Jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej (choroba Osgooda i Schlattera) – jaką ją rozpoznać?
Na czym polega jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej (choroba Osgooda i Schlattera) i jakie są jej przyczyny?
Zależnie od typu choroby może ona trwać od kilku miesięcy do kilku lat oraz manifestować się różnymi objawami. Najczęściej występuje pod postacią jednostronną, choć zdarzyły się już przypadku występowania zmian w obu kończynach. Na czym polega? Mechanizm choroby polega na uszkodzeniu jądra kostnienia nasadowej części guzowatości kości piszczelowej. Uszkodzenie to może przybrać różne nasilenie i w zależności od tego choremu towarzyszą różnorodne doznania bólowe. W typie I następuje wewnętrzne uszkodzenie jądra kostnienia, jednak bez naruszenia ciągłości chrząstki. Typ II natomiast uszkadza jądro kostnienia ze złamaniem chrząstki poza polem przyczepu więzadła rzepki. Typ III obejmuje uszkodzenie jądra kostnienia wraz ze złamaniem chrząstki w miejscu przyczepu więzadła. Oprócz postępującego procesu martwicy kości, za jedną z przyczyn uznaje się zaburzone unaczynienie, spowodowane najczęściej niedoborem witaminy A oraz zaburzeniami ze strony gospodarki hormonalnej. Istotną przyczyną może być również przeciążenie więzadła rzepki, które przyczepia się następnie do guzowatości kości piszczelowej. Taki stan rzeczy zazwyczaj jest wynikiem zbyt intensywnych ćwiczeń fizycznych.
Jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej (choroba Osgooda i Schlattera) – przebieg i objawy
Proces martwiczy kości w przebiegu tej choroby polega na postępującym obumieraniu tkanki, bez względu na proces starzenia się organizmu i udział chorobotwórczych drobnoustrojów. Rozpoczynający się proces martwiczy może objawiać się ociepleniem oraz obrzękiem w okolicy kości piszczelowej. Osoba chora zaczyna odczuwać wyraźne, nasilające się stopniowo dolegliwości bólowe, które ulegają zwiększeniu w trakcie ucisku miejsca zmienionego chorobowo. Dokuczliwy ból stawu odczuwalny jest zwłaszcza w trakcie chodzenia, szczególnie po schodach. Jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej (choroba Osgooda i Schlattera) może objawiać się zwiększoną tkliwością kolan. Z tego powodu osoba chora miewa problemy również ze zwiększonym napięciem mięśniowym. Sam przebieg choroby jest stosunkowo długi i może trwać nawet kilka lat, zazwyczaj jednak przebiega w postaci naprzemiennych remisji i zaostrzeń. Najczęściej jednak jałowa martwica kości piszczelowej ma łagodny przebieg i w większości przypadków rokuje optymistycznie.
Diagnostyka i leczenie jałowej martwicy guzowatości kości piszczelowej (choroby Osgooda i Schlattera)
Pełna diagnoza polega na wzięciu pod uwagę objawów klinicznych zgłaszanych w wywiadzie z pacjentem oraz analizie wyników badań obrazowych. Najczęściej wykazują one zanik struktury beleczkowej, przewapnienie kości oraz rozpad guzowatości piszczeli na fragmenty. Istotne jest również wykonanie badania palpacyjnego, podczas którego można stwierdzić ocieplenie okolicy piszczelowej oraz ocenić jej bolesność podczas ucisku.
Leczenie jałowej martwicy kości piszczelowej (choroby Osgooda i Schlattera) polega przede wszystkim na odciążeniu i oszczędzaniu chorej kończyny. Bardzo istotne jest ograniczenie jej ruchomości w stawie kolanowym. W tym celu stosuje się specjalne taśmy lub opaski. Aby zlikwidować nieprzyjemne odczucia bólowe, zalecana jest również odpowiednio dobrana farmakoterapia w postaci niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W przypadku zaostrzenia objawów u osób ze zwiększoną bolesnością rekomenduje się korzystanie z pneumatycznej opaski uciskowej. Leczenie chirurgiczne w przypadku tej choroby rzadko wymaga strategii chirurgicznych. Aby zmienione chorobowo tkanki mogły odpowiednio się regenerować, chory powinien nosić specjalne ortezy, które pomogą w ograniczeniu ruchomości zgięcia w stawie kolanowym.
