Te preparaty mogą zniszczyć Twoją wątrobę! Lekarz ostrzega
Polekowe uszkodzenie wątroby jest to zespół objawów, które powoduje toksyczne oddziaływanie na wątrobę m.in. leków i suplementów diety. Powikłania przez nie spowodowane mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia a nawet dla życia. Dlaczego dochodzi do rozwoju tej choroby? Kto tak naprawdę jest winny? Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą dr med. Pawłem Rajewskim, Profesorem i Rektorem Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu, specjalistą chorób wewnętrznych.
Dlaczego dochodzi do polekowego uszkodzenia wątroby?
Polekowe uszkodzenie wątroby jest stanem, w których funkcje wątroby zostają zaburzone z powodu przyjmowania m.in. leków i wyrobów medycznych. Przyczyną jest stosowanie ich w zbyt wysokiej dawce. Często choroba rozwija się również dlatego, że dana osoba spożywa jednocześnie wiele leków. Niemniej do polekowego uszkodzenia wątroby może dojść także celowo – np. w wyniku próby samobójczej, gdy osoba targająca się na życie ma intencję, by uszkodzić wątrobę, co miałoby się stać przyczyną śmierci.
„Najczęściej są to antybiotyki, które odpowiadają za 46% przypadków DILI w USA, suplementy diety, NLPZ, tuberkulostatyki, cytostatyki, leki stosowane w chorobach sercowo-naczyniowych oraz preparaty stosowane w zaburzeniach metabolicznych, w schorzeniach neurologicznych, leki o działaniu hormonalnym i leki stosowane w terapii biologicznej”. - powiedział dr med. Paweł Rajewski, Profesor i Rektor Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu, specjalista chorób wewnętrznych.
Największą skłonność do zachorowania na polekowe uszkodzenie wątroby mają:
• mężczyźni,
• osoby przyjmujące wysokie dawki leków,
• osoby przewlekle chore, przyjmujące leki przez dłuższy czas,
• osoby nadużywające alkoholu,
• seniorzy,
• osoby mające schorzenia wątroby.
Jak prawidłowo zażywać leki?
Wbrew pozorom leki należy zażywać umiejętnie. Wydawałoby się, że wystarczy wziąć tabletkę, kapsułkę, syrop itp. i po prostu połknąć. Przede wszystkim należy zacząć od przeczytania ulotki i sprawdzenia, czy data ważności jest wciąż aktualna. Oprócz tego warto stosować się do tych prostych zasada:
• przyjmuj leki o ustalonej porze – za najlepszą porę do zażywania leków uznaje się poranek, kiedy ciśnienie krwi wzrasta i zaczyna pracować przemiana materii. W południe z kolei bardziej aktywny jest układ pokarmowy, a wieczorem większość procesów spowalnia. Dlatego niektóre leki np. statyny zaleca się przyjmować wieczorem, a inne np. na nadciśnienie – rano.
• przyjmuj leki po przebudzeniu, co najmniej pół godziny przed pierwszym posiłkiem. Warto wiedzieć, że niektóre preparaty np. hormony tarczycy, należy przyjmować na czczo.
• popijaj leki odpowiednio dużą ilością płynu. Najlepiej w tym celu korzystać z wody niegazowanej o niskiej zawartości minerałów. Zaleca się, by było to 200 ml wody. Nie należy do popijania używać np. alkoholu, mleka, kawy, herbaty czy soków.
Oczywiście leków nie powinno się stosować bez konsultacji z lekarzem. Podczas wizyty warto poinformować go o wszystkich przyjmowanych lekach, również tych bez recepty, ziołach i suplementach diety.
Jak rozpoznać, że wątroba została uszkodzona przez leki?
Wiele przypadków DILi nie powoduje objawów, a wykonanie w tym czasie badań laboratoryjnych wykazuje podwyższenie parametrów wątrobowych – Alat, Aspat, GGTP, ALP, bilirubiny. Jednak przedawkowanie leków jest widoczne po zachowaniu pacjenta:
„Jednakże część pacjentów uskarża się na uczucie rozbicia, zmęczenia, braku energii, niespecyficzne bóle nadbrzusza, uczucie dysmomfortu, uwierania w prawym podżebrzu. Niekiedy może wystąpić gorączka, wysypka, biegunka, zażółcenie powłok skórnych i twardówek”. - powiedział dr med. Paweł Rajewski, Profesor i Rektor Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu, specjalista chorób wewnętrznych
DILI mija nieraz samoistnie, gdy chory odstawi lek. Jednak część osób będzie wymagała stosowania leków hepatoprotekcyjnych i hepatoregeneracyjnych
„Część przejdzie w przewlekłe uszkodzenie wątroby. Natomiast część DILI może prowadzić do ostrej niewydolności wątroby, które jest realnym zagrożeniem życia pacjenta, charakteryzujące się szybkim pogorszeniem funkcji wątroby, z towarzyszącą skazą krwotoczną i encefalopatią wątrobową”. - powiedział dr med. Paweł Rajewski, Profesor i Rektor Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu, specjalista chorób wewnętrznych
