Ten rodzaj duszności może być skrajnie niebezpieczny. Natychmiast powiadom o nim lekarza
Duszności mogą być objawami różnych chorób. Niekiedy mogą oznaczać, że dana osoba choruje na zatorowość płucną, czyli blokadę tętnic dostarczających krew do płuc. Dlaczego w tym stanie powstają duszności i jak je rozpoznać? Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą kardiologiem inwazyjnym, dr n. med. Przemysław Kwasiborskim.
Duszności u osób z zatorowością płucną
Zatorowość płucna to postać żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej: „Zatorowość płucna to ostra choroba kardiologiczna, do której dochodzi najczęściej wskutek utknięcia materiału zatorowego w tętnicach płucnych. Materiał zatorowy przypływa do tętnic płucnych przede wszystkim z różnych części układu krążenia. Głównym źródłem zatorowości są skrzepliny w żyłach kończyn dolnych i jamy brzusznej”. - powiedział kardiolog inwazyjny dr n.med. Przemysław Kwasiborski.
Duszność jest jednym z najczęstszych objawów zatorowości płucnej. Powoduje ją deficyt tlenowy tworzący się w ciele chorego. W tym stanie organizm wydycha dwutlenek węgla, co bywa też przyczyną zbyt wysokiego pH krwi. Chory miewa szybko narastające duszności, przy których na ciele pojawia się zasienienie. Może odczuwać także kłujący ból w klatce piersiowej, nasilający się podczas oddychania: „Najczęściej pacjenci zgłaszają się z dusznością, nagłym pogorszeniem stanu ogólnego, którym towarzyszy niskie ciśnienie tętnicze i przeciążenie prawej komory w badaniu echo”. - powiedział kardiolog inwazyjny dr n.med. Przemysław Kwasiborski.
Problemy z oddychaniem i wspomniane duszności bywają kojarzone z innymi dolegliwościami. Często mylnie rozpoznawana jest infekcja dróg oddechowych – następstwem tego bywa podanie antybiotyku, który jednak nie przynosi poprawy.
Jak rozpoznać, że duszności to objaw zatorowości płucnej?
Konieczne jest wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych: „Absolutną podstawą i złotym standardem aby wykryć bądź wykluczyć zatorowość płucną jest badanie tomografii komputerowej tętnic płucnych, badanie jest wykonywane z kontrastem. Przez wenflon umieszczony w żyle naczyń układu krążenia podaje się kontrast radiologiczny, a następnie wykonuje się skany tomograficzne celowane na przepływ kontrastu w krążeniu płucnym. Radiolog jest wtedy w stanie ocenić, czy naczynia płucne są drożne i czy nie ma w nich materiału zatorowego. Jeżeli zostanie wykryty materiał zatorowy, można wskazać jego lokalizację i określić, jakie stanowi zagrożenie dla pacjenta”. - powiedział kardiolog inwazyjny dr n.med. Przemysław Kwasiborski.
Przeciwwskazaniami do wykonania tomografii komputerowej z kontrastem są:
• niewydolność nerek,
• cukrzyca insulinozależna,
• uczulenie na jod,
• nieregulowane nadciśnienie tętnicze,
• ostra niewydolność krążenia,
• przewlekła niewydolność krążenia,
• znaczne odwodnienie.
Zatorowość płucna – czynniki ryzyka
Na zatorowość płucną mogą zachorować również młode osoby. Szczególnie niebezpiecznym okresem jest sezon letni, gdy panują upały i łatwiej o odwodnienie np. z powodu wyjazdów wakacyjnych:
„Podstawą profilaktyki, zwłaszcza podczas długich tras jest aktywność fizyczna w miarę możliwości. Długotrwałe unieruchomienie w pozycji siedzącej, bądź leżącej jest istotnym czynnikiem ryzyka zatorowości płucnej. Z tego właśnie powodu przy długotrwałym unieruchomieniu pacjentów w szpitalu stosujemy profilaktycznie leczenie przeciwzakrzepowe. Kiedy lecimy samolotem, czy jedziemy ściśnięci autobusem w wysokich temperaturach, przypadłość ta może nas dotknąć. Powinniśmy więc wykorzystać każdą możliwość, aby wstać z fotela i się przejść, aby zapobiec powstawaniu mikrozakrzepów w krążeniu żylnym, zwłaszcza w kończynach dolnych”. - powiedział kardiolog inwazyjny dr n.med. Przemysław Kwasiborski.
Zatorowość płucną powoduje zakrzepica żył głębokich. Ryzyko jej wystąpienia zwiększa się, gdy dana osoba jest długo unieruchomiona z powodu:
- długiej rekonwalescencji po skomplikowanej operacji,
- opieki paliatywnej,
- zaawansowanej choroby przewlekłej,
- złamaniu nogi.
- uszkodzenia rdzenia kręgowego.
