Białaczka skóry – przyczyny, leczenie
Czym jest białaczka skóry?
Pod pojęciem białaczki skóry rozumie się zespół objawów białaczki występujących, gdy komórki nowotworowe naciekają na tkanki skórne. Białaczka skórna występuje bardzo rzadko, bo w około 3% wszystkich przypadków chorych na białaczkę. Z tego powodu, jak łatwo można się domyślić, większość zmian skórnych obserwowanych u pacjentów z białaczką nie wynika z białaczki skórnej. U większości chorych występują zmiany spowodowane innymi powikłaniami białaczki, jak wybroczyny i plamica lub infekcje spowodowane obniżeniem odporności (pleśniawki, opryszczka).
Objawy białaczki skóry
Wygląd zmian pojawiających się na skórze w przypadku białaczki skóry jest bardzo różny w zależności od chorego. Zmiany mogą przybierać formę grudek, od cielistych przez czerwone do fioletowych; mogą to też być wypukłe i spłaszczone obszary, nazywane płytkami lub guzkami. Grudki i guzki w białaczce skóry mają dobrze odgraniczone brzegi. U pacjentów dotkniętych białaczką skóry objawy mogą dotyczyć jednego miejsca na ciele lub wielu jego obszarów. Oprócz grudek i guzków możliwe jest pojawienie się erytrodermii, czyli zaczerwienienia, zgrubienia i złuszczania się skóry na dużych jej obszarach.
Objawy widoczne są najczęściej na nogach, ramionach, plecach i klatce piersiowej, skórze głowy i twarzy (w szczególności na powiekach). Na pojawienie się zmian szczególnie narażone są okolice, w których doszło do urazów mechanicznych.
Zmiany mogą pojawiać się także w obrębie błony śluzowej – nacieki rosną nad zębami, powodując krwawienia i wrzodzenie oraz nieprzyjemny zapach z ust.
Jak powstaje białaczka skórna?
Białaczka należy do grupy nowotworów spowodowanych nadmiernym rozrostem komórek układu krwiotwórczego w szpiku kostnym oraz w węzłach chłonnych, jak również w narządach krwiotwórczych z okresu płodowego, tj. wątrobie i śledzionie. Białaczka skóry powstaje, gdy komórki białaczkowe przedostają się do tkanek skóry.
Rozpoznanie białaczki skóry
W większości przypadków występowania białaczki skóry pacjent jest już zdiagnozowany – diagnozę stawia się na podstawie morfologii krwi i wyników badań szpiku kostnego.
U 7% pacjentów z białaczką skórną zmiana skórna jest pierwszym objawem procesu nowotworowego. W takich przypadkach naciekanie szpiku kostnego i objawy ogólnoustrojowe pojawiają się później niż wykwity skórne. Ten rodzaj białaczki nazywany jest czasem „białaczką aleukemiczną”.
Czasami białaczka szpikowa powraca w skórze po pozornie skutecznym i zakończonym leczeniu szpiku kostnego – jest nazywana wtedy białaczką pozaszpikową.
W celu potwierdzenia białaczki skóry wykonywana jest jej biopsja. Zabieg ten ujawnia rozlanie złośliwych leukocytów w warstwie skóry właściwej.