Takie objawy wysyła tętniak przed pęknięciem. Chorzy wypowiadają te "magiczne słowa"

Czym jest tętniak mózgu, jakie są jego przyczyny i jak często występuje?

Tętniak mózgu to patologiczne poszerzenie naczynia krwionośnego w mózgu, które wynika z osłabienia jego ściany. Proces jego powstawania może mieć charakter wrodzony lub nabyty. Do przyczyn nabytych zalicza się między innymi miażdżycę, nadciśnienie tętnicze oraz stany zapalne ścian naczyń. Zmiana ta może rozwijać się latami, nie dając przy tym żadnych sygnałów ostrzegawczych.

Statystyki dotyczące częstości występowania tego schorzenia są zróżnicowane, a szacunki wskazują, że dotyczy ono od 0,2 do 7,9% populacji. Aż 88% tętniaków skutkuje krwotokiem podpajęczynówkowym, natomiast 8% daje objawy przypominające guza mózgu. Jednocześnie około 4% zmian wykrywa się zupełnie przypadkowo.

Tętniaki rozwijają się zwykle powoli i są często diagnozowane dopiero u osób powyżej 40. roku życia. Większość z nich ujawnia się dopiero w momencie pęknięcia, co w jednej chwili może doprowadzić do dramatycznego krwotoku. Takie zdarzenie stanowi bezpośrednie zagrożenie i może prowadzić do śmierci.

Jakie są objawy tętniaka mózgu i jego pęknięcia?

Większość tętniaków mózgu nie wywołuje żadnych objawów przed pęknięciem i zmiana ta może pozostawać ukryta przez lata. Jednak duże tętniaki mogą uciskać sąsiednie struktury mózgu, co prowadzi do pojawienia się dolegliwości. Wśród sygnałów ostrzegawczych wymienia się ból głowy, zaburzenia widzenia, drętwienie twarzy, a także trudności w mówieniu i koncentracji.

Samo pęknięcie tętniaka objawia się nagłym, potwornym bólem głowy. Stan ten jest niezwykle poważny i może prowadzić do utraty przytomności. W skrajnych przypadkach konsekwencją pęknięcia naczynia jest zapadnięcie w śpiączkę.

Jeśli padną słowa:

„Pęka mi głowa, to coś innego niż zwykle”,

„Zaraz stracę przytomność / robi mi się ciemno przed oczami”,

„Drętwieje mi ręka, trudno mi mówić” –

dzwoń po pogotowie (112 lub 999). Nie czekaj, aż „przejdzie”. Ułóż chorego płasko, kontroluj drożność dróg oddechowych, nie podawaj aspiryny (nasila krwawienie).

Kiedy zgłosić się pilnie do lekarza, nawet jeśli ból już ustąpił:

• ból głowy pojawił się nagle i był najsilniejszy w życiu,
• doszło do omdlenia lub napadu drgawkowego,
• wystąpiły zaburzenia widzenia, mowy, niedowład, nietypowe wymioty.

Jakie są metody leczenia tętniaka mózgu po pęknięciu i jakie powikłania mogą wystąpić?

W przypadku rozpoznania pęknięcia tętniaka mózgu konieczne jest natychmiastowe podjęcie leczenia. Warunkiem skutecznej terapii jest szybka reakcja medyczna. Każda minuta decyduje w takiej sytuacji o życiu pacjenta, co podkreśla konieczność natychmiastowej interwencji.

Istnieją dwie główne metody leczenia tętniaka mózgu po jego pęknięciu. Pierwszą z nich jest operacja z założeniem klipsa, polegająca na otwarciu czaszki i odcięciu tętniaka od krążenia mózgowego; jeśli krwiak jest duży, procedura ta może być nieunikniona. Drugą metodą jest embolizacja, będąca mniej inwazyjną techniką wewnątrznaczyniową.

Nawet po udanej operacji tętniaka u pacjenta mogą wystąpić powikłania. Jednym z najpoważniejszych jest skurcz naczyniowy mózgu, który pojawia się zazwyczaj w ciągu kilku dni po krwotoku. Zjawisko to jest niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do udaru oraz trwałych uszkodzeń neurologicznych.

W jakich sytuacjach tętniak mózgu może zostać wykryty przypadkowo?

Tętniak mózgu jest często określany mianem „cichej bomby z opóźnionym zapłonem”.

Około 4% tych zmian naczyniowych jest wykrywanych przypadkowo podczas badań obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny. Do diagnozy dochodzi wówczas przy okazji diagnostyki wykonywanej z zupełnie innych powodów zdrowotnych.

W przypadku przypadkowego wykrycia tętniaka, decyzja o wdrożeniu leczenia jest podejmowana indywidualnie na podstawie rozmiaru zmiany, jej lokalizacji oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Wybór konkretnej metody terapii zależy również od lokalizacji tętniaka i ewentualnej rozległości krwawienia.