Obserwuj nas na:
Pacjenci.pl > Dieta > Nie tylko skład posiłków powoduje raka. Ukryty czynnik ryzyka, który łatwo przeoczyć podczas jedzenia
Izabela Nestioruk-Narojek
Izabela Nestioruk-Narojek 26.11.2025 07:00

Nie tylko skład posiłków powoduje raka. Ukryty czynnik ryzyka, który łatwo przeoczyć podczas jedzenia

Nie tylko skład posiłków powoduje raka. Ukryty czynnik ryzyka, który łatwo przeoczyć podczas jedzenia
fot.Karola G/Pexels

Czynniki zwiększające ryzyko rozwoju chorób nowotworowych nie ograniczają się wyłącznie do składu chemicznego żywności, ale dotyczą również sposobu jej przygotowania. Duży nadmiar temperatury podczas obróbki cieplnej posiłków stanowi poważny problem. Innym, często ignorowanym czynnikiem, jest temperatura spożywanych napojów. 

• Obróbka termiczna w bardzo wysokich temperaturach, zwłaszcza powyżej 230°C, wytwarza związki rakotwórcze, takie jak aminy heterocykliczne i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA).

• Długotrwałe grillowanie i smażenie, zwłaszcza czerwonego mięsa, jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ dodatkowo oddziałuje na pokarm dym.

• Spożywanie gorących napojów (powyżej 60°C) uszkadza błony śluzowe przełyku, znacząco zwiększając ryzyko rozwoju nowotworów w tym obszarze.

Zagrożenia wynikające z pieczenia i grillowania

Marek Skoczylas w opublikowanym przez siebie filmie w serwisie YouTube zwraca uwagę, że pieczenie w bardzo wysokich temperaturach może być szkodliwe. W szczególności groźna jest obróbka termiczna przekraczająca 230 stopni Celsjusza. Procesy te obejmują długotrwałe grillowanie oraz smażenie. Podczas tych metod obróbki, oprócz wysokiej temperatury, na pokarm często oddziałuje również dym.

Taka intensywna obróbka termiczna przyczynia się do wytwarzania rakotwórczych związków. Wśród nich wymienia się aminy heterocykliczne oraz wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). Zjawisko to dotyczy głównie żywności wysokoprzetworzonej pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza czerwonego mięsa o wysokiej zawartości tłuszczu i białka.

„W szczególności groźna jest obróbka termiczna powyżej 230 stopni Celsjusza, zwłaszcza długotrwałe grillowanie oraz smażenie, gdzie prócz temperatury na pokarm oddziałuje również dym” – mówi Marek Skoczylas. 

Aby zmniejszyć ryzyko, rekomendowaną metodą obróbki termicznej jest gotowanie.

Gorące napoje – ukryte ryzyko dla przełyku

Oprócz obróbki żywności stałej należy zwrócić uwagę na temperaturę płynów. Choć gorąca, wręcz kipiąca herbata lub świeżo zaparzona kawa są powszechnie lubiane, mogą stanowić ryzyko onkologiczne. Taki parujący napar uszkadza błony śluzowe przełyku.

Uszkodzenie błony śluzowej znacząco zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów przełyku. Obserwacje naukowców wskazują, że prawdopodobieństwo rozwoju raka przełyku wzrasta już przy 60 stopniach Celsjusza.

„Taki wręcz parujący napar uszkadza błony śluzowe przełyku, znacząco zwiększając ryzyko rozwoju nowotworów w tym obrębie” – podkreśla Marek Skoczylas.

 Co więcej, po przekroczeniu 70 stopni Celsjusza ryzyko to można już uznać za wysokie.

Temperatura jako paliwo dla nowotworów

Nadmiar temperatury w diecie, zarówno podczas przygotowywania posiłków, jak i w trakcie spożywania napojów, jest „istnym paliwem dla komórek nowotworowych”. Kluczowe jest, by w ramach profilaktyki unikać tych ekstremalnych form termicznej obróbki.

„Obserwacje naukowców pokazują, że prawdopodobieństwo rozwoju raka przełyku wzrasta już przy 60 stopniach Celsjusza, a przy przekroczeniu 70 stopni Celsjusza to ryzyko można uznać za wysokie” – dodaje Marek Skoczylas.

Źródło: Pacjenci.pl, YouTube
 

Pacjenci.pl
Obserwuj nas na: