Bóle w zawale serca – jakie objawy mogą świadczyć o zawale serca? Czy zawał serca boli?
Bóle w zawale serca – czym jest zawał serca?
Zawał serca, a dokładniej zawał mięśnia sercowego, inaczej ostry zespół wieńcowy, to zamknięcie przepływu krwi przez tętnice powodujące niedokrwienie mięśnia sercowego. Najczęstszą przyczyną zawału jest miażdżyca, czyli odkładanie się w naczyniach krwionośnych tzw. blaszek miażdżycowych składających się z lipidów.
Do niedokrwienia mięśnia sercowego dochodzi w wyniku pęknięcia jednej z blaszek znajdująych się w naczyniu wieńcowym, które doprowadza krew do serca. Skrzeplina powstająca wokół pękniętej blaszki zamyka dopływ krwi do narządu, co powoduje jego martwicę. Im dłużej trwa ten stan, tym większa części serca umiera. Dlatego tak ważne jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia mające na celu odblokowanie naczynia wieńcowego. Czas, po którym cały obszar mięśnia sercowego ulega martwicy to od 3 do 6 godzin.
Ryzyko wystąpienia zawału serca rośnie wraz z wiekiem i jest nieco wyższe u mężczyzn niż u kobiet. Każdego roku z powodu niedokrwienia mięśnia sercowego umiera w Polsce ok. 200 000 osób. Czynniki ryzyka to: nadciśnienie tętnicze, otyłość, cukrzyca, niska aktywność fizyczna i siedzący tryb życia, przewlekły stres.
Bóle w zawale serca – objawy zawału serca
Ponieważ czasu na reakcję i rozpoczęcia leczenia ostrego zespołu wieńcowego jest niewiele, warto znać objawy zawału serca, by odpowiednio szybko trafić do szpitala. Bóle w zawale serca to przede wszystkim:
· ostry, kłujący ból w klatce piersiowej (przez pacjentów często określany po prostu jako ból serca), jest on stały, dławiący, może być wywołany przez czynniki stresogenne; nie ustępuje po zażyciu nitrogliceryny, która szybko i gwałtownie rozszerza naczynia krwionośne,
rozlany ból za mostkiem,
ból w nadbrzuszu, mogą mu towarzyszyć nudności i wymioty,
ból pleców, zwłaszcza między łopatkami,
ból barku i ręki, przeważnie po lewej stronie, choć bóle kończyn po stronie prawej również mogą wystąpić,
ból głowy – intensywny, pulsujący,
czasami – ból żuchwy i szyi.
Oprócz wyżej wymienionych dolegliwości bólowych, wśród których najczęstszy jest ból w klatce piersiowej (pojawia się u ok. 90% pacjentów z zawałem serca), występują także inne objawy niedokrwienia mięśnia sercowego. Są to:
zimne, zlewne poty,
duszności, uczucie ucisku w klatce piersiowej,
znaczne osłabienie,
zawroty głowy,
nudności i wymioty,
kaszel,
czkawka,
szum w uszach,
kołatanie serca,
omdlenie.
Warto wiedzieć, że bóle w zawale serca nie zawsze się pojawiają. Może się zdarzyć, że przebiega on bezobjawowo i dopiero wykonanie badania EKG potwierdza diagnozę – dzieje się tak w ok. 20% przypadków. W bezobjawowym, tzw. cichym zawale serca, chory może odczuwać jedynie dyskomfort w okolicy mostka, zgagę, zawroty głowy, zmęczenie, kaszel, nadmierne pocenie się. Wielu pacjentów bagatelizuje te nieswoiste symptomy i trafia do szpitala zbyt późno.
Bóle w zawale serca – rozpoznanie zawału serca
Po dotarciu do szpitala pacjent poddawany jest badaniom, pierwszym z nich jest wywiad lekarski, podczas którego lekarz kładzie szczególny nacisk na uzyskanie informacji na temat bólu w zawale serca. Badania, które potwierdzają diagnozę to:
EKG (elektrokardiografia) – podczas EKG bada się elektryczną czynność mięśnia sercowego,
określenie poziomu troponin, czyli białek kontrolujących siłę i szybkość skurczu mięśnia sercowego – troponiny (T i C) we krwi pojawiają się od 4 do 8 godzin po zawale, ich pomiar w czasie może określić, jak rozległy był zawał.
Bóle w zawale serca – leczenie zawału
Leczenie zawału serca polega na jak najszybszym przywróceniu przepływu krwi przez naczynie wieńcowe. W tym celu stosuje się leki fibrynolityczne mające za zadanie pobudzenie fibrynolizy, czyli procesu rozkładu zakrzepu oraz metody zabiegowe. Wśród metod inwazyjnych najczęściej wykonuje się angioplastykę tętnicy wieńcowej, podczas której wprowadza się do naczynia krwionośnego specjalny balonik, a jego rozprężenie powoduje udrożnienie tętnicy. Aby zmniejszyć ryzyko nawrotu wszczepia się stent – protezę naczyniową, czyli metalową siatkę podtrzymującą ściany naczynia.
