Trądzik trzeba leczyć. Objawy i metody leczenia trądziku

Objawy trądziku. Charakterystyka poszczególnych typów trądziku

W zależności od rodzaju trądziku, objawy mogą się różnić. Wyróżniamy więc:

• Trądzik zaskórnikowy charakteryzuje się obecnością licznych zaskórników (otwartych i zamkniętych), które lokalizują są na twarzy, głównie na czole i policzkach.
   
• Trądzik grudkowo – krostkowy, oprócz występowania pojedynczych lub licznych zaskórników, cechuje się obecnością zmian zapalnych o charakterze grudek i krost. Obejmują one twarz, ale mogą też występować na powierzchni pleców i klatki piersiowej. Stopień nasilenia zmian może być różny w poszczególnych obszarach skóry.
   
• Trądzik guzkowo – cystowy charakteryzuje się występowaniem zapalnych guzków i guzów, które rozmiękają i przebijają na zewnątrz, tworząc kanały i przetoki Zmiany te wypełnione są ropną, krwistą lub ropno – krwistą wydzieliną, niekiedy w dużych ilościach. Wykwity ustępują pozostawiając na skórze blizny (zazwyczaj zanikowe).
   
• Trądzik różowaty cechuje się występowaniem grudek i krostek w środkowej części twarzy. Zmianom towarzyszy rumień i rozszerzone naczynka. Trądzik różowaty nie ma bezpośredniego podłoża łojotokowego, tak jak pozostałe odmiany trądziku. W tym przypadku nie obserwuje się zaskórników, które są typowe dla trądziku pospolitego. 
   
• Trądzik o ostrym przebiegu z objawami ogólnymi charakteryzuje się obecnością wykwitów trądzikowych (z tendencją do rozpadu i krwotoku) z towarzyszącymi objawami ogólnymi, do których należą m.in. złe samopoczucie, gorączka, leukocytoza czy dokuczliwe bóle stawów. Tego typu trądzik występuje rzadko i dotyka jedynie chłopców i młodych mężczyzn.

Często wstajesz w nocy do toalety? To może być objaw raka prostaty Czytaj dalej Komu grozi dna moczanowa? Lekarz tłumaczy, jakie są jej przyczyny Czytaj dalej

Metody leczenia trądziku - miejscowe i ogólne

Leczenie trądziku jest procesem długotrwałym, dlatego wymaga od pacjenta dużej cierpliwości i wytrwałości. Terapia może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat. W tym celu wykorzystuje się zarówno leki miejscowe, jak i doustne. 

Aby leczenie było jak najbardziej skuteczne, stosuje się terapię skojarzoną. Samo leczenie miejscowe jest wystarczające u ok. 60% pacjentów. W pozostałej grupie chorych wykorzystuje się je jako kurację wspomagającą leczenie ogólne lub podtrzymującą zakończoną terapię środkami doustnymi. 

Aby leczenie przyniosło efekty, należy systematycznie stosować leki i przestrzegać zaleceń lekarza. Poprawa zaczyna być widoczna zazwyczaj po kilku tygodniach od rozpoczęcia terapii. Ważne jest to, aby po skończonym leczeniu prowadzić kilkumiesięczną terapię podtrzymującą, co ma zapobiegać ewentualnemu nawrotowi choroby. 

Podstawowe leki stosowane w leczeniu miejscowym trądziku to: 

• retinoidy miejscowe (m.in. tretynoina, izotretynoina, adapalen, tazaroten), 
• antybiotyki (np. erytromycyna, klindamycyna),
• nadtlenek benzoilu,
• kwas azelainowy.

Leki te mają na celu: 

• regulowanie aktywności gruczołów łojowych,
• normalizowanie procesów złuszczania w przewodach gruczołów, umożliwiając swobodne wydostanie się łoju na zewnątrz,
• regulowanie prawidłowego rogowacenia mieszkowego, 
• minimalizowanie stanów zapalnych,
• hamowanie rozwoju bakterii P. acnes, która powoduje zmiany zapalne w trądziku,
• rozjaśnienie przebarwień pozapalnych. 

W przypadku umiarkowanie nasilonych i ciężkich postaci trądziku grudkowo-krostkowego, trądziku skupionego, a także trądziku o podłożu hormonalnym u kobiet stosuje się terapię lekami doustnymi. 

W tym celu wykorzystuje się między innymi: 

- antybiotyki: 

• tetracykliny (tetracyklina, doksycyklina, limecyklina), 
• makrolidy (erytromycyna, azytromycyna),
• kotrimoksazol;

- leki hormonalne:

• estrogeny,
• antyandrogeny (spironolakton, flutamid, progestageny antyandrogenne: octan cyproteronu, octan chlormadinonu, drospirenon, dezogestrel,);

-  izotretinoinę doustną.

Antybiotyki mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwłojotokowe. Wśród antybiotyków najwyższą skuteczność w leczeniu trądziku wykazują tetracykliny. W razie przeciwwskazań do ich stosowania podaje się makrolidy. Terapia antybiotykami ma jednak pewną wadę - istnieje ryzyko powstawania bakteryjnych szczepów niewrażliwych na leczenie. 

Hormony stanowią istotny czynnik w patogenezie trądziku - wpływają na nadmierną aktywność gruczołów łojowych, co stanowi początkową fazę rozwoju zmian trądzikowych. Dlatego, leki hormonalne znalazły zastosowanie w leczeniu trądziku u kobiet (nie są stosowane u mężczyzn). Podstawowym celem terapii hormonalnej jest zmniejszenie produkcji łoju. 

Doustna izotretinoina uważana jest za najbardziej skuteczny lek na trądzik. Przynosi długotrwałe korzyści, oddziałując na wszystkie najistotniejsze elementy patogenetyczne trądziku - zmniejsza wydzielanie łoju, normalizuje procesy rogowacenia mieszkowego, hamuje rozwój bakterii P. acnes i zapobiega tworzeniu się zaskórników. Niestety ma też pewną wadę - jest obarczona największą liczbą skutków ubocznych spośród wszystkich leków przeciwtrądzikowych. 

Jeśli chodzi o trądzik różowaty, ze względu na jego odmienny charakter, leczenie przebiega inaczej niż w przypadku trądziku o podłożu łojotokowym. Więcej informacji na temat trądziku różowatego i jego leczenia znajdziesz TUTAJ. 

Stare najlepsze preparaty przeciwtrądzikowe

Sposoby leczenia trądziku zmieniały się na przestrzeni lat. Specjaliści metodą prób i błędów poszukiwali coraz skuteczniejszych form terapii. Medycyna rozwija się bardzo dynamicznie i dziś terapia trądziku wygląda inaczej niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Wciąż jednak, w aptekach są dostępne stare preparaty przeciwtrądzikowe, które ze względu na dużą skuteczność terapeutyczną, znajdują zastosowanie aż po dziś dzień. 

Kwas salicylowy - wykazuje działanie: keratolitycznie, przeciwłojotokowe, oczyszczające, rozjaśniające, przeciwzapalne, odkażające.

Siarka - wykazuje działanie: redukujące, złuszczające, keratoplastyczne, odkażające, przeciwłojotokowe, przeciwpasożytnicze, przeciwgrzybiczne, pobudzające warstwę rozrodzą naskórka do czynności proliferacyjnych. 

Rezorcyna - wykazuje działanie: ściągające, złuszczające, silne działanie grzybobójcze i bakteriobójcze.

Tlenek cynku - wykazuje działanie: antyseptyczne, złuszczające, przeciwłojotokowe.

Ichtiol - wykazuje działanie: odkażające, rozmiękczające, poprawiające ukrwienie skóry; hamuje ból i zapobiega rozprzestrzenianiu się zakażenia w skórze. 

Pamiętajmy, aby nie leczyć się na własną rękę, ponieważ możemy sobie zaszkodzić. Jeśli borykamy się z trądzikiem, warto udać się do dermatologa. Pod okiem specjalisty terapia będzie nie tylko bardziej efektywna, ale przede wszystkim bezpieczna. 

Przeczytaj też: 

Skąd się bierze trądzik? Główne przyczyny powstawania trądziku

Choroba skóry to także choroba duszy. Wpływ schorzeń dermatologicznych na stan psychiczny pacjentów

Jak pozbyć się blizn na twarzy? To jedna z najskuteczniejszych metod. Działa nawet na stare blizny

Źródła: 

Hawryłkiewicz W., Musiak P., Harupa M., Kosmetologia i Trądzik pospolity, Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna we Wrocławiu, Wydawnictwo Indygo Zahir Media, Wrocław 2012;

Wąsik F., Baran E., Szepietowski J., Zarys dermatologii klinicznej, Wydawnictwo Volumed, Wrocław 1995;

Szepietowski J., Reicha A., Salomon J., Dermatologia – co nowego?, Wydawnictwo Cornetis, Wrocław;

Jarmuda S., Łabędzka – Gardy M., Żaba R., Trądzik pospolity w praktyce lekarza rodzinnego, Wydawnictwo Continuo, Family Medicine & Primary Care Review 2010; 

Błaszczyk Kostanecka M., Wolska H., Dermatologia w praktyce, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, 2009;