Jeden błąd może kosztować życie. W czasie upałów seniorzy nie mogą o tym zapominać

Z upałem nie ma żartów

To może brzmieć jak banał, ale naprawdę warto to ciągle powtarzać: upały są niebezpieczne. Dla młodego, zdrowego organizmu to może być tylko męcząca niedogodność, ale dla seniorów – poważne zagrożenie życia i zdrowia. 

Wysokie temperatury szczególnie groźne są dla właśnie dla osób starszych, przewlekle chorych, ale i dla dzieci, które odwadniają się błyskawicznie. Natomiast seniorzy często nie zauważają w porę pierwszych sygnałów ostrzegawczych.

Brak odpowiedniego nawodnienia może doprowadzić do:

• udaru cieplnego,
• spadku ciśnienia krwi,
• zaburzeń pracy serca,
• dezorientacji,
• omdleń i upadków,
• niewydolności nerek.

Przeczytaj też: "To tylko chwila” może zabić. Ważny apel strażaków
 

Czy to odwodnienie? Tak to rozpoznasz

Odwodnienie często zaczyna się niewinnie – od uczucia zmęczenia i suchości w ustach. Niestety, objawy mogą być mylące i łatwo je zrzucić na karb gorąca lub wieku. Oto sygnały, które powinny zaniepokoić:

• suchość w ustach i gardle,
• zawroty głowy,
• ciemny, skoncentrowany mocz lub brak potrzeby oddawania moczu,
• suchość skóry, brak potu,
• ból głowy, dezorientacja, senność,
• szybkie bicie serca, spadek ciśnienia,
• zapadnięte oczy,
• omdlenia.

W przypadku wystąpienia takich objawów nie wolno zwlekać – trzeba się schłodzić, uzupełnić płyny, a jeśli stan nie ulega poprawie – wezwać pomoc.

Przeczytaj też: Pierwsze objawy odwodnienia mogą zmylić. Latem weź to pod uwagę 

Tyle trzeba pić w czasie upałów

Zalecenia dotyczące ilości płynów zależą od wieku, stanu zdrowia i aktywności fizycznej, ale w czasie upałów przyjmuje się, że:

• osoby dorosłe powinny pić co najmniej 2–2,5 litra wody dziennie,
• seniorzy – minimum 1,5 litra, nawet jeśli nie czują pragnienia.

To nie musi być tylko czysta woda – dobrze sprawdzają się też:

• napary z ziół (np. mięty),
• delikatne herbatki owocowe bez cukru,
• zupy,
• woda z dodatkiem cytryny lub ogórka.

Niewskazane są za to słodkie napoje, kawa (w dużych ilościach) i alkohol, ponieważ mogą nasilać odwodnienie.

Przeczytaj też: Co pić w upały? Zdaniem dietetyków to najlepiej nawadniające napoje

Dlaczego seniorzy nie pamiętają o piciu?

Organizm osoby starszej funkcjonuje inaczej niż młodszy. Np. procesy fizjologiczne odpowiedzialne za uczucie pragnienia z wiekiem ulegają osłabieniu i seniorzy często doświadczają zmniejszonego poczucia pragnienia. Dzieje się to z kilku powodów:

• Wyższy próg osmotyczny – organizm starszej osoby reaguje na odwodnienie później, bo dopiero przy wyższym stężeniu sodu we krwi. Inaczej mówiąc – senior może już być odwodniony, ale nie odczuwać jeszcze pragnienia.
• Zmniejszona wrażliwość baroreceptorów – to receptory odpowiedzialne za rejestrowanie zmian ciśnienia krwi. Gdy są mniej wrażliwe, organizm gorzej rozpoznaje potrzebę uzupełnienia płynów.
• Obniżona wrażliwość na hipertoniczność – to zaburzenie, w którym organizm nieprawidłowo reaguje na wzrost stężenia elektrolitów w płynach ustrojowych. U młodej osoby wywoła to pragnienie – u starszej niekoniecznie.

Jak sobie z tym radzić?

• Codziennie rano otwierać butelkę wody (1,5 l) i pilnować, by do wieczora ją wypić.
• Ustawiać przypomnienia w telefonie lub na zegarku co 1–2 godziny.
• Umieszczać szklankę wody w widocznym miejscu – na stole, szafce nocnej.
• Prosić bliskich o telefoniczne przypomnienia.
• Włączać do diety więcej zup, warzyw i owoców bogatych w wodę (arbuz, ogórek, pomidor).

Seniorzy rzadko piją „z potrzeby”, dlatego picie wody powinno być nawykiem – tak samo ważnym jak branie leków. To może uratować życie.

pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11528342/, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1858944/, gov.pl