Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Neuroborelioza. Czerwone flagi, które mogą uratować zdrowie
Izabela Nestioruk-Narojek
Izabela Nestioruk-Narojek 14.08.2025 07:00

Neuroborelioza. Czerwone flagi, które mogą uratować zdrowie

Zaczyna się od kleszcza, kończy na dramatycznym uszkodzeniu mózgu. Najgorsze powikłanie boreliozy
fot.Erik Karits/Pexels

Latem rośnie liczba przypadków boreliozy przenoszonej przez kleszcze. Większość zakażeń bakterią Borrelia burgdorferi kończy się na rumieniu wędrującym, ale u części pacjentów dochodzi do poważnego powikłania – neuroboreliozy. To stan, w którym bakterie atakują mózg i nerwy, prowadząc do trwałych uszkodzeń układu nerwowego. Sprawdź, jakie objawy powinny natychmiast skłonić Cię do wizyty u lekarza.

  • Neuroborelioza to postać boreliozy atakująca ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy.
  • Wczesne rozpoznanie i leczenie antybiotykami pozwala uniknąć trwałych powikłań.
  • Objawy neurologiczne mogą pojawić się już po kilku tygodniach od ukąszenia kleszcza.

Neuroborelioza – najpoważniejsze powikłanie boreliozy

Krętki boreliozy mogą przekroczyć barierę krew–mózg i zaatakować opony mózgowo-rdzeniowe, nerwy czaszkowe lub korzenie nerwów rdzeniowych. Objawy neurologiczne mogą wystąpić już po 2–4 tygodniach od ukąszenia, ale także po kilku miesiącach. Wczesna borelioza układu nerwowego przebiega z objawami u większości pacjentów.

Projekt bez nazwy - 2025-08-12T135143.579.png
fot. ArtBoyMB/Getty Images Signature, Uważaj na kleszcze

Do typowych symptomów należą: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, porażenie nerwu twarzowego oraz silne, nocne bóle korzeniowe. Nieleczona choroba może przejść w postać przewlekłą, prowadząc do niedowładów i zaburzeń poznawczych. Przeczytaj: Coraz więcej zakażeń boreliozą i przypadków kleszczowego zapalenia mózgu. Jest gorzej, niż w ubiegłym roku

Wczesne objawy neuroboreliozy – czerwone flagi

Rozwijająca się infekcja daje wyraźne sygnały, które często bywają lekceważone:

  • nagłe, silne bóle korzeniowe (szczególnie nocą, niewycofujące się po lekach przeciwbólowych),
  • sztywność karku, światłowstręt, silny ból głowy,
  • porażenie nerwu twarzowego (tzw. porażenie Bella) – opadanie kącika ust, niedomykanie powieki,
  • drętwienie lub ból twarzy i kończyn,
  • osłabienie mięśni szyi, podwójne widzenie, zawroty głowy,
  • gorączka i uczucie ogólnego rozbicia.
Projekt bez nazwy - 2025-08-12T140108.180.png
fot.ArturGórecki/pixabay, Miejsce po ukąszeniu kleszcza trzeba kontrolować

Neurolog dr Olga Milczarek w rozmowie z Medonetem zaznacza, że każdy z tych objawów wymaga pilnej diagnostyki szpitalnej, zwłaszcza jeśli pojawiły się po ukąszeniu kleszcza lub wystąpieniu rumienia wędrującego. Przeczytaj: Nie tylko rumień wędrujący. Borelioza może objawiać się w postaci nietypowego guzka

Jak postępować przy podejrzeniu neuroboreliozy?

  1. Nie zwlekaj z wizytą u lekarza – nawet pojedynczy niepokojący objaw wymaga konsultacji.
  2. Wykonaj diagnostykę – standardem jest badanie serologiczne (ELISA i Western Blot) oraz, w przypadku objawów neurologicznych, nakłucie lędźwiowe z oceną płynu mózgowo-rdzeniowego.
  3. Rozpocznij leczenie antybiotykami – wczesna neuroborelioza zwykle dobrze reaguje na 14-dniową kurację doksycykliną lub ceftriaksonem dożylnie. Opóźnienie terapii zwiększa ryzyko trwałych powikłań.
  4. Zadbaj o profilaktykę – po spacerze w lesie dokładnie obejrzyj skórę, jak najszybciej usuń kleszcza w całości, stosuj repelenty i noś jasne ubrania.

 

Źródła:

Polskie Towarzystwo Pediatryczne Medonet, Centers for Disease Control and Prevention (CDC), European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC).