Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów. To nie jest zwykły ból kolan
Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów często zaczynają się od pozornie zwykłego dyskomfortu: ból kolan czy kostek nie ustępuje po odpoczynku, a poranna sztywność trwa dłużej niż kilka minut. To sygnał, że problem może mieć podłoże zapalne, a nie przeciążeniowe, i wymaga uważnej obserwacji. Gdy dolegliwości utrzymują się tygodniami, a w stawach narasta wrażenie obrzęku i ciepła, pojawia się istotne pytanie: czy to już reumatoidalne zapalenie stawów?
- Długotrwały ból kolan lub innych stawów może być objawem RZS
- W stawach mogą pojawić się obrzęki i uczucie ciepła
- Choroba wymaga pilnego leczenia – jego brak może zagrażać zdrowiu
Reumatoidalne zapalenie stawów – istota choroby
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS; dawniej: gościec przewlekle postępujący) to długotrwale przebiegająca choroba zapalna obejmująca stawy oraz inne narządy.
Istotą choroby jest zapalenie rozpoczynające się wewnątrz jamy stawowej. Niesprecyzowany czynnik pobudza błonę maziową do nadmiernej reakcji zapalnej. Prowadzi to do jej rozrostu oraz niszczenia sąsiadujących tkanek: chrząstki, kości, więzadeł i ścięgien. Początkowo objawia się to bólem i obrzękiem, a następnie nieodwracalnym uszkodzeniem i ograniczeniem ruchomości stawu. Zniszczenie chrząstki i innych elementów stawu w przebiegu zapalenia sprzyja wtórnym zmianom zwyrodnieniowym.
Bez leczenia choroba zwykle prowadzi do destrukcji stawów, znacznej niesprawności, uszkodzeń narządowych i może skracać życie. Wczesne włączenie skutecznej terapii spowalnia jej rozwój, ogranicza powikłania i pozwala na normalne funkcjonowanie.
Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów
Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów obejmują zarówno dolegliwości miejscowe, jak i ogólne. Miejscowo dominują ból, sztywność i obrzęk stawów, a ogólnie – przewlekłe zmęczenie i spadek tolerancji wysiłku. Sztywne i bolesne stawy ograniczają zakres ruchu, co w praktyce utrudnia stabilny chód, wchodzenie po schodach oraz wykonywanie czynności precyzyjnych dłonią.
W rozróżnieniu bólu zapalnego i przeciążeniowego pomagają charakterystyczne cechy. Ból zapalny nasila się po spoczynku i rano, często towarzyszy mu obrzęk oraz uczucie ciepła w stawie. Ból przeciążeniowy zwykle rośnie wraz z aktywnością, a po odpoczynku słabnie. Dzięki temu pacjent może wcześniej zwrócić uwagę na nietypowy przebieg dolegliwości i szybciej zgłosić się na diagnostykę.
Objawy RZS:
- ból i sztywność poranna utrzymujące się ponad 30–60 minut;
- obrzęk, ucieplenie i tkliwość stawu przy ucisku;
- symetryczne zajęcie stawów (np. obu kolan lub nadgarstków);
- nawracające zaostrzenia, przeplatane okresami względnego wyciszenia;
- uczucie zmęczenia i spadek wydolności w ciągu dnia;
- trudności z wykonywaniem precyzyjnych czynności ręką;
- utrzymujące się ograniczenie funkcji, mimo odpoczynku.
Diagnostyka różnicowa powinna uwzględniać inne przyczyny bólu stawów, w tym urazy, przeciążenia oraz chorobę zwyrodnieniową. W praktyce oznacza to ocenę przebiegu dolegliwości w czasie, badanie przedmiotowe i skierowanie na podstawowe badania krwi oraz obrazowe, które potwierdzą lub wykluczą charakter zapalny.
Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów – jak działać?
Objawy RZS wymagają planowego działania: wczesnego rozpoznania, wdrożenia leczenia i modyfikacji stylu życia. Pierwszym krokiem jest zebranie objawów w dzienniku dolegliwości: pora dnia, lokalizacja bólu, czas trwania sztywności, obecność obrzęku i wpływ odpoczynku. Dzięki temu lekarz szybciej odróżni wzorzec zapalny od przeciążeniowego i zaplanuje dalszą diagnostykę, w tym badania laboratoryjne oraz obrazowe.
Leczenie RZS łączy farmakoterapię z postępowaniem niefarmakologicznym. Leki przeciwzapalne łagodzą objawy w zaostrzeniu, a leki modyfikujące przebieg choroby działają na proces immunologiczny, ograniczając postęp zmian strukturalnych. Równolegle ważna jest fizjoterapia: ćwiczenia zakresu ruchu, wzmacnianie mięśni stabilizujących oraz nauka ochrony stawów. W efekcie można zmniejszyć ból, poprawić funkcję i utrzymać niezależność w codziennych czynnościach.
Różnicowanie bólu zapalnego i przeciążeniowego pozostaje ważne także w terapii. Jeśli po odpoczynku ból narasta, a towarzyszy mu sztywność i obrzęk, należy ograniczyć obciążenia i skonsultować się z lekarzem w celu modyfikacji leczenia. Jeśli dolegliwości wynikają z przeciążenia, stopniowe zmniejszanie intensywności ćwiczeń oraz techniki regeneracji zwykle przynoszą poprawę.
Źródła:
pacjenci.pl
