Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Zdaniem Lekarza > Komu grozi dna moczanowa? Lekarz tłumaczy, jakie są jej przyczyny
Joanna Kamińska
Joanna Kamińska 26.04.2024 07:54

Komu grozi dna moczanowa? Lekarz tłumaczy, jakie są jej przyczyny

lek. Agata Skwarek-Szewczyk, dna moczanowa
Fot. lek. Agata Skwarek-Szewczyk: archiwum prywatne. Tło: Canva / Jittawit.21

Dna moczanowa jest przewlekłą chorobą stawów. Szacuje się, że zachoruje na nią ok. 20-30% osób ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego we krwi. Jest to choroba wieloczynnikowa – na jej rozwój mają wpływ nie tylko czynniki genetyczne, ale również czynniki środowiskowe, czyli związane z naszym stylem życia.

Komu grozi dna moczanowa? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z lek. Agatą Skwarek-Szewczyk, reumatologiem i specjalistą chorób wewnętrznych. 

Przyczyny dny moczanowej

Dna moczanowa to przewlekła choroba stawów, spowodowana przez krystalizację i fagocytozę moczanu sodu. Zwiększone stężenie kwasu moczowego w organizmie prowadzi do odkładania się kryształków moczanu sodu w stawach i narządach. Niebezpiecznym poziomem stężenia kwasu moczowego jest wartość powyżej 7 mg/dl. 

- Jest to stan związany ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego w organizmie, co w konsekwencji prowadzi do odkładania się kryształków moczanu sodu w stawach i narządach. Groźnym poziomem stężenia kwasu moczowego, które prowadzi do odkładania się wspomnianych złogów, jest stężenie powyżej 7 mg/dl . Najczęściej na dnę moczanową chorują mężczyźni oraz kobiety po menopauzie – wyjaśniła w rozmowie z Pacjentami lek. Agata Skwarek-Szewczyk

Dna moczanowa jest chorobą wieloczynnikową. Na rozwój tego schorzenia mają wpływ czynniki genetyczne, które nie są od nas zależne, ale także czynniki środowiskowe, na które mamy wpływ.

- Do czynników egzogennych zaliczamy m.in. nieprawidłową dietę, otyłość czy przyjmowanie niektórych leków. Należy wspomnieć również o pokarmach, które zwiększają stężenie kwasu moczowego w organizmie, a także o chorobach prowadzących do upośledzenia jego wydalania - wyjaśniła lek. Agata Skwarek-Szewczyk.

Dna moczanowa – czynniki ryzyka:

  • predyspozycje genetyczne,
  • płeć męska,
  • u kobiet – menopauza, 
  • niewłaściwa dieta,
  • nadużywanie alkoholu,
  • otyłość,
  • stosowanie niektórych leków,
  • niektóre choroby, m.in. nadciśnienie, cukrzyca, choroby nerek, nowotwory.

Leki zwiększające stężenie kwasu moczowego w organizmie:

  • leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym, m.in. diuretyki tiazydowe i pętlowe,
  • leki przyjmowane przez pacjentów onkologicznych, 
  • leki stosowane u pacjentów po przeszczepach.
Projekt bez nazwy - 2024-04-25T201128.174.png
Fot. Canva / Jittawit.21
Nietypowe objawy choroby refluksowej. Zazwyczaj nie są kojarzone z refluksem Tak boli endometrioza. Wiele kobiet wciąż pozostaje bez diagnozy

Dieta przy dnie moczanowej - czego nie jeść?

W leczeniu i profilaktyce dny moczanowej dieta odgrywa kluczową rolę. Należy mieć świadomość, że borykając się z tym schorzeniem, zmiany żywieniowe powinniśmy wprowadzić na stałe – nawet kiedy choroba jest w okresie remisji.

Produkty spożywcze niezalecane przy dnie moczanoweji:

  • czerwone mięso, 
  • podroby,
  • tatar,
  • alkohol (zwłaszcza piwo i mocne alkohole),
  • zupy na wywarach mięsnych,
  • woce morza,
  • szpinak,
  • szparagi,
  • kalafior,
  • por,
  • brokuł,
  • brukselka,
  • nasiona roślin strączkowych.

- Dawniej dna moczanowa nazywana była chorobą królów, ponieważ reprezentanci wyższych sfer mieli większy dostęp do tłustego jedzenia, szczególnie do mięs. Przez lata nic się nie zmieniło i wciąż dnę moczanowa powoduje głównie mięso, szczególnie czerwone, podroby, tatar oraz alkohol. Nawiązując do tego ostatniego, przede wszystkim powinniśmy unikać piwa i mocnych alkoholi – powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.

- W diecie przy dnie moczanowej niewskazane są także zupy na wywarach mięsnych i owoce morza. Mamy też produkty o średniej zawartości kwasu moczowego, które także nie są pożądane. Należą do nich m.in. szpinak, szparagi, kalafior – dodała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
 

Objawy dny moczanowej

Charakterystycznym objawem dny moczanowej jest ból i obrzęk stawów. Najczęściej, w pierwszej kolejności choroba atakuje wielki paluch u stopy – staje się on zaczerwieniony, obrzęknięty i bolesny.

- Typowym objawem dny moczanowej jest ból i obrzęk stawów. Zazwyczaj, w pierwszej kolejności choroba atakuje pierwszy staw śródstopno – paliczkowy, czyli wielki paluch u stopy, co objawia się jego zaczerwienieniem, zapaleniem, bolesnością, obrzękiem i trudnościami w zginaniu. Kryształki mogą odkładać się także m.in. w stawach skokowych i kolanowych, rzadziej w stawach kończyn górnych – wyjaśniła lek. Agata Skwarek-Szewczyk.

Pamiętajmy, że dnę moczanową należy leczyć. W przeciwnym razie będzie postępować i zajmować kolejne stawy, z czasem prowadząc do niewydolności wielonarządowej.

Przeczytaj też:

Czym jest dna moczanowa i jak jej zapobiegać? Lekarz odpowiada na najczęstsze pytania

Reumatoidalne zapalenie stawów - objawy, leczenie, czynniki ryzyka. Wywiad z ekspertem

Ta choroba długo przebiega bezobjawowo - mówi Agata Skwarek-Szewczyk, specjalistka reumatologii