Rak u dzieci coraz częstszy w Europie. Co pokazują nowe dane i jak reaguje UE?
Zaktualizowane statystyki unijne wskazują na wzrost liczby zachorowań na nowotwory wśród dzieci i nastolatków. Choć wskaźniki przeżywalności w krajach wysokorozwiniętych są coraz wyższe, problem staje się coraz bardziej widoczny. Unia Europejska zapowiada zwiększenie nakładów na badania i opiekę pediatryczną. Co wynika z tych trendów dla rodzin w Polsce?
Nowotwory dziecięce coraz częstsze
W 2022 r. w krajach UE nowotwór zdiagnozowano u ok. 13,8 tys. dzieci i młodzieży (0–19 lat). Statystycznie oznacza to, że jedno na 326 dzieci zachoruje przed ukończeniem 20. roku życia.
W tym samym roku ponad 2100 młodych Europejczyków zmarło na raka. Najczęstsze rozpoznania u najmłodszych (0–4 lata) to białaczki, guzy ośrodkowego układu nerwowego i nerwiaki zarodkowe; u nastolatków (15–19 lat) dominują chłoniaki, guzy OUN, nowotwory nabłonkowe i czerniaki.
Różnice regionalne i czynniki ryzyka
WHO szacuje, że ponad 80% dzieci z rakiem w krajach wysokodochodowych można skutecznie wyleczyć. Jednak różnice między państwami UE są znaczne. U dzieci trudno wskazać klasyczne czynniki ryzyka związane ze stylem życia. Znaczącą rolę odgrywają predyspozycje genetyczne i mechanizmy biologiczne.
W ramach Europejskiego Planu Walki z Rakiem oraz EU Cancer Mission ok. 20% z 490 mln euro (2021–2024) przeznaczono na badania nad nowotworami wieku dziecięcego. Inicjatywy takie jak Europejska Sieć Referencyjna ds. Onkologii Pediatrycznej (ERN PaedCan), Sieć Młodych Ocalałych oraz krajowe profile SIOP Europe mają zidentyfikować luki w opiece i poprawić standardy leczenia.
Co powinno zaniepokoić rodzica?
Rodzice powinni reagować na utrzymujące się, nietypowe objawy, takie jak:
- długotrwała gorączka,
- utrata masy ciała,
- powtarzające się bóle głowy z wymiotami,
- powiększone węzły chłonne,
- krwawienia,
- wyczuwalne guzy.
Nie należy diagnozować samodzielnie – każdy niepokojący objaw powinien być oceniony przez pediatrę. W nagłych przypadkach (np. silny ból głowy, drgawki, duszność, masywny krwotok) konieczna jest natychmiastowa pomoc medyczna.
Kluczowe dla systemu ochrony zdrowia są: szybkie ścieżki diagnostyczne, multidyscyplinarna opieka, rehabilitacja i wysokiej jakości rejestry. Tylko kompleksowe podejście umożliwi rzeczywistą poprawę sytuacji i zmniejszenie różnic między krajami.
Nowotwory wieku dziecięcego są rzadkie, ale ich skutki są dramatyczne. Choć przeżywalność rośnie, wzrost liczby diagnoz budzi niepokój. UE i kraje członkowskie, w tym Polska, muszą inwestować w badania, opiekę i edukację, by jak najwięcej dzieci mogło wyzdrowieć i wrócić do normalnego życia.
Źródło: Pacjenci.pl
