Nowotwory złośliwe krtani – objawy, przyczyny, diagnostyka
Nowotwory złośliwe krtani – czym są?
Rak krtani jest najczęstszym nowotworem pojawiającym się w obrębie głowy oraz szyi. W 2003 r. w Polsce odnotowano aż 2516 zachorowań na tę chorobę, co stanowi około 2 % wszystkich nowotworów złośliwych. Rak krtani atakuje okolice nadgłośni, podgłośni i głośni. Ze względu na to, że w rejonach nadgłośni i podgłośni jest bogata sieć naczyń limfatycznych, łatwo o przerzuty do węzłów chłonnych.
Nowotwory złośliwe krtani – objawy
Głównymi objawami nowotworu krtani są: zaburzenia głosowe, suchy kaszel, chrypka. Każda chrypka, która jest przewlekła, gdzie pojawia się zmiana głosu ale nie jest związana z infekcją, powinna nas zaniepokoić. Także kaszel, który jest oporny na leczenie, powinien nam dać do myślenia tak jak jednostronne bóle z promieniowaniem do ucha. Poza tym pojawiający się w wyniku zaciśniętych strun głosowych świst krtaniowy czy trudności w oddychaniu powinny nas skłonić do wizyty u laryngologa. Nowotwór krtani daje też objawy w postaci zaburzeń połykania, jak również zachłystywania się podczas spożywania pokarmów czy picia płynów. Jak widać, są to objawy bardzo niecharakterystyczne.
Nowotwory złośliwe krtani – przyczyny
Czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe krtani są różnorodne. Mogą to być czynniki środowiskowe takie jak np. szkodliwe promieniowanie UV, ekspozycja zawodowa czy też palenie papierosów. Każdy z nich jest kolejną cegiełką, która przyczynia się do mutacji komórek i pojawienia się raka krtani.
Palenie papierosów i spożywanie alkoholu
Aż 98 % osób, u których wykrywa się nowotwór krtani pali tytoń. Dym tytoniowy posiada aż 60 składników, które sprzyjają mutacjom komórek, uszkadza DNA i niekorzystnie wpływa na nabłonek oddechowy. Ponadto zmniejsza odporność organizmu. Także alkohol sprzyja rakotwórczym przemianom. W szczególności tyczy się to alkoholi wysokoprocentowych, do których dodane są niekorzystne substancje chemiczne. To, jaki rodzaj używek spożywamy lub zażywamy, ma wpływ na lokalizację guza. Alkohol zwiększa ryzyko raka nadgłośni oraz gardła dolnego, z kolei palenie papierosów przyspiesza powstawanie nowotworu wnętrza krtani. U osób niepijących i niepalących rak sytuuje się najczęściej w okolicy głośni.
Refluks żołądkowo-przełykowy oraz krtaniowo-gardłowy
Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) oraz krtaniowo-gardłowy (LPR) to kolejne czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania na raka krtani. Kwaśna treść żołądka, która drażni ścianki gardła, może przyczyniać się do rozwoju stanu zapalnego krtani, a ten z kolei może sprzyjać mutowaniu się komórek. Również LPR, który jest dysfunkcją górnego zwieracza przełyku (GERD – dolnego przełyku), może prowadzić do drażnienia gardła, co przyczynia się do patologicznych zmian w obrębie jego śluzówki.
Czynniki środowiskowe
Środowisko, w którym przebywamy, ma również bardzo duży wpływ na mutacje komórek, w tym w obrębie krtani. Przede wszystkim są to substancje smołowe oraz różnego rodzaju substancje drażniące takie jak np.: azbest, smoła, produkty przemysłu kauczukowego i gumowego, związki niklu oraz żelaza, środki ochrony roślin czy spaliny silników disla.
Pozostałe czynniki sprzyjające rozwojowi nowotworu krtani
Czynnikami, które sprzyjają rozwojowi raka krtani, są również (oprócz wymienionych powyżej):
infekcje wirusowe HIV, HPV, HSV;
czynniki demograficzne takie jak wiek i płeć;
niewłaściwa dieta;
predyspozycje genetyczne;
przebyta radioterapia;
zła higiena jamy ustnej;
choroby współistniejące.
Nowotwory złośliwe krtani – diagnostyka
Ważnym etapem diagnostyki nowotworu krtani jest sprawdzenie stanów węzłów chłonnych szyi, od nich to bowiem zależy, jak rodzaj leczenia zostanie podjęty. Do badania przerzutów wykorzystuje się badania obrazowe typu: tomografia komputerowa (TK), USG, rezonans magnetyczny oraz biopsję. Chorzy, u których występują przerzuty, poddani zostają np. limfadenektomii szyjnej. Z kolei ci, którzy nie mają przerzutów albo zostają poddani obserwacji albo mają zaplanowany zabieg usunięcia węzłów chłonnych.
