Osoby z depresją często unikają tych 3 rzeczy. To pierwszy sygnał choroby

Depresja i jej objawy

Depresja to zaburzenie psychiatryczne, którego najbardziej charakterystycznym objawem jest obniżenie nastroju. Oczywiście nie każdy spadek samopoczucia jest depresją. Zgodnie z definicją Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10, epizod depresyjny można zdiagnozować u pacjenta, jeśli przez co najmniej dwa tygodnie utrzymują się przynajmniej dwa z trzech objawów:

• obniżony nastrój trwający przez większą część dnia dłużej niż dwa tygodnie i nie podlegający wpływowi wydarzeń zewnętrznych, 
• utrata zadowolenia i zainteresowań, czyli anhedonia i apatia,
• zmniejszenie lub brak energii życiowej, czyli anergia.

Powyższym objawom mogą towarzyszyć dodatkowe problemy, takie jak obniżenie poczucia własnej wartości, poczucie winy, zaburzenia koncentracji, wahania aktywności psychoruchowej, zaburzenia snu, łaknienia i libido, myśli o śmierci oraz próby samobójcze.

U osób z ciężką depresją mogą występować objawy psychotyczne (np. urojenia) lub otępienne (stupor). Możliwe są także zaburzenia funkcji poznawczych o takim nasileniu, że mogą przypominać otępienie w przebiegu choroby Alzheimera.

Tego nie robią chorzy na depresję

Nie każdy epizod depresyjny przebiega w identyczny sposób, a najbardziej wyraziste objawy, które znamy z filmów, są raczej rzadkością. Nieleczona depresja pogłębia się i z czasem rzeczywiście może doprowadzić do rezygnacji ze wstawania z łóżka czy chodzenia do pracy. Jednak sygnały, że czas przyjrzeć się bliżej zdrowiu bliskiej osoby, możemy dostrzec już wcześniej.

1. Hobby i zainteresowania

Osoba z lekką lub umiarkowaną depresją przez długi czas może funkcjonować z pozoru normalnie – wstawać do szkoły lub pracy i wykonywać swoje obowiązki. Jednak zmiany można zauważyć w sposobie spędzania czasu wolnego. Depresja sprawia, że chorego przestają cieszyć nawet ulubione zajęcia, dlatego zamiast dyskoteki czy czasu z wędką wybierze np. sen lub bezczynne oglądanie telewizji.

2. Udział w życiu towarzyskim

Osoba w depresji czuje się źle, ale często nie rozumie dlaczego. Brak wyraźnych powodów pogorszenia nastroju sprawia, że taka osoba wpada w poczucie winy. Nie chce „zarażać” negatywnym nastawieniem do świata, ale też często nie ma siły udawać, że wszystko jest w porządku. Dlatego może zacząć unikać spotkań towarzyskich, nawet jeśli wcześniej sprawiały jej radość.

Przeczytaj też: Media społecznościowe napędzają depresję u najmłodszych. Zaobserwowano alarmujący wzrost

3. Dbanie o siebie i dom

Depresja wkłada na nos ciemne okulary, które pozbawiają świat sensu i celu. Pogrążona w apatii i beznadziei osoba chora na depresję może zacząć unikać dbania zarówno o swoje otoczenie, jak i potrzeby własnego ciała.

Utrata energii życiowej sprawia, że sprzątanie, pranie czy zmywanie naczyń mogą okazać się wyzwaniem ponad siły; codzienny makijaż czy prasowanie ubrań mogą wydawać się niepotrzebnym wysiłkiem. Osoba w depresji może też zrezygnować z aktywności fizycznej czy gotowania, ograniczając się wyłącznie do robienia niezbędnego minimum dla przetrwania, jedzenia przysłowiowego „czegokolwiek”.

Jeśli to widzisz, reaguj – z głową

Depresja jest bardzo powszechną chorobą – nie bez powodu mówi się o niej jako epidemii XXI wieku. Według Światowej Organizacji Zdrowia choruje na nią nawet 100 mln ludzi na świecie. Depresja jest wciąż słabo rozpoznawalna i niestety – często stygmatyzowana, co wcale nie poprawia sytuacji chorych. Dlatego, jeśli zauważasz niepokojące objawy u kogoś bliskiego, reaguj. Co możesz zrobić?

Pierwsza i być może najważniejsza sprawa to rozmowa. Jeśli nie jesteś terapeutą, nie próbuj diagnozować drugiej osoby, ale po prostu wyraź swoją troskę zmianami w jej zachowaniu. Wysłuchaj, co rozmówca ma ci do powiedzenia, staraj się nie przerywać, nie oceniać i nie doradzać.

Pamiętaj, że dla osoby, która zmaga się z chorobą, rady typu „weź się w garść” lub „potrzebujesz po prostu wyjść z domu/pobiegać” mogą być bardzo obciążające i wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Przypadkiem możesz w ten sposób spotęgować w chorym poczucie winy i dodatkowo podkopać poczucie własnej wartości.

Przeczytaj też: Depresja a ból. 9 fizycznych objawów depresji, o których się nie mówi

60% chorych ma myśli samobójcze

Jeśli w toku rozmowy uznasz, że możesz sobie na to pozwolić – zasugeruj konsultację z profesjonalistą. Leczenie depresji jest możliwe, a dostępne metody terapeutyczne oraz leki przynoszą coraz lepsze rezultaty. Osoba z depresją nie musi – i nie powinna – zostawać ze swoim cierpieniem sama. Profesjonalna interwencja może ulżyć w cierpieniu i zmniejszyć ryzyko tragicznego finału.

Myśli samobójcze występują aż u 60% osób z depresją, a 15-25% osób chorujących na depresję kończy życie właśnie w wyniku próby samobójczej. Chory bez specjalistycznego leczenia nie jest w stanie zobaczyć rzeczywistości inaczej, niż w najciemniejszych barwach. Dlatego jeśli uważasz, że bliska osoba może mieć myśli samobójcze, skontaktuj się z lekarzem. Zawsze możesz też skorzystać ze wsparcia, dzwoniąc pod numer telefonu:

• 800 70 2222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym 
• 116 123 – Kryzysowy Telefon Zaufania dla osób dorosłych
• 116 111 – Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży

Źródła: Krzystanek, M., & Wiaderkiewicz, R. (2022). DEPRESJA.