Guzowatość nosa - skąd się bierze i jak to leczyć?
Rhinophyma, czyli guzowatość nosa, najczęściej jest następstwem wieloletniego i nieleczonego trądziku różowatego. Dotyka głównie mężczyzn z jasną cerą w wieku 50 - 70 lat. Nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, jednak może bardzo negatywnie wpływać na stan psychiczny pacjenta. Jak dochodzi do rozwoju tego schorzenia i jak je leczyć?
Czym jest trądzik różowaty przerostowy?
Trądzik różowaty to specyficzna odmiana trądziku, występująca u osób między 20. a 50. rokiem życia, z nasileniem objawów wieku 40-50 lat. Stąd też nazywany jest „trądzikiem dorosłych”. Ten rodzaj trądziku częściej dotyka kobiety, jednak u mężczyzn przebiega w cięższej postaci.
Wyróżnia się 3 etapy rozwoju trądziku różowatego. Trądzik różowaty przerostowy, którego objawem jest zniekształcenie nosa stanowi ostatnie, trzecie stadium choroby.
Trądzik różowaty przerostowy charakteryzuje się pogrubieniem skóry, tworzeniem się nieregularnych zmian guzkowych i guzowatych oraz powiększeniem i zniekształceniem obszarów twarzy, w obrębie których zlokalizowane są zmiany. Przerost tkanki występuje głównie na policzkach oraz na nosie, ostatecznie prowadząc do powstania guzowatego nosa (przede wszystkim u mężczyzn).
Etapy rozwoju trądziku różowatego:
Stadium I (przedchorobowe):
- nadwrażliwość skóry na czynniki zewnętrzne,
- często nawracający rumień;
Stadium II:
- znaczna nadwrażliwość skóry,
- tworzenie się grudek i krostek,
- poszerzenie ujść gruczołów łojowych,
- zajęcie obszaru oczu;
Stadium III:
- liczne zapalne guzki,
- występowanie czyraków,
- przerost i włóknienie gruczołów łojowych,
- przerost tkanki - powstanie guzowatego nosa.
Przyczyny trądziku różowatego
Bezpośrednia przyczyna trądziku różowatego nie została jeszcze dokładnie poznana. Pacjenci wykazują tendencję do wzmożonej reakcji naczyniowo – ruchowej na obszarze twarzy w skutek działania różnych bodźców, takich jak m.in. emocje, używki, gorąco. Odpowiedź immunologiczna na stymulujące czynniki środowiskowe ma dominujący wpływ na rozwój trądziku różowatego. Wśród nich dużą rolę odgrywa nadmierne spożywanie alkoholu.
U znacznej części pacjentów obserwuje się współistnienie przewlekłego nieżytu żołądka, zaburzeń wydzielania żółci oraz zakłóceń fizjologicznej flory przewodu pokarmowego. Przypuszcza się rolę dwóch drobnoustrojów: pasożyta nużeńca Demodex foliculorum oraz bakterii Helicobacter pylori.
Jak leczyć trądzik różowaty i guzowatość nosa?
Trądzik różowaty to przewlekła choroba, która wymaga długotrwałego procesu leczenia. Terapia z reguły ma na celu uzyskanie i podtrzymywanie remisji. Jako że, czynnikiem dominującym w rozwoju tego schorzenia jest reakcja immunologiczna na działanie bodźców zewnętrznych, należy chronić się przed ich wpływem. Istotne jest, aby pacjent unikał czynników wywołujących, takich jak:
- stres,
- ciepło (zbyt wysoka temperatura otoczenia, gorące potrawy i napoje, sauna),
- intensywna aktywność fizyczna,
- zimno (zbyt niska temperatura otoczenia),
- czynniki klimatyczne (wiatr, mróz),
- używki (alkohol, papierosy),
- ostre przyprawy,
- ekspozycja na promienie słoneczne (również solarium),
- drażniące kosmetyki,
- niektóre leki (steroidy, leki rozszerzające naczynia).
W terapii wykorzystywane są różnorodne preparaty, m.in. antybiotyki, inhibitory kalcyneuryny, kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu, retinoidy. W przypadku bardziej zaawansowanego przebiegu choroby, wskazane jest leczenie środkami doustnymi.
Leczenie zaawansowanej rhinophymy zazwyczaj wymaga zastosowania kilku metod terapii, m.in. leki podawane doustnie, laseroterapia, dermabrazja, elektrochirurgia i elektrokoagulacja. Zdarza się, że pacjent wymaga zabiegu chirurgicznego, który usunie nadmiar tkanki, przywracając naturalny kształt nosa.
