Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Profilaktyka i leczenie > Dba o skórę i paznokcie, ale nie tylko. Niedobór tego pierwiastka zwiększa ryzyko miażdżycy
Marta Uler
Marta Uler 28.03.2025 08:00

Dba o skórę i paznokcie, ale nie tylko. Niedobór tego pierwiastka zwiększa ryzyko miażdżycy

cynk - działanie i niedobór
Fot. Canva/Yulya Furman

Wspiera gojenie ran, dba o naszą odporność, jest niezastąpiony w walce z trądzikiem. To bardzo cenny dla naszego organizmu pierwiastek, a jego niedobór może prowadzić do poważnych chorób.

Czy powinniśmy go suplementować? To kwestia dla lekarza. Ale na pewno warto zadbać o to, by w naszej codziennej diecie go nie zabrakło. 

Ważny dla układu nerwowego i metabolizmu

Bez niego układ nerwowy nie funkcjonuje prawidłowo. Ten składnik wpływa na koncentrację, procesy poznawcze i sprawność w przetwarzaniu informacji. Bierze udział w syntezie DNA, a także w metabolizmie białek, węglowodanów i tłuszczów. Odgrywa zasadniczą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu. 

Z kolei niedobory tego pierwiastka mogą prowadzić do pogorszenia pamięci, zmęczenia i zaburzeń metabolicznych. Domyślasz się, że chodzi o cynk? Ten pierwiastek odpowiada za wiele różnych procesów biochemicznych w naszym organizmie. Jest niezbędny dla zdrowia skóry, paznokci i włosów, a jego odpowiedni poziom pomaga też regulować poziom cukru we krwi. Być może zainteresuje Cię również: Maść cynkowa. Na co pomaga i kiedy ją stosować?

To pierwsze objawy jaskry. Okulistka tłumaczy, jak ich nie przegapić i co robić, gdy wystąpią Nagła abstynencja może mieć tragiczne skutki, to dzieje się z ciałem

Jakie jest dzienne zapotrzebowanie?

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca dzienne spożycie cynku na poziomie około 15 mg do nawet 20 mg dla osoby dorosłej, przy czym kobiety potrzebują go trochę mniej niż mężczyźni. Dzieciom zaleca się dawki od 3 mg do 8 mg, w zależności od wieku. Zapotrzebowanie może wzrastać w okresach intensywnego wzrostu, ciąży, laktacji oraz u osób aktywnych fizycznie. 

Najlepszymi źródłami cynku są produkty bogate w białko, takie jak czerwone mięso (w wołowinie mamy 4,8 mg cynku w 100 g), podroby, owoce morza (szczególnie ostrygi), nasiona dyni (7,64 mg cynku w 100 g), orzechy, rośliny strączkowe i produkty z pełnego ziarna. Warto pamiętać, że cynk ze źródeł roślinnych jest gorzej przyswajalny niż ten, pochodzenia zwierzęcego. Przeczytaj też: 10 objawów niedoboru cynku. Niektóre wyglądają bardzo niewinnie

Fot. Canva/Pavel Muravev/Getty Images

Objawy niedoboru cynku

Brak odpowiedniej ilości cynku w diecie może objawiać się na wiele sposobów. Do najczęstszych symptomów należą osłabienie odporności, spowolnione gojenie ran oraz nadmierne wypadanie włosów. Może pojawić się również sucha, podatna na podrażnienia skóra oraz problemy z paznokciami, które stają się kruche i rozdwajają się. Takim alarmującym sygnałem może być również pogorszenie widzenia o zmroku.

Długotrwały niedobór może prowadzić do poważniejszych konsekwencji, takich jak zaburzenia smaku i węchu, utrata apetytu, problemy z koncentracją oraz pogorszenie nastroju. U dzieci z niedoborem tego pierwiastka może dojść do zahamowania wzrostu, a u mężczyzn – do hipogonadyzmu. Badania wskazują także na związek między niedoborem cynku a wyższym ryzykiem anemii i chorób sercowo-naczyniowych, w tym miażdżycy. Przeczytaj także: Po tym poznasz, że masz zapchane żyły. Tak objawiają się zakrzepy

Pogorszenie stanu skóry to objaw niedoboru cynku. Fot. Canva/jevelin/Getty Images

Czy warto suplementować cynk? Czym może skutkować nadmiar tego pierwiastka?

W przypadku stwierdzonych niedoborów wskazana jest suplementacja cynku, natomiast tu należy uważać. O tym powinien zadecydować lekarz i dobrze jest najpierw wykonać badanie poziomu cynku. Chodzi o to, że jego nadmiar może wyrządzić więcej szkód niż pożytku. Zbyt duża ilość cynku w organizmie osłabia wchłanianie innych minerałów, takich jak miedź i żelazo, co z kolei może prowadzić do anemii oraz problemów neurologicznych. 

Wysokie dawki suplementów mogą powodować mdłości, bóle głowy i zaburzenia trawienne. Dlatego najlepiej zadbać o dostarczanie cynku w naturalny sposób, poprzez dobrze zbilansowaną dietę, a suplementację stosować jedynie po konsultacji z lekarzem.