Nie tylko rumień wędrujący. Borelioza może objawiać się w postaci nietypowego guzka
Borelioza to jedna z chorób przenoszonych przez kleszcze. Jej głównym objawem jest rumień, w postaci tzw. "oka bawolego" lub "tarczy", który pojawia się wokół miejsca ukąszenia owada. Jednak nie u każdej zakażonej osoby on musi wystąpić.
Są też inne objawy boreliozy, a u poszczególnych osób, mogą się one dodatkowo różnić, dlatego diagnoza w przypadku tej choroby, czasem bywa bardzo trudna. U mniej niż jednego procenta chorych może pojawić się nietypowa zmiana – chłoniak limfocytowy skóry.
Borelioza to choroba przenoszona przez kleszcze
Borelioza , podobnie jak kleszczowe zapalenie mózgu, jest jedną z chorób przenoszonych przez kleszcze. Na zakażenie narażamy się spacerując po polach i łąkach, w lasach i parkach. Bywa, że na tego małego pajęczaka natknąć się możemy nawet we własnym ogródku.
Warto tu zaznaczyć, że nie każde spotkanie z kleszczem musi oznaczać zakażenie. Nie każdy kleszcz jest zarażony krętkami Borrelia burgdorferi, które są przyczyną boreliozy , a nawet jeśli jest, to niekoniecznie musi nas nimi zainfekować. Kiedy po spacerze znajdziemy kleszcza wkłutego w naszą skórę, najważniejszy jest czas. Owad potrzebuje minimum 12-24 godzin, by zacząć zarażać.
Kleszcza należy możliwie jak najszybciej wyjąć, a w tym celu najlepiej posłużyć się specjalnymi kleszczołapkami, dostępnymi w aptekach, a nawet drogeriach. Po usunięciu kleszcza, miejsce wkłucia trzeba zdezynfekować i obserwować przez ok. 2-3 tygodnie.
Jak objawia się borelioza?
Borelioza to choroba wieloukładowa, co oznacza, że może dawać objawy ze strony różnych narządów i tkanek, np.: skóry, stawów, serca, a nawet układu nerwowego. Najbardziej charakterystyczny jest często opisywany rumień wędrujący. Pojawia się on ok. 2 tygodni po ukąszeniu. Przyjmuje postać okręgu wokół miejsca wkłucia, który z czasem się rozszerza.
Rumień niestety nie pojawia się obowiązkowo u każdej zakażonej osoby. Gdyby tak było, zawsze można by w porę wdrożyć leczenie – boreliozę leczymy antybiotykiem – a jest ono stosunkowo proste i skuteczne. Do innych objawów boreliozy zaliczamy:
- gorączka, osłabienie, bóle głowy i mięśni – czyli objawy grypopodobne,
- pierścieniowate, liczne rumienie wtórne , podobne do tego pierwszego, głównego – mogą pojawić się w różnych miejscach ciała, nie tylko wokół ukąszenia kleszcza
Te objawy są charakterystyczne dla wczesnej fazy zakażenia. Ale borelioza może dawać także objawy późniejsze:
- ze strony serca – np. zaburzenia rytmu, bloki serca,
- ze strony stawów – np. przewlekłe zapalenie stawów,
- ze strony układu nerwowego – np. porażenie nerwu twarzowego, zapalenie nerwów, korzeniowe zespoły bólowe.
Rzadkie objawy boreliozy – chłoniak limfocytowy skóry
Do nietypowych i bardzo rzadkich objawów boreliozy należy chłoniak limfocytowy skóry , inaczej ziarniak limfocytowy skóry, limfocytoma boreliozowa (BL, borrelial lymphoma). To czerwony, sinoczerwony, twardy, ale niebolesny, naciek na skórze w postaci guzka. Występuje zwykle na uchu lub w jego okolicy, na mosznie lub brodawce sutkowej.
Zwykle guzek nie przybiera dużych rozmiarów, jednak bywają zmiany nawet kilkucentymetrowej średnicy. Chłoniak limfocytowy jest dobrze odgraniczony od reszty skóry. Może mu towarzyszyć powiększenie okolicznych węzłów chłonnych.
Jest to rzadka forma boreliozy, pojawia się u mniej niż 1 proc. chorych. Ujawnia się w ciągu 2 miesięcy od ukąszenia. Częściej dotyczy dzieci niż dorosłych, a nieleczony może się utrzymywać do 2 lat.
Chłoniak limfocytowy skóry – diagnostyka i leczenie
By postawić rozpoznanie boreliozy limfatycznej, należy wykonać badanie na obecność przeciwciał Borrelia burgdorferi klasy IgM lub IgG we krwi. Ponieważ chłoniak nie pojawia się od razu, raczej będzie to badanie późne, czyli IgG. W pierwszej kolejności należy wykonać badanie metodą ELISA. W przypadku wyniku dodatniego lub wątpliwego można jeszcze oznaczyć przeciwciała technika Western-Blot.
W przypadku chłoniaka pobiera się także próbki skóry z zajętego obszaru do badania histopatologicznego. Zwykle znajdują się w nich krętki Borrelia.
Leczenie polega na doustnym przyjmowaniu antybiotyków przez okres 2-4 tygodni. Lekarz przepisuje zwykle doksycyklinę (100 mg dwa razy na dobę), amoksycylinę (500 mg trzy razy na dobę), cefuroksym-axetyl (500 mg dwa razy na dobę), fenoksymetylopenicylinę lub azytromycynę.
Zobacz także:
Ruszył profilaktyczny program "Operacja borelioza". Obejmie konkretną grupę mieszkańców
Borelioza często bywa błędnie rozpoznawana. Lekarze przepisują antybiotyki na “wszelki wypadek”
