Dlaczego rak jest chorobą śmiertelną? Cztery zmiany, które w końcu wyniszczają organizm

Skąd bierze się nowotwór?

U podstaw choroby nowotworowej leży rozchwianie kontroli nad życiem komórek. Komórki, które w pewnym momencie powinny umrzeć, rosną i namnażają się dalej, ostatecznie przekształcając się w nowotwór.

To proste wyjaśnienie dobrze pokazuje, że komórka traci zdolność do zaprogramowanej śmierci, co uruchamia lawinę nieprawidłowych podziałów. W przypadku nowotworów złośliwych, takie same komórki pojawiają się w innym miejscach ciała – mówimy wtedy o tzw. przerzutach i nowotworach złośliwych. W przypadku łagodnych nowotworów komórki rosną tylko w jednym miejscu i nie powodują przerzutów – takie nowotwory występują statystycznie częściej niż złośliwe.

A skąd te zaburzenia cyklu komórkowego? Zawsze wynikają one z zakłóceń DNA, którym sprzyja wiele czynników, jak np. spożywanie alkoholu czy palenie papierosów, ale również predyspozycje genetyczne. Niestety, późno wykryty nowotwór złośliwy może prowadzić do śmierci.

Niedożywienie – główna przyczyna zgonów onkologicznych

Choroba nowotworowa prowadzi do czterech kluczowych mechanizmów wyniszczenia organizmu; pierwszym z nich jest postępujące niedożywienie, które z czasem obejmuje cały ustrój. To nie tylko brak energii, ale także zaburzenia trawienia, wchłaniania i wykorzystania składników odżywczych.

Niedożywienie a rak – najważniejsze fakty:

• niedożywienie jest główną przyczyną śmierci w zaawansowanym raku;
• niedożywienie może wystąpić przy blokadzie układu pokarmowego lub zaburzeniach wchłaniania składników odżywczych;
• niedożywienie może wynikać z raka krtani, przełyku lub żołądka;
• leczenie raka może obniżać apetyt, a podczas terapii rośnie zapotrzebowanie na składniki odżywcze;
• niedożywienie powoduje spadek masy, zanik mięśni, zmęczenie i osłabienie odporności, zwiększając ryzyko ciężkich infekcji.

W praktyce oznacza to, że niedobory żywieniowe mogą pojawić się na skutek samej lokalizacji choroby, jak i konsekwencji terapii, a następnie utrwalają się przez zwiększone potrzeby metaboliczne. Tak narasta kacheksja, która obniża rezerwy organizmu i przygotowuje grunt pod kolejne, groźne zmiany.

Problemy z oddychaniem, niewydolność narządów

Zmiany w przebiegu choroby nowotworowej obejmują także zaburzenia oddychania wynikające z zajęcia płuc. Guzy płuc mogą blokować narząd lub powodować zapadnięcie płuca, prowadząc do hipoksji i trudnych infekcji, co z czasem skutkuje niewydolnością oddechową. Kiedy organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu, maleje tolerancja wysiłku i narasta osłabienie, a leczenie infekcji staje się coraz trudniejsze.

Kolejną zmianą jest niewydolność narządów na skutek rozsiewu komórek nowotworowych. Komórki rakowe w krwi lub limfie mogą przemieszczać się, upośledzać narządy i tworzyć przerzuty, co prowadzi do kaskady zaburzeń metabolicznych. Gdy dotyczy to wątroby, guzy wątroby mogą uniemożliwić detoksykację i utrzymanie równowagi chemicznej, prowadząc do stanów zagrożenia życia, a konsekwencją są m.in. zaburzenia krzepnięcia i nagromadzenie toksyn.

Rak niszczy układ krwionośny

Trzeci i czwarty mechanizm łączą się z układem krwiotwórczym i hemostazą. Komórki rakowe mogą niszczyć szpik kostny, ograniczając produkcję krwinek i płytek krwi, co skutkuje niedokrwistością, podatnością na zakażenia i skłonnością do krwawień. Dodatkowo nowotwory mogą uszkadzać naczynia krwionośne, powodując niekontrolowane, potencjalnie śmiertelne krwawienia, np. w mózgu, co bywa nagłym i trudnym do opanowania powikłaniem. Dlatego wczesne wykrycie raka zwiększa szanse powodzenia leczenia, bo pozwala działać zanim dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń układów krytycznych.

Źródła:
pacjenci.pl