Po 30 latach znów wykryto dzikiego wirusa polio. Alarm za zachodnią granicą
W Niemczech po raz pierwszy od trzech dekad wykryto dzikiego wirusa polio typu 1 (WPV1). Choć eksperci uspokajają, że ryzyko zakażeń jest bardzo niskie, wykrycie patogenu w próbce ścieków to sygnał ostrzegawczy dla całej Europy. Ostatni raz taki przypadek odnotowano w Niemczech w 1990 roku.
- W ściekach w Niemczech wykryto dzikiego wirusa polio typu 1 – pierwszy przypadek od 30 lat
- Instytut Roberta Kocha zapewnia, że ryzyko dla mieszkańców jest bardzo niskie
- Wysoki poziom wyszczepienia chroni Niemców przed rozprzestrzenianiem się choroby
- Polio może prowadzić do paraliżu i niewydolności oddechowej
- W zeszłym roku wirusa polio wykryto również w Warszawie
Groźny wirus znów wykryty
Instytut Roberta Kocha (RKI) potwierdził wykrycie dzikiego wirusa polio typu 1 (WPV1) w próbce ścieków z okolic Hamburga. To pierwszy taki przypadek od ponad 30 lat. RKI podkreśla jednak, że pojedyncze wykrycie nie oznacza zagrożenia dla mieszkańców.
– Ryzyko zakażenia dla ludności jest bardzo niskie dzięki wysokiemu poziomowi szczepień – przekazał instytut w komunikacie.
Monitoring ścieków, który pozwolił na odkrycie wirusa, prowadzony jest w Niemczech od 2021 roku. To metoda pozwalająca na wczesne wykrycie obecności poliowirusa zanim pojawią się przypadki zachorowań. Ostatni przypadek infekcji dzikim wirusem polio w Niemczech miał miejsce w 1990 roku.
Przeczytaj też: Wirus polio znowu w Polsce. GIS wydał ostrzeżenie

Choroba, która nie daje o sobie zapomnieć
Polio, znane także jako choroba Heinego-Medina, to wysoce zakaźna choroba wirusowa, na którą najczęściej zapadają dzieci poniżej 5. roku życia. Wirus przenosi się głównie drogą pokarmową – przez skażoną wodę lub kontakt z osobą zakażoną – i atakując układ nerwowy, może prowadzić do trwałego paraliżu. W najcięższych przypadkach dochodzi do porażenia mięśni oddechowych i śmierci.
Dzięki globalnym szczepieniom, rozpoczętym w 1988 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), liczba zachorowań spadła o ponad 99 proc. W latach 80. odnotowywano ok. 350 tys. przypadków rocznie, a w ostatnich latach liczba ta zmniejszyła się do kilkuset. W 2024 roku na całym świecie zgłoszono 407 zachorowań. Dzikiego wirusa polio typu 1 wykrywano w ostatnich latach jedynie w Pakistanie i Afganistanie.
Przeczytaj też: Przeterminowana szczepionka w Majdanie Królewskim. Sanepid żąda wyjaśnień
Dlaczego polio wraca?
Eksperci podkreślają, że wykrycie dzikiego wirusa w Niemczech nie musi oznaczać lokalnego ogniska choroby. Prawdopodobnie wirus został przeniesiony przez osobę podróżującą z regionu, w którym polio nadal występuje.
– To incydentalne znalezisko, które jednak pokazuje, jak ważny jest stały monitoring i utrzymanie wysokiego poziomu szczepień – tłumaczą przedstawiciele RKI.
Światowa Organizacja Zdrowia przypomina, że Europa od 2002 roku uznawana jest za region wolny od endemicznego polio. Jednak nawet pojedyncze wykrycie wirusa w środowisku powinno być traktowane jako poważny sygnał ostrzegawczy. Wystarczy bowiem kilka niezaszczepionych osób, by infekcja mogła się rozprzestrzenić.
Polskie ścieki też nie były „czyste”
Nie tylko Niemcy wykryły wirusa polio w ściekach. W 2024 roku w Warszawie potwierdzono obecność poliowirusa w próbkach środowiskowych. Choć był to szczep pochodzenia szczepionkowego, a nie dziki, polskie służby sanitarne apelowały o uzupełnienie szczepień u dzieci, które nie otrzymały pełnego cyklu ochronnego.
Przypadek za zachodnią granicą przypomina, że także Polska nie może tracić czujności. Utrzymanie wysokiego poziomu wyszczepienia i systematyczny monitoring ścieków to jedyna skuteczna metoda zapobiegania nawrotowi choroby, która jeszcze w XX wieku siała spustoszenie w całym świecie.
Źródła: PAP, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/poliomyelitis
https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/wild-form-polio-found-hamburg-sewage-sample-city-authority-says-2025-11-13/
https://www.welt.de/newsticker/dpa_nt/infoline_nt/wissenschaft_nt/article6915b3ca0558ca65b4d65163/erstmals-wieder-polio-wildviren-im-abwasser-nachgewiesen.html