Jak pomóc osobie, która ma zawał serca? Ta wiedza może uratować życie
Zawał serca jest skutkiem zamknięcia światła tętnicy wieńcowej, która doprowadza krew do serca. To jedna z najczęstszych przyczyn zgonów na całym świecie. Jednak chorego można uratować, o ile udzieli się mu pierwszej pomocy w prawidłowy sposób. Jednak by móc to zrobić, trzeba wiedzieć, jak postąpić. Jak się zachować, gdy jest się świadkiem zawału serca? Zapytaliśmy eksperta. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z ratownikiem medycznym Sebastianem Jaworskim.
Rozpoznanie objawów zawału – to ważne
Zawał serca, mimo że nie zawsze jest przyczyną zgonu, może spowodować nieodwracalne zmiany. Przyczyn choroby jest wiele, lecz najczęściej powoduje ją stres, niestosowanie zbilansowanej diety i otyłość. Podczas zawału mięsień sercowy przestaje prawidłowo funkcjonować – przyczyną jest jego całościowa lub częściowa martwica.
By móc pomóc osobie która dostała zawału, przede wszystkim trzeba najpierw rozpoznać zawał serca.
„Typowym objawem zawału jest ból w klatce piersiowej promieniujący od serca do lewej kończyny górnej, czasem do żuchwy. Jest opisywany z reguły jako ból piekący i ściskający, który pojawia się nagle. Musimy jednak pamiętać, że objawy te nie będą zawsze charakterystyczne”. - powiedział ratownik medyczny Sebastian Jaworski.
Wyróżniamy dwa rodzaje zawału:
- ostry – chory odczuwa duszności, kłucie w klatce piersiowej. Powoduje go niedostateczny dopływ krwi do serca.
- łagodny (cichy) – nie powoduje wyraźnych objawów, które mogłyby świadczyć o zawale. Osoba która go przechodzi często nie jest świadoma, że miała zawała – o chorobie dowiaduje się najczęściej podczas badania EKG
Pierwsza pomoc przy zawale
Przede wszystkim należy wezwać pomoc medyczną.
„Jeśli jednak mamy jakiekolwiek podejrzenia, należy przede wszystkim jak najszybciej wezwać zespół ratownictwa medycznego. Tak naprawdę jedyną formą pierwszej pomocy w tym przypadku będzie pomóc takiej osobie ułożyć się w pozycji, która będzie zmniejszała ból”. - powiedział ratownik medyczny Sebastian Jaworski.
Dla osoby z zawałem serca każda minuta niezwykle cenna. Koniecznym krokiem w pierwszej pomocy bywa też resuscytacja krążeniowo-oddechowa – można ją przeprowadzić bezpośrednio lub za pomocą maseczki do sztucznego oddychania, jeśli nie chce się mieć kontaktu tego rodzaju z chorym. Resuscytacja u dorosłych wykonuje się tak samo jak u dzieci.
„W przypadku dzieci, jeśli nie jesteśmy nauczycielami, opiekunkami, czy innymi przeszkolonymi osobami, przeprowadzamy te same czynności, co u dorosłych: uciski klatki piersiowej i wdechy ratownicze w stosunku 30 do 2”. - powiedział ratownik medyczny Sebastian Jaworski.
Podczas pierwszej pomocy przy zawale należy ograniczyć się do tych czynności, a przede wszystkim wezwać pomoc medyczną.
„Nie podajemy żadnych leków, chyba że dyspozytor nas o to poprosi. Czekamy na przyjazd zespołu ratownictwa medycznego”. - powiedział ratownik medyczny Sebastian Jaworski.
Wiele osób, chcąc uniknąć zawału serca, profilaktycznie bierze aspirynę. Jednak przyjmowanie jej w tym celu bez konsultacji z lekarzem jest niewskazane. Niewskazane jest również podawanie jej osobie, które akurat dostała zawału.
„Istnieją takie wytyczne, jeśli chodzi o medyczne czynności ratunkowe. Należy jednak najpierw wykonać EKG i ocenić, czy rzeczywiście mamy do czynienia z bólem kardiologicznym. Lepiej poczekać na decyzję dyspozytora medycznego lub na przyjazd zespołu ratownictwa, który wdroży odpowiednią farmakoterapię”. - powiedział ratownik medyczny Sebastian Jaworski.
Jakie są skutki zawału? Jak mu zapobiegać?
Zawał serca powoduje, że część mięśnia sercowego obumiera. Z tego powodu nie może już funkcjonować tak, jak wcześnie. Oznacza to, że osoba po zawale ma przeważnie wiele dysfunkcji. Są to m.in.:
- obrzęk na nogach,
- częsta potrzeba oddawania moczu,
- obrzęk płuc,
- zapalenie nasierdzia,
- większe ryzyko wystąpienia kolejnego zawału.
Osoba po zawale serca musi przebywać w szpitalu – przeważnie ok. 7 dni.
By zmniejszyć ryzyko zawału serca, trzeba zadbać o aktywność fizyczną i zdrowo się odżywiać. Nie należy jednak wybierać ćwiczeń, które są zbyt wymagające – warto przynajmniej regularnie chodzić na spacery np. wykonywać 10,000 kroków dziennie. Dobrze jest kontrolować ciśnienie krwi i redukować stres.
