Coraz więcej przypadków raka jelita grubego. Winny konkretny produkt
Rak jelita grubego coraz częściej dotyka Polaków. Wzrost zachorowań wiąże się m.in. ze stylem życia i dietą, szczególnie z wysokim spożyciem dwóch grup produktów. Czego lepiej unikać, aby nie zachorować na ten groźny nowotwór? Wyjaśniamy.
- Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych na świecie
- Rak jelita często rozwija się bezobjawowo przez wiele lat
- Wczesne wykrycie dzięki badaniom przesiewowym, takim jak kolonoskopia, znacząco zwiększa szanse na wyleczenie
Prawdziwa epidemia raka jelita grubego
Rak jelita grubego to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów na świecie i w Polsce. Tylko w 2022 roku globalnie odnotowano 1 926 425 nowych przypadków. Choroba pozostaje przy tym wyjątkowo śmiertelna – jest drugą przyczyną zgonów nowotworowych na świecie, pochłaniając ponad 900 000 ofiar rocznie. Podobnie jest w Polsce – w 2022 roku w naszym kraju rozpoznano około 18,8 tys. nowych przypadków raka jelita grubego, a z powodu choroby zmarło prawie 12 tys. osób.
Lubisz te dwa rodzaje mięsa? Masz większe ryzyko raka
Najgorsze dla jelit jest mięso przetworzone, czyli mięso poddane obróbce termicznej, soleniu, peklowaniu, marynowaniu lub fermentacji, a więc kiełbasy, wędliny, pasztety. Bardzo niebezpieczne dla układu trawiennego jest również mięso czerwone (steki, żeberka, karkówka). Już niewielkie dawki spożywane regularnie mogą przekładać się na wzrost ryzyka – codzienne spożycie 50 g mięsa przetworzonego zwiększa ryzyko raka jelita grubego o około 18%, a każde 100 g czerwonego mięsa dziennie zwiększa ryzyko raka jelita grubego o 17%.
IARC w 2015 r. zaklasyfikowała mięso przetworzone do grupy 1 – rakotwórcze dla człowieka, a czerwone mięso do grupy 2A – prawdopodobnie rakotwórcze dla człowieka.
Dlaczego właśnie tych mięs lepiej unikać?
Wyższe ryzyko nie jest abstrakcyjną liczbą – stoi za nim biologia i technologia obróbki żywności. Kluczowy jest sposób przygotowania mięsa: podczas wysokotemperaturowej obróbki powstają szkodliwe związki PAH i HCA, a mocne zrumienienie zwiększa ilość rakotwórczych substancji.
Warto też pamiętać, że problem nie ogranicza się wyłącznie do jelita grubego –zaobserwowano związek spożycia czerwonego mięsa także z rakiem trzustki, żołądka i gruczołu krokowego. W praktyce oznacza to, że modyfikacja diety może zmniejszać ryzyko różnych nowotworów jednocześnie. Do codziennego jadłospisu warto wprowadzać roślinne źródła białka, a mięso traktować jako dodatek, nie podstawę posiłku, oraz unikać przypalania i mocnego zrumieniania.
Typowe objawy raka jelita grubego:
- zmiana rytmu wypróżnień,
- uczucie niepełnego wypróżnienia
- krew w stolcu.
Jeśli obserwujesz u siebie takie symptomy, nie odkładaj konsultacji na później. Pierwszym krokiem może być lekarz rodzinny, który wystawi skierowanie do gastroenterologa i na dalszą diagnostykę. Czytaj także: To najbardziej charakterystyczny objaw raka trzustki. Pojawia się na skórze
Źródła: Ministerstwo Zdrowia, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
