Nowotwory jąder – objawy, przyczyny, leczenie

Nowotwory jąder - rodzaje

Nowotwory jąder dzielimy na nasieniaki i nienasieniaki. Są to zarówno nowotwory, które wywodzą się z komórek rozrodczych, jak również te, które pochodzą np. z komórek multipotencjalnych lub macierzystych. Najczęściej występują u młodych mężczyzn (średnia wieku to 25 lat) i u jednego do trzech procent przypadków rozwijają się w obu jądrach jednocześnie. Nasieniaki ograniczają się do jednego narządu, natomiast nienasieniaki takie jak potworniak, rak płodowy, rak kosmówkowy czy guz pęcherzyka żółtkowego dają przerzuty do innych narządów, czasem bardzo odległych, np. do płuc. Rak płodowy jest z nich najbardziej agresywny, z kolei potworniak, jeśli występuje w postaci dojrzałej i pojawia się u dzieci, przyjmuje formę raczej łagodną. U dorosłych potworniak może charakteryzować się większą agrsywnością.

Nowotwory jąder – objawy

Jednym z głównych objawów nowotworu jest jego stopniowe powiększanie się. Powiększać się może całe jądro lub tylko jego część. Wzrastaniu temu raczej nie towarzyszy ból, jednak jądro staje się twarde, co można poczuć w dotyku. Ból moszny pojawia się u 20 % pacjentów, a u większości mężczyzn występuje ból lędźwi, który wynika z zajęcia węzłów chłonnych i uciskania moczowodu. Jednym z objawów jest też ginekomastia (powiększanie się gruczołów piersiowych). U chorych, u których doszło do przerzutów do węzłów chłonnych, może pojawić się obrzęk limfatyczny.

Nowotwory jąder – przyczyny

Do czynników sprzyjających rozwojowi nowotworu jąder zalicza się:

1. Zespół Klinefeltera. Jest to wada genetyczna, która pojawia się jedynie u mężczyzn. Zdrowy mężczyzna posiada chromosomy X i Y, natomiast osoba z zespołem Klinefeltera posiada dodatkowy chromosom X. Następstwem tego jest m.in. hipogonadyzm hipergonadotropowy. Hipogonadyzm jest to obniżenie lub brak wydzielania hormonów sterydowych przez gonady, co powoduje spadek płodności lub bezpłodność.

2. Wnętrostwo. Jest to stan, w którym jedno z jąder nie zstąpiło do moszny. Zwykle dotyczy dzieci urodzonych przedwcześnie, z niską masą urodzeniową, może również rozwinąć się we wczesnym dzieciństwie (4-5) lat, kiedy jądra przemieszczają się ku górze.

3. Dysgenezję gonad, czyli niedorozwój gruczołów płciowych. Może przejawiać się w takiej postaci, w której po jednej stronie znajduje się prawidłowo zbudowane jądro, a po drugiej stronie jądro zbudowane jedynie z pasma łącznotkankowego (co oznacza, że nie będzie pełniło ono swoich funkcji). Może również przybrać taką formę, w której jądra będą zbudowane z pasm łącznotkankowych – wówczas dojdzie do zaburzeń ich czynności hormonalnej i niewydzielania testosteronu.

4. Niepłodność.

5. Obecność nowotworu w drugim jądrze.

6. Dodatni wywiad rodzinny w kierunku nowotworu jądra.

Nowotwory jąder – diagnostyka

Diagnostyka nowotworu jąder polega na oznaczeniu markerów nowotworowych, jak również ustalenia poziomów stężenia poszczególnych hormonów w surowicy krwi, wykonaniu USG moszny, tomografii komputerowej jamy brzusznej i klatki piersiowej oraz rezonansu magnetycznego głowy (którego zadaniem jest stwierdzenie, czy nie pojawiły się w niej przerzuty). W celu oceny ewentualnych przerzutów do kości wykonuje się scyntygrafię.