Zatrucia chlorem - przyczyny, objawy i postępowanie
Chlor niewielkich ilościach znajduje się w płynie międzykomórkowym ludzi i zwierząt, który bierze udział w pracy komórek nerwowych i procesach metabolicznych. Substancja ta jest szeroko stosowana w produkcji pestycydów, nawozów, rozpuszczalników, leków, detergentów i środków dezynfekujących, tworzyw sztucznych, polichlorku winylu, kauczuku syntetycznego czy środków bojowych. Jest także szeroko stosowany do dezynfekcji wody w basenach, a także wody w naszych domach. Statystyki pokazują, że najwięcej wypadków spowodowanych przez człowieka na świecie wiąże się z uwalnianiem amoniaku i chloru do atmosfery. A jeśli weźmiemy pod uwagę ilość zużytą w rolnictwie, oczyszczaniu wody, w produktach farmaceutycznych, to negatywna miara wpływu na człowieka staje się jasna. Wśród zatruć domowych około połowa wszystkich przypadków przypada na zatrucia chlorem.
Objawy zatrucia chlorem
Objawy zatrucia chlorem zależą od dawki trucizny i czasu jej ekspozycji. Pierwsze znaki to najczęściej:
ból gardła i kaszel z powodu podrażnienia błon śluzowych dróg oddechowych;
gorzki smak w ustach i zwiększona ilość śliny;
pocieranie oczu i łzawienie oczu;
nudności;
bół głowy;
możliwe skurcze.
Zatrucie oparami chloru może wystąpić zarówno przy produkcji gazu, w rolnictwie podczas opryskiwania upraw, jak i w domu. Przyjmowanie oparów gazu przez górne drogi oddechowe nazywa się zatruciem inhalacyjnym.
Przypadki zatrucia chlorem nie są także rzadkością w basenach. Właściciele prywatnych basenów, starając się uniknąć rozprzestrzeniania się infekcji, czasami przesadzają z zawartością chloru w wodzie.
Zatrucia chlorem w domu
Zatrucia chlorem niejednokrotnie zdarzają się w domu przy stosowaniu dużych ilości środków czyszczących w niedostosowanych miejscach lub używając wybielaczy niezgodnych z wytycznymi dotyczącymi stężenia substancji. Chlor jest tani, a przez to atrakcyjny do wielu domowych metod czyszczenia, dezynfekcji toalet, łazienek czy wybielania bielizny. Jednak nieprzestrzeganie zasad użytkowania tej substancji, bądź pozostawianie środków z chlorem w miejscach dostępnych dla dzieci może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia a nawet życia.
Zatrucie chlorem u dzieci
Zatrucia chlorem u dziecka są bardzo niebezpieczne. Do zatrucia może dojść zarówno na basenie, jak i w domu, jeżeli środki czyszczące zawierające chlor są przechowywane w ogólnodostępnych miejscach i nieodpowiednio zabezpieczone. Najlepiej byłoby, gdyby w gospodarstwach domowych, w których są dzieci, do czyszczenia i dezynfekcji stosować środki bezchlorowe, a odwiedzając basen, pytać, czym jest dezynfekowana woda. Gdy u dziecka pojawią się pierwsze objawy zatrucia chlorem, najważniejsza jest szybka reakcja - zaprzestanie kontaktu ze źródłem zatrucia, zachowanie spokoju i natychmiastowe wezwanie karetki.
Fazy zatrucia chlorem
W zależności od czasu ekspozycji na toksynę, ostre i przewlekłe zatrucie różnią się od siebie. Zatrucia chlorem mogą mieć następujące fazy:
pierwszą - śmiertelną - występuje z powodu zatrucia wysokim stężeniem gazu. W połączeniu z dusznością, konwulsjami, zaczerwienieniem i zsinieniem skóry kończy się śmiercią;
drugą - ciężką - charakteryzuje się czasową dusznością, utratą przytomności, bez natychmiastowej reakcji może dojść do zapalenia płuc, które również skutkuje śmiercią pacjenta.
trzecią - średnią - wiąże się z trudnościami w oddychaniu, pieczeniem i krztuszeniem w gardle w wyniku oparzeń błon śluzowych krtani, łzawieniem, obrzękiem płuc;
czwartą - łagodną.
Łagodne zatrucia chlorem są spowodowane drobną ekspozycją na substancję, która objawia się pieczeniem w nosie i gardle, z katarem, kaszlem, zaczerwienieniem oczu i łzawieniem. Osoba odczuwa ogólne osłabienie przez kilka dni, a następnie objawy ustępują.
Przewlekłe zatrucie chlorem występuje z powodu długotrwałego narażenia na niskie stężenia gazu w organizmie. Z reguły występuje to u osób, których działalność zawodowa związana jest z produkcją chloru. Choroba wyraża się w ciągłym suchym kaszlu, ogólnym osłabieniu, depresji.
Długotrwała ekspozycja na chlor w wyniku przewlekłego zatrucia wpływa na stan skóry - zapalenia skóry, krwawienia trądzikowe, ropne zmiany skórne. Konsekwencjami i powikłaniami ostrego zatrucia może być przewlekłe zapalenie krtani, zapalenie gardła, zapalenie tchawicy i oskrzeli, rozedma płuc, zwłóknienie płuc, niewydolność płuc i serca.
