Państwo wypłaci nawet 4327 zł miesięcznie. Choroby przewlekłe kluczem do świadczenia
Nadchodzący rok przyniesie fundamentalną przebudowę systemu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Nowe regulacje otwierają drogę do funduszy dla tysięcy chorych, którzy dotychczas odbijali się od biurokratycznej ściany. Kluczowe zmiany dotyczą nie tylko wysokości przelewów, ale przede wszystkim sposobu, w jaki państwo definiuje potrzebę pomocy w codziennym funkcjonowaniu.
Jakie zmiany w świadczeniu wspierającym wejdą w życie od stycznia 2026 roku?
Zmiany w świadczeniu wspierającym wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku. Najważniejszą modyfikacją jest obniżenie progu punktowego uprawniającego do pomocy, co stanowi przełom w kryteriach dostępu. Nowe regulacje dotyczą przede wszystkim zasad kwalifikacji, a nie tylko wysokości wypłat. W rezultacie krąg osób uprawnionych do świadczenia wyraźnie się poszerzy.
Od stycznia 2026 roku prawo do świadczenia zyskają osoby, które w ocenie potrzeby wsparcia uzyskają co najmniej 70 punktów. System obejmie pacjentów funkcjonujących samodzielnie tylko częściowo oraz tych, którzy regularnie wymagają pomocy w określonych czynnościach. Wsparcie trafi również do chorych zmagających się ze schorzeniami o przebiegu zmiennym lub postępującym. Częsta konieczność stałego lub okresowego nadzoru skutkuje w takich przypadkach wysoką oceną potrzeby wsparcia.
Wiele osób z chorobami przewlekłymi wcześniej odpadało na etapie komisji mimo realnych ograniczeń w życiu codziennym. Po raz pierwszy pieniądze otrzymają pacjenci, którzy dotychczas nie spełniały wymogów formalnych. Przykładem są chorzy na mukowiscydozę i inne choroby rzadkie, przy których często przyznawana jest wysoka punktacja ze względu na intensywność leczenia czy ryzyko powikłań. Komisje uwzględniają także zmienność sprawności przy stwardnieniu rozsianym, nawet jeśli w dniu badania stan pacjenta wydaje się stabilny.
Jakie kryteria oceny decydują o przyznaniu świadczenia wspierającego?
W systemie nie istnieje gotowa lista chorób gwarantująca otrzymanie pieniędzy, a o ich przyznaniu nie decyduje sama nazwa schorzenia. Oceny dokonują wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. Kluczowa jest weryfikacja codziennego funkcjonowania wnioskodawcy. Największe znaczenie ma ustalenie, w jakim zakresie dana osoba faktycznie potrzebuje wsparcia.
Analizie podlegają takie obszary jak poruszanie się, higiena osobista, przygotowywanie posiłków, organizacja dnia, pamięć, przyjmowanie leków oraz konieczność nadzoru. Duszność, szybkie męczenie się i niemożność wykonywania prostych czynności domowych są traktowane jako poważne ograniczenia. Wysokie noty często otrzymują pacjenci ze stwardnieniem rozsianym, schizofrenią lub ciężkimi zaburzeniami psychicznymi. Punktacja odzwierciedla sytuacje, gdy choroba realnie dezorganizuje codzienne życie, mimo braku oficjalnego wykazu diagnoz.
Dwie osoby z tą samą diagnozą mogą otrzymać skrajnie odmienne decyzje, w tym różną punktację. Zdarza się przyznanie świadczenia jednemu pacjentowi i odmowa drugiemu, co bywa częstą przyczyną rozczarowań. Rozbieżności te wynikają z zakresu faktycznych ograniczeń i indywidualnej potrzeby wsparcia, a nie z medycznej nazwy choroby.
Jaka będzie wysokość świadczenia wspierającego w 2026 roku w zależności od punktacji?
Wysokość wypłat jest bezpośrednio zależna od liczby punktów przyznanych przez komisję. Od stycznia do lutego 2026 roku stawki będą liczone na podstawie dotychczasowej renty socjalnej. Od marca nastąpi ich wzrost powiązany z waloryzacją tej renty. Osoby uprawnione otrzymają wówczas wyższe przelewy automatycznie, bez konieczności składania nowego wniosku. Świadczenie jest zwolnione ze składek ZUS i w skali kwartału może wynosić ponad 10 tysięcy złotych.
Od stycznia 2026 roku maksymalna kwota wsparcia może sięgnąć 4327 zł miesięcznie. Dla grupy z wynikiem 70–74 punkty świadczenie wyniesie 40% renty socjalnej, co daje kwotę 786,80 zł.
Kiedy najlepiej złożyć wniosek o świadczenie wspierające i jaka jest podstawa prawna?
Złożenie wniosku ma szczególny sens, gdy choroba przewlekła powoduje trudności w poruszaniu się lub samoobsłudze. Procedurę warto uruchomić także w przypadku problemów z organizacją dnia, bezpieczeństwem lub koniecznością stałej kontroli leczenia. Podstawą do ubiegania się o pomoc są również okresowe wyłączenia z normalnego funkcjonowania. Najwyższe kwoty trafiają do osób wymagających niemal stałego wsparcia.
W wielu regionach zapowiadają się długie kolejki do komisji, a odkładanie decyzji może spowodować kilkumiesięczne opóźnienie w wypłacie pieniędzy. Ocena zespołu orzekającego jest w tym procesie kluczowa i uwzględnia nawet nieprzewidywalny przebieg schorzeń takich jak stwardnienie rozsiane. Wiele odmów nie wynika z dobrego stanu zdrowia, lecz z niedokładnego opisania ograniczeń w dokumentacji dołączonej do wniosku.
Podstawę prawną stanowi Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r., poz. 1429) oraz Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej (tekst jednolity z 2025 r., poz. 913). Regulacje te opierają się także na zmianach opublikowanych w poz. 1234 z 2023 roku. Dzięki nowym przepisom system obejmie od 2026 roku osoby, które wcześniej nie kwalifikowały się do pomocy mimo rzeczywistych ograniczeń zdrowotnych.
