W ten weekend zmiana czasu. Zacznij przygotowania już teraz

Jak zmiana czasu wpływa na nasze życie?

Nasz wewnętrzny zegar biologiczny dostosowuje się do naturalnego cyklu światła i ciemności, który zmienia się w ciągu roku. Zdaniem naukowców nagłe przestawianie zegarów może powodować poważne skutki, takie jak:

• większe ryzyko wypadków drogowych i w pracy, 
• problemy zdrowotne (np. choroby serca, przedawkowania leków, samobójstwa),
• zmiany w zachowaniu (wpływ na wyniki sportowe, hojność czy skłonność do odkładania spraw na później).

Choć rezygnacja ze zmiany czasu mogłaby pomóc uniknąć tych nagłych negatywnych skutków, na nią przyjdzie nam jeszcze poczekać. Co możemy zrobić już teraz, żeby zminimalizować negatywne skutki przestawiania zegarków?

Przeczytaj też: Znowu zmiana czasu. Kiedy przestawiamy zegarki na czas letni?

"To nie chimera, to walka o życie" – lek. Elżbieta Bonder o mitach i faktach dotyczących zaburzeń odżywiania [WYWIAD] Czytaj dalej Omega-3: na co pomaga? Najlepsze źródła i zalecane dawki Czytaj dalej

Nie wystarczy pójść wcześniej spać

Przejście z czasu zimowego na letni jest dla nas wyzwaniem większym niż zimowa zmiana czasu. Wszystko dlatego, że śpimy krócej – chociaż w teorii nie musimy. Przyzwyczajenie się do chodzenia spać wcześniej może przysparzać nam nieco trudności i w konsekwencji powodować większe zmęczenie w ciągu dnia. Jak temu zaradzić?

Wcześniejsze chodzenie spać wcale nie musi przynieść pożądanego efektu. Jak mówi prof. Elżbieta Pyza z Uniwersytetu Jagiellońskiego:

Może skutkować tym, że przez tę godzinę będziemy się przewracać z boku na bok i nic z tego nie będzie. Najlepiej oczywiście opóźnić godzinę wstania z łóżka. Im bliżej komuś do chronotypu sowy, tym większy dyskomfort i poczucie dezorganizacji w ciągu tygodnia będzie odczuwał.

Przeczytaj też: Co oznacza, gdy śni ci się śmierć? Jest inaczej, niż sądzono

Jak sobie pomóc w przejściu na czas letni?

Wydaje się, że skoro przy zmianie czasu skracamy sen o zaledwie godzinę, to jeden dzień powinien wystarczyć, aby wszystko wróciło do normy. Niestety, ten proces może się przesunąć aż do kolejnego weekendu i wtedy warto spróbować nadrobić brak snu i odpoczynku

– dodaje prof. Elżbieta Pyza; zaznacza jednak, że nie jest to najlepszy sposób na dostosowanie się do nowego czasu.

Aby jak najlżej przejść adaptację do czasu letniego, warto przede wszystkim zadbać o regularny rytm dnia. Oznacza to przestrzeganie stałych pór jedzenia, zasypiania i wstawania. Nie bez znaczenia jest także czas, w jakim wykonujemy treningi czy po prostu mamy wzmożoną aktywność fizyczną.

Przeczytaj też: Skóra jako lustro zdrowia, czyli o pielęgnacji holistycznej

Krótkie drzemki i suplementy

A co, jeśli po zmianie czasu dopada nas senność w ciągu dnia? Wtedy warto pozwolić sobie na drzemkę. Krótkie, 20–30-minutowe drzemki w ciągu dnia mogą poprawić koncentrację i zmniejszyć uczucie zmęczenia, nie zakłócając nocnego snu. Trzeba jednak pamiętać, że zbyt długie lub późne drzemki mogą utrudnić zasypianie i wydłużyć okres adaptacji do nowego harmonogramu. Przeczytaj też: Po pracy musisz iść na drzemkę? Ekspertka zdradza, kiedy powinno nas to zaniepokoić

Pomocna w dostosowaniu do wcześniejszego zasypiania może okazać się melatonina - hormon regulujący rytm dobowy. Przyjmowanie suplementu z melatoniną na godzinę przed planowanym snem może pomóc w szybszym przestawieniu wewnętrznego zegara. Kluczowe jest jednak unikanie sztucznego światła wieczorem, ponieważ hamuje ono naturalną produkcję melatoniny i może utrudniać synchronizację organizmu z nowym rytmem dobowym.

 

Źródła:
Antle MC. The controversy over daylight saving time: evidence for and against. Curr Opin Pulm Med. 2023 Nov 1;29(6):574-579. doi: 10.1097/MCP.0000000000001003. Epub 2023 Aug 13. PMID: 37578383.
„W weekend wracamy do czasu letniego – aby zmianę przejść łagodniej, wyregulujmy swój rytm dobowy”, Rynek Zdrowia, dostęp: 25 marca 2025.