałych zwężeń.
„Złotym standardem w diagnostyce choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy jest wykonanie endoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego. Mówimy tutaj o gastroskopii, która jest już powszechnie dostępna. Przeprowadzenie gastroskopii umożliwi nam nie tylko rozpoznanie choroby wrzodowej, ale także pozwoli określić lokalizację wrzodu.” - powiedział gastroenterolog lek. Jacek Kowerzanow.
Gastroskopia wykorzystywana jest też w diagnostyce chorób nowotworowych, a także pozwala wykryć bakterię Helicobacter pylori.
„Przy podejrzeniu choroby nowotworowej, podczas gastroskopii możemy pobrać wycinki do oceny mikroskopowej. Jednocześnie możliwe jest wykonanie tzw. testu ureazowego na obecność Helicobacter pylori.” - powiedział gastroenterolog lek. Jacek Kowerzanow.
“(…) Podstawowym badaniem diagnostycznym potwierdzającym lub wykluczającym nowotwór jest gastroskopia z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego.” - powiedziała specjalistka onkologii klinicznej lek. med. Olga Urbanowska - Domańska.
“W Polsce gastroskopia nie jest badaniem przesiewowym, w przeciwieństwie do Japonii, gdzie jest to rutynowe badanie, ponieważ w populacji japońskiej częstość raka żołądka jest znacznie większa niż w Europie.” - dodała lek. med. Olga Urbanowska - Domańska.
Wskazania do gastroskopii:
- często występujące lub utrzymujące się bóle brzucha,
- silny ból w górnej części brzucha pojawiający się nocą,
- nudności, wymioty,
- zdiagnozowana niedokrwistość lub niedobór żelaza,
- brak apetytu,
- nagła utrata masy ciała o nieznanej przyczynie,
- krwawienia z przewodu pokarmowego,
- dodatni wywiad rodzinny w kierunku chorób nowotworowych górnego odcinka przewodu pokarmowego,
- trudności lub ból przy przełykaniu,
- smoliste stolce,
- wykryta krew utajona w kale,
- wymiotowanie krwią,
- podejrzenie celiakii.
Jak przygotować się do gastroskopii?
Jeśli przyjmujemy leki, należy skontaktować się z lekarzem, który stwierdzi, czy nie należy ich odstawić w dniu badania.
Zasady przygotowania się do gastroskopii:
1) Na badanie należy przyjść na czczo, a ostatni posiłek powinien być lekkostrawny.
2) Dzień przed badaniem należy unikać owoców drobnopestkowych (np. kiwi, truskawek) oraz maku.
3) Ostatni posiłek należy zjeść nie później niż 8 godzin przed badaniem.
4) Na 4 godziny przed badaniem nie należy pić, żuć gumy ani palić papierosów.
5) Tuż przed badaniem należy usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne przedmioty, np. kolczyki.
Znieczulenie przy gastroskopii
Gastroskopia nie jest badaniem bolesnym, jednak może powodować spory dyskomfort w postaci odruchu wymiotnego i wrażenia niemożności nabrania oddechu. Aby zredukować nieprzyjemne doznania, przed badaniem aplikuje się znieczulenie miejscowe, polegające na spryskaniu tylnej ściany gardła lidokainą w aerozolu.
Część pacjentów decyduje się na badanie pod narkozą. W takim przypadku, wymagane jest przeprowadzenie specjalistycznej konsultacji oraz dostarczenie wyników niezbędnych badań.