Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Krzywe zęby a wada zgryzu – czy to to samo? Rozróżnienie i konsekwencje
Izabela Nestioruk-Narojek
Izabela Nestioruk-Narojek 20.09.2025 08:39

Krzywe zęby a wada zgryzu – czy to to samo? Rozróżnienie i konsekwencje

Krzywe zęby a wada zgryzu: Czy to to samo? Rozróżnienie i konsekwencje
fot. doble-d/Getty Images

W języku potocznym terminy „krzywe zęby” i „wada zgryzu” często bywają używane zamiennie. Jednak w ortodoncji te pojęcia mają odmienne znaczenie i opisują różne aspekty nieprawidłowości w jamie ustnej. Zrozumienie tej różnicy jest kluczowe dla prawidłowej diagnozy i efektywnego leczenia ortodontycznego. Materiał został przygotowany na podstawie wywiadu przeprowadzonego przez Ewę Basińską (Pacjenci.pl) z dr Kamilą Wasiluk – ortodontką.

• Krzywe zęby (stłoczone, zrotowane) i wada zgryzu (nieprawidłowe ustawienie szczęk) to dwie różne, choć często powiązane ze sobą, kwestie.

• Można mieć proste zęby, a jednocześnie cierpieć na wadę zgryzu, np. zgryz otwarty.

• Ortodonci klasyfikują nieprawidłowości pod określone wady zgryzu, nawet jeśli zęby wydają się proste.

Rozróżnienie kluczowe dla diagnozy

„Nie, to są dwie różne rzeczy” – odpowiada dr Kamila Wasiluk na pytanie o to, czy krzywe zęby i wadliwy zgryz to to samo. 

Ta kluczowa informacja często umyka opinii publicznej, prowadząc do nieporozumień. Krzywe zęby, czyli zęby, które są stłoczone, zrotowane (obrócone), lub nie mieszczą się w łukach zębowych, to problem estetyczny i funkcjonalny, który jest łatwo zauważalny. 

Z kolei wada zgryzu to szersze pojęcie, odnoszące się do nieprawidłowego ułożenia szczęki górnej i żuchwy (szczęki dolnej) względem siebie oraz do nieprawidłowego sposobu, w jaki zęby górne i dolne stykają się podczas zaciskania. To rozróżnienie jest fundamentalne, ponieważ „są takie sytuacje, że możemy mieć piękne, równe zęby, ale na przykład zgryz otwarty, czyli zęby z przodu nam się nie stykają, mimo że są proste” – wyjaśnia dr Kamila Wasiluk.


 

Co to jest zgryz otwarty?

Zgryz otwarty, wspomniany przez ekspertkę, to przykład wady zgryzu, w której między zębami górnymi a dolnymi, zazwyczaj w odcinku przednim, pozostaje szpara, gdy szczęki są zaciśnięte. Mimo że same zęby mogą być proste i prawidłowo ustawione w swoich łukach, ich funkcjonalne spotkanie jest zaburzone. 

Projekt bez nazwy - 2025-08-25T142149.561.png
fot.troyanphotos/canva, Krzywe zęby? Konsekwencje szokują

To pokazuje, że ocena zdrowia jamy ustnej nie może ograniczać się jedynie do wizualnego sprawdzenia prostoty zębów. Ortodonta, analizując zgryz, bierze pod uwagę wiele czynników, w tym relacje między szczękami, pozycję języka, sposób oddychania i napięcie mięśniowe. 

Najczęściej jednak problemy te współistnieją.

„Najczęściej, oczywiście, to jest ze sobą połączone, że i mamy krzywe zęby, gdzieś tam stłoczone czy zrotowane, nie mieszczą się w łukach, i jako ortodonci sobie to klasyfikujemy pod określone wady zgryzu” – dodaje dr Kamila Wasiluk.


 

Klasyfikacja i konsekwencje

Ortodonci używają szczegółowej klasyfikacji wad zgryzu, aby dokładnie określić rodzaj i nasilenie problemu. Niewłaściwa pozycja języka, oddychanie przez usta, czy też brak odpowiedniej stymulacji mięśni żucia mogą prowadzić zarówno do krzywych zębów (np. stłoczeń z powodu zwężenia szczęki), jak i do poważniejszych wad zgryzu, takich jak zgryzy krzyżowe, przodozgryzy czy tyłozgryzy. Przeczytaj: Wylecz zęby przed wakacjami, bo nie polecisz samolotem

 

Projekt bez nazwy - 2025-08-25T142945.081.png
fot. akaratwimages/canva, z pozoru lekko przekrzywione zęby = dramatyczne przesunięcie szczęki

Konsekwencje nieleczonych wad zgryzu wykraczają daleko poza estetykę i mogą obejmować problemy ze stawami skroniowo-żuchwowymi, bóle głowy, trudności z żuciem i mówieniem, a nawet zaburzenia oddychania. Dlatego tak ważne jest, aby nie lekceważyć żadnych nieprawidłowości i skonsultować się z ortodontą, nawet jeśli zęby wydają się proste, ale obserwujemy inne niepokojące objawy, takie jak otwarte usta w spoczynku, wady wymowy czy chrapanie. Wczesna diagnoza i interwencja są kluczowe dla zdrowia i komfortu życia.


Źródło: Pacjenci.pl