Zwichnięcie stawu łokciowego – przyczyny, objawy, leczenie zwichniętego łokcia
Zwichnięcie stawu łokciowego – charakterystyka
Zwichnięcie łokcia występuje, gdy kości przedramienia (kość promieniowa i łokciowa) przemieszczają się względem kości ramiennej i następuje utrata styczności powierzchni stawowych. Łokieć jest drugim, tuż po barku, najczęściej zwichniętym stawem u dorosłych i najczęściej zwichniętym stawem u dzieci. Powszechnym urazem u 2-3-latków jest tzw. łokieć opiekunki (łokieć piastunki), który polega na zwichnięciu stawu łokciowego na skutek podnoszenia dziecka za przedramiona.
Łokieć jest stawem zawiasowo-obrotowym. W łokciu występują dwa ruchy:
zginanie – odbywa się za pomocą połączenia zawiasowego, które umożliwia zgięcie i wyprost,
obrót – odbywa się za pomocą przegubu kulowego, który umożliwia obrót dłoni do góry i do dołu (ruchy te nazywa się supinacją i pronacją).
Specyficznymi, poważnymi kontuzjami, które mogą wystąpić w obrębie stawu łokciowego są omawiane zwichnięcia, złamania, uszkodzenie tętnicy ramiennej oraz urazy nerwów przebiegających przez okolice łokcia.
Zwichnięcie stawu łokciowego – przyczyny
Do zwichnięcia stawu łokciowego dochodzi zazwyczaj na skutek upadku na wyprostowaną rękę. Zazwyczaj jest to zwichnięcie tylne, w którym następuje przemieszczenie kości przedramienia w tył w stosunku do dystalnego odcinka kości ramiennej. Zwichnięcia łokcia mogą również być następstwem wypadków samochodowych czy uprawiania sportów ekstremalnych. Mogą im towarzyszyć naruszenie struktury więzadeł czy rozerwanie torebki stawowej, a w najcięższych przypadkach nawet uszkodzenie naczyń krwionośnych i nerwów przechodzących przez łokieć.
Zwichnięcie stawu łokciowego – objawy
Zwichnięcie łokcia jest bardzo bolesne i stosunkowo łatwe do rozpoznania, powoduje bowiem deformację kończyny górnej z patologicznym ustawieniem stawu. Chory nie może poruszać uszkodzoną ręką, pojawia się silny obrzęk, a czasami również utrata czucia w dłoni.
Częściowe zwichnięcie stawu łokciowego, czyli tzw. podwichnięcie łokcia, może być trudniejsze do wykrycia. Zazwyczaj nie występuje wówczas ograniczenie ruchomości, ale może wystąpić ból. Mogą pojawić się siniaki – w miejscu, w którym więzadła zostały naciągnięte lub zerwane.
Zwichnięcie stawu łokciowego – diagnostyka
Zwichnięcie stawu łokciowego jest uznawane za stan nagły, wymagający natychmiastowej pomocy medycznej. Jeżeli poszkodowany nie ma możliwości szybkiego, samodzielnego dojechania do szpitala lub urazowi towarzyszą inne kontuzje, należy wezwać karetkę pogotowia ratunkowego.
Podczas badania fizykalnego lekarz zbada ramię, sprawdzając tkliwość, obrzęk i występowanie deformacji. Oceni ewentualne zasinienia i ukrwienie ramienia, sprawdzone zostanie tętno. Istotnym elementem diagnostyki jest również sprawdzenie czy doszło do uszkodzenia nerwów.
Następnie zostaną zlecone badania obrazowe, najczęściej jest to RTG stawu łokciowego, niekiedy konieczne jest wykonanie także tomografii komputerowej.
Najpierw jednak lekarz ustawi łokieć, nie czekając na tomografię komputerową czy rezonans magnetyczny. Badania te są zwykle wykonywane po przywróceniu zwichniętego łokcia.
