Badania mykologiczne skóry – kiedy wykonać, jak się przygotować?
Badania mykologiczne skóry – kiedy je wykonać?
W przypadku wystąpienia grzybicy skóry niezbędne jest wykonanie badania mykologicznego. Polega ono na pobraniu zeskrobin skóry ze zmienionego chorobowo miejsca i oddania materiału do przebadania laboratoryjnego. Aby badanie miało wartość diagnostyczną, musi być poprawnie pobrane, musi też być odpowiednio przygotowane do posiewu. Dzięki prawidłowej hodowli grzyba możemy się dowiedzieć, czy jesteśmy zakażeni drożdżami (w preparacie diagnostycznym występują wtedy pseudogrzybnie oraz blatospory) czy też dermatofitami (widoczne są cienkie, podzielone strzępki).
Badania mykologiczne skóry – jak się przygotować?
Jeśli podejrzewamy, że nasze zmiany skórne są odmianą grzybicy, przed badaniem postarajmy się przez dobę trzymać chore miejsce z daleka od detergentów, mydeł, szamponów, kosmetyków i innych środków powierzchniowo-czynnych oraz pielęgnacyjnych. Nie stosujmy też na własną rękę preparatów przeciwgrzybiczych czy innych środków leczniczych, bo może to zaburzyć obraz choroby. Jeśli jesteśmy w trakcie stosowania doustnych środków przeciwgrzybiczych, musimy je odstawić przynajmniej na miesiąc przed badaniem.
Badania mykologiczne – co robić w przypadku wykrycia choroby?
Grzybica skóry owłosionej
Jeśli wykryta zostaje u nas grzybica skóry owłosionej, wtedy stosujemy zarówno leczenie miejscowe jak i leczenie ogólne. W leczeniu ogólnym osób dorosłych stosuje się trzy rodzaje leków: terbinafina, flukonazol i itrakonazol. Z kolei u dzieci są to terbinafina i gryzeofulwina.
Przykładowy schemat stosowania tych leków w przypadku grzybicy drobnoziarnistej to:
· terbinafina podawana u dorosłych przez 2 miesiące w dawce 250 mg na dobę, a u dzieci powyżej 2 roku życia przy masie ciała 20-40 kg – 125 mg/dobę. U dzieci z niższą masą wagą ciała, czyli poniżej 20 kg jest to dawka 62,5 kg/dobę.
· Itrakonazol – podawany od 16 roku życia w dawce 200 mg/dobę przez 8 tygodni
· Flukonazol – podawany u dorosłych przez 8 tygodni po 100 mg na dobę, a u dzieci w dawce 20-25 mg na każdy kilogram masy ciała na dobę.
· Gryzeofulwina podawana jest dzieciom przez 8-12 tygodni w ilości 20-25 mg na każdy kilogram masy ciała.
Oprócz środków doustnych, w przypadku grzybicy skóry owłosionej stosujemy też miejscowe środki, najczęściej szampony zawierające 2,5-procentowy siarczek selenu lub też 2-procentowy ketokonazol. Używamy ich 2-3 razy w tygodniu, pamiętając, by pozostawały na skórze co najmniej przez 5 minut. Ponadto w zmienione chorobowo miejsca wcierajmy preparaty azolowe, amorolfinę, cyklopiroks.
Grzybica skóry gładkiej
Grzybica skóry gładkiej leczona jest przede wszystkim kremami i maściami zawierającymi terbinafinę, cyklopiroks, amorolfinę, azole. Cyklopiroks bardzo łatwo przenika przez naskórek oraz gruczoły łojowe i hamuje działanie grzyba m.in. przez blokowanie aktywności niektórych enzymów, które biorą udział w oddychaniu komórkowym. Poza tym w sposób nieodwracalny wiąże się z mitochondriami, rybosomami czy błoną komórkową grzyba uniemożliwiając mu w te sposób dalsze funkcjonowanie. Z kolei azole czyli klotrimazol, ketokonazol, ekonazol, mikonazol, bifonazol hamują wzrost oraz podział komórek grzyba. Amorolfina ma podobne działanie jak azole.
Grzybica pachwin
Grzybica pachwin to również choroba manifestująca się na skórze, najczęściej w postaci czerwonej plamy o nieregularnym kształcie. Umiejscowiona jest zwykle od wewnętrznej strony uda. Jeśli zmiany są małe, leczymy je miejscowo. W przypadku zmian rozległych stosujemy też preparaty doustne np. flukonazol w dawce 100 mg/na dobę, itrakonazol w dawce 100 mg/dobę lub terbinafię w dawce 250 mg/dobę. Do miejscowego leczenia używamy natamycyny, cyklopiroksu, preparaty imidazolowych.
Źródła:
https://www.alablaboratoria.pl/19728-grzybica---badanie-w-kierunku-dermatofitow
A.Kuźniak, S. Shawkat, D. Jenerowicz, Zasady postępowania w wybranych powierzchownych zakażeniach grzybiczych, „Wiadomości dermatologiczne” 2012, nr 5. Dostęp online 26.11.2020:
