Takie objawy wysyła tętniak zanim pęknie. Chorzy wypowiadają "magiczne słowa"
Tętniak mózgu często rozwija się bezobjawowo. Problem pojawia się, gdy zaczyna krwawić lub pęka – wtedy konieczna jest natychmiastowa reakcja. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje: kto jest w grupie ryzyka, jakie objawy wymagają pilnej interwencji, jak wygląda diagnostyka i leczenie oraz jak można zmniejszyć ryzyko. Artykuł opracowano na podstawie aktualnych zaleceń klinicznych i wytycznych.
- Tętniak mózgu – objawy: nagły „najgorszy ból głowy w życiu”, sztywność karku, światłowstręt, nudności i nagłe zaburzenia neurologiczne to czerwone flagi wymagające pilnego wezwania 112
- Diagnostyka tętniaka: szybkie CT/angio-CT (czasem MRA/DSA) pozwala potwierdzić krwotok podpajęczynówkowy i ocenić ryzyko pęknięcia tętniaka mózgu
- Leczenie i profilaktyka: coilowanie lub klipsowanie ratuje życie, a ograniczenie czynników ryzyka (palenie, nadciśnienie) i kontrola zdrowia zmniejszają szansę powstania i pęknięcia tętniaka
Czym jest tętniak mózgu?
To uwypuklenie ściany naczynia krwionośnego w mózgu. Może pozostawać bezobjawowe przez lata, jednak jego pęknięcie prowadzi do krwotoku podpajęczynówkowego – rzadkiego, ale bardzo groźnego rodzaju udaru.
Objawy zwiastujące pęknięcie
Tzw. „thunderclap headache” – błyskawiczny, ekstremalny ból głowy – to typowy objaw pęknięcia tętniaka. Może mu towarzyszyć:
- nudności lub wymioty,
- sztywność karku,
- światłowstręt,
- krótkotrwała utrata przytomności,
- ogniskowe objawy neurologiczne (np. niedowład, zaburzenia mowy).
Taki zestaw objawów wymaga natychmiastowej diagnostyki w kierunku pęknięcia tętniaka.
"Magiczne słowa"
– My, neurochirurdzy, jesteśmy wyczuleni na pacjentów, którzy trafiają na izbę przyjęć i mówią, że mają taki ból głowy, jakiego nigdy w życiu nie mieli. To są wręcz magiczne słowa, które są niemal jak diagnoza, rozpoznanie. Od razu zapala nam się czerwona lampka i nie tracąc czasu, wieziemy takiego pacjenta na tomografię, bo spodziewamy się krwawienia – mówi w rozmowie z medonet.pl neurochirurg dr n. med. Łukasz Grabarczyk.
Co robić, gdy głowa boli "jak nigdy w życiu"?
Nie należy samodzielnie jechać do szpitala – trzeba wezwać pogotowie. W szpitalu wykonywana jest tomografia komputerowa głowy (CT), często z angio-CT. W wybranych przypadkach stosuje się rezonans (MRA) lub cyfrową angiografię (DSA), będącą złotym standardem w diagnostyce naczyń mózgowych.
Leczenie tętniaków
Celem terapii po pęknięciu jest szybkie zabezpieczenie tętniaka i zapobieżenie ponownemu krwawieniu. Dostępne metody:
- endowaskularne (m.in. coilowanie, stenty, flow divertery),
- chirurgiczne (klipsowanie tętniaka).
Wybór metody zależy od lokalizacji i charakterystyki tętniaka oraz stanu pacjenta. Leczenie obejmuje również powikłania, takie jak skurcz naczyń czy wodogłowie.
Nie wszystkie tętniaki wymagają natychmiastowej interwencji. Ocenie podlega m.in. rozmiar, lokalizacja, kształt oraz ryzyko związane z zabiegiem. Część pacjentów kwalifikuje się do obserwacji, inni do profilaktycznego leczenia.
Źródło: Medonet, Pacjenci
