Co pali polska młodzież? E-papierosy najpopularniejszą używką w szkołach
![polska młodzież](https://images.iberion.media/images/1920/shutterstock_2200888005_38518e3650.jpg)
Ponad połowa uczniów w Polsce ma za sobą inicjację nikotynową. Dla nastolatków główną furtką do nałogu są e-papierosy: 6 na 10 (58%) wymienia je jako pierwszy w życiu wyrób z nikotyną. 8 na 10 (78%) przyznaje, że używa e-papierosów regularnie, z czego zdecydowana większość (87%) wapuje te o smakach owoców lub słodyczy.
Papierosy tradycyjne pali ok. 24% uczniów, a podgrzewaczy tytoniu używa ok. 7% nastolatków. To wyniki ankietowego badania młodzieży na grupie 1 tys. uczniów szkół średnich z całej Polski, w przedziale wiekowym 16-17 lat.
Jakich używek próbują uczniowie?
3 na 4 uczniów polskich szkół (75%) deklaruje, że pierwszy raz spróbowało produktu zawierającego nikotynę przed 15. rokiem życia. Młodzi sięgają po takie używki najczęściej ze względu na ich ciekawe smaki (66,7% wskazań); chęć spróbowania czegoś nowego (50,2%) oraz modę panującą wśród ich rówieśników (12%).
Nieletni szkodliwą przygodę z nałogiem najczęściej zaczynają od e-papierosów (57,78%) i papierosów (40,95%). Marginalny charakter w inicjacji nikotynowej odgrywają wśród nieletnich natomiast podgrzewacze tytoniu (0,89%) oraz inne produkty (0,36%).
Stosowane używki
Do codziennego używania wyrobów z nikotyną przyznaje się co trzeci uczeń (31,1%). W polskiej szkole najpopularniejszą używką stały się e-papierosy, z których korzysta aż 78,1% uczniów. To ponad 3-krotnie więcej, niż uczniów palących papierosy i ponad 10-krotnie więcej, niż uczniów używających podgrzewaczy tytoniu. Uczniowie wapujący e-papierosy najczęściej (87%) wybierają te o smakach owoców lub słodyczy.
Co na to Ministerstwo Zdrowia?
Ministerstwo Zdrowia dobrze zna skalę e-papierosowej epidemii w polskich szkołach. Minister zdrowia Izabela Leszczyna publicznie nazwała e-papierosy jednorazowe „prawdziwą plagą” wśród polskich nastolatków. W ostatnich latach wśród polskich uczniów popularność tzw. „jednorazówek” rośnie: w ub. roku sprzedaż sięgała blisko 100 mln sztuk i była o ponad 200% wyższa niż rok wcześniej.
Resort już w lutym zapowiedział zakaz sprzedaży smakowych e-papierosów jednorazowych, wzorem decyzji, które zapadły w Wielkiej Brytanii, Francji czy Belgii. Nowe prawo miało wejść w życie jeszcze przed wakacjami i stawiałoby Polskę w gronie państw-liderów, które chcą wprowadzić podobny zakaz, by chronić dzieci i młodzież. Resort przestrzegał, że to właśnie w okresie wakacyjnym (poza kontrolą rodziców i szkoły) sprzedaż tej używki jest największa, a dzieci najbardziej narażone na eksperymentowanie z wapowaniem.
Lekarze ostrzegają!
– Polskie środowisko medyczne przyjęło deklarację resortu z dużą aprobatą, podobnie jak zapowiedzi Pana Wiceministra Wojciecha Koniecznego. Jeśli jednak dobrze liczę, to do wakacji zostały nam dwa posiedzenia Sejmu, a Ministerstwo Zdrowia nie przedstawiło jeszcze projektu zakazu smakowych jednorazowych e-papierosów. Podobno jest gotowy, ale nie przedstawiono jego założeń. W tej sprawie nasze towarzystwo kierowało już list do resortu, oferując pracę ekspercką w tym zakresie. Niestety, nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi. Projekt, o ile pamiętam, miał być w marcu, potem w kwietniu.
Mamy czerwiec, wakacje za pasem i... niestety projektu nadal brak. Szkoda, że w tak ważnym temacie panuje milczenie. W Wielkiej Brytanii, we Francji czy w Belgii o zakaz głośno apelowali premierzy, eksperci, naukowcy, nauczyciele, lekarze. Może i u nas należy coraz głośniej mówić o tym bez wątpienia najważniejszym zagrożeniu zdrowia nastolatków – mówi prof. dr hab. med. Krzysztof J. Filipiak, kardiolog, internista, farmakolog kliniczny, Prezes Polskiego Towarzystwa Postępów Medycyny „MEDYCYNA XXI”.
– Ważne jest również zidentyfikowanie głównego problemu. Według przeprowadzonych przez towarzystwo najnowszych badań ankietowych wynika, że 78% polskich nastolatków używa e-papierosów i to jest największy problem w tej populacji. Zupełnie nie można zrozumieć, dlaczego w stosunku do tego produktu nie spieszymy się z szybkim zakazem.
Paradoksalnie, w tej grupie wiekowej to większy problem niż nawet tradycyjne papierosy, nie wspominając już o podgrzewaczach tytoniu, których używa 7% nastolatków. Zajmijmy się rzeczami najbardziej istotnymi, podobnie jak zrobiły to inne kraje na świecie - przegląd decyzji różnych rządów zamieszczamy również w najnowszym dokumencie sygnowanym przez ekspertów PTPM Medycyna XXI.
- Jeszcze raz apelujemy, aby zająć się w pierwszym rzędzie największą plagą nastolatków, która sieje największe spustoszenie wśród tej grupy wiekowej. Według naszych badań to w chwili obecnej słodko-cukierkowe e-papierosy jednorazowe – podkreśla prof. dr hab. med. Krzysztof J. Filipiak, członek Komitetu Nauk Klinicznych Polskiej Akademii Nauk obecnej kadencji.
E-papierosy w szkołach
Z obserwacji uczniów wynika, że ich rówieśnicy najczęściej częstują się w szkole e-papierosami (64,8% wskazań). Na dalszych miejscach są papierosy (12%) oraz podgrzewacze tytoniu (1%).
– Smaki, jak i przyjemne zapachy, wydają się wzmacniać biologiczny mechanizm stojący u podstaw uzależnienia od nikotyny. Kojarzą się z przyjemnymi sytuacjami. I ośrodek nagrody i mózg to lubi. Po prostu przez lata nie przywiązywaliśmy wagi do profilaktyki zdrowotnej u dzieci i młodzieży w tym zakresie. Jeśli nadal będziemy prokrastynować, to nie dziwmy się później, że mamy jeden najwyższych odsetków dzieci i nastolatków wapujących w skali świata – mówi psychiatra, dr Piotr Wierzbiński.
Badanie ankietowe młodzieży przeprowadzono na grupie 1 tys. uczniów z całej Polski, w przedziale wiekowym 16-17 lat. Badanie zrealizowała firma badawczo-analityczna IQS Think Forward, na zlecenie Instytutu Zdrowia i Demokracji, przy opracowaniu merytorycznym Polskiego Towarzystwa Postępów Medycyny „MEDYCYNA XXI”.
Prof. dr hab. n. med. dr h. c. Krzysztof J. Filipiak, FESC
Prezes Polskiego Towarzystwa Postępów Medycyny – Medycyna XXI
![Lekarz radzi, jak uniknąć anginy latem.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_6a7b6f1554.png)
![zupa](https://images.iberion.media/images/origin/zupa_8d85133883.png)
![Komu nie służą banany?](https://images.iberion.media/images/origin/bana_cfb1055f8f.jpg)
![Pragnienie i suchość w ustach mogą być objawami cukrzycy.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_ccba3bd203.png)
![Ta woda jest toksyczna. Zawiera mikroplastik](https://images.iberion.media/images/origin/wo_3c7a187139.jpg)
![lekarz](https://images.iberion.media/images/origin/lekarz_4f583f9892.jpg)
![pęcherz nadreaktywny](https://images.iberion.media/images/origin/pecherz_fizjo_2d23907865.png)
![Waginoplastyka, ginekolog, operacja, zabieg](https://images.iberion.media/images/origin/Kuszewska_sklejka2_e82f4c2339.png)
![Rak szyjki macicy, rak](https://images.iberion.media/images/origin/Co_roku_z_powodu_tego_raka_umiera_1600_Polek_9631c7e88a.jpg)
![Chrapanie może być objawem niedoczynności tarczycy.](https://images.iberion.media/images/origin/11_cc6858dc63.jpg)
![Ryba, pieczona ryba](https://images.iberion.media/images/origin/Ryba_a53393422c.jpg)
![Depresja, leki przeciwdepresyjne, antydepresanty, interakcje z lekami](https://images.iberion.media/images/origin/Antydepresanty_cd71137b25.png)
![Wędlina](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_2d96316f5d.png)
![Zmiany w receptach](https://images.iberion.media/images/origin/Apteka_leki_94e7e9dde0.jpg)
![dr Paweł Grzesiowski, szef GIS, sanepid, szczepionki](https://images.iberion.media/images/origin/dr_Pawel_Grzesiowski_szef_GIS_931aef8407.png)
![Wirus z Indii](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_a1755078dd.png)
![Miesięczne dziecko zmarło z powodu krztuśca.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_c216ec30c3.png)
![Kinga Zawodnik](https://images.iberion.media/images/origin/Kinga_Zawodnik_468f6f7a01.jpg)
![NFZ a składka zdrowotna](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_7c072182a7.png)
![Świadczenia dla niepełnosprawnych](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_ecccc6c6a9.png)
![Taylor Swift](https://images.iberion.media/images/origin/taylor_swift_5afc9d6735.jpg)
![Guniak czerwczyk - czy jest groźny dla zdrowia?](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_4060f3dbd5.png)
![Pieniądze, ZUS, świadczenie, renta](https://images.iberion.media/images/origin/pieniadze_zus_4a4fc88575.png)
![rehabilitacja, świadczenie](https://images.iberion.media/images/origin/W_tych_sytuacjach_mozna_dostac_swiadczenie_rehabilitacyjne_e163f7d96e.jpg)
![emerytura, pieniądze, seniorzy](https://images.iberion.media/images/origin/emerytura_5831ed7061.jpg)
![zakaz kąpieli, kąpieliska](https://images.iberion.media/images/origin/Sanepid_zamyka_cztery_kapieliska_3e9c7918a3.jpg)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_WZORY_DLA_SG_2024_07_26_T233159_059_b0fccb9d4f.jpg)
![Występ Lady Gagi na Igrzyskach Olimpijskich](https://images.iberion.media/images/origin/Wystep_Lady_Gagi_na_Igrzyskach_Olimpijskich_c57c60b176.png)
![Rak szyjki macicy, rak](https://images.iberion.media/images/origin/Co_roku_z_powodu_tego_raka_umiera_1600_Polek_9631c7e88a.jpg)
![Bożena Dykiel, Mieczysław Hryniewicz](https://images.iberion.media/images/origin/Bozena_Dykiel_Mieczyslaw_Hryniewicz_f9de23f40d.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![mus czekoladowy z awokado](https://images.iberion.media/images/origin/deser_6386fcabb8.jpg)
![Chrome](https://images.iberion.media/images/origin/chrome_ochrona_fot_pxhere_DALL_E_897cb3f8b6.png)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![Sanatorium](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_12_T074223_661_a233cf189e_01d2bb6c62.png)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Szablony_Lelum_1200x700_88_20cfa0db40.png)
![Wulkan](https://images.iberion.media/images/origin/wulkan_turysci_pl_nowe_bd7df8b62a.jpg)