Nagła głuchota (utrata słuchu) o niejasnym pochodzeniu – przyczyny, diagnostyka i leczenie
Nagła głuchota (utrata słuchu) o niejasnym pochodzeniu – charakterystyka
Nagła głuchota, nazywana także czuciowo-nerwową utratą słuchu (sudden sensorineural hearing loss – SSHL), to niewyjaśniona i gwałtowna utrata słuchu pojawiająca się niespodziewanie i narastająca w ciągu od kilku do kilkudziesięciu godzin. Nagła głuchota (utrata słuchu) o niejasnym pochodzeniu najczęściej dotyka tylko jednego ucha (ponad 90% przypadków). Osoby z SSHL często odkrywają ubytek słuchu tuż po przebudzeniu się rano lub przypadkiem, np. gdy chcą wykonać połączenie telefoniczne. Chorzy mogą również stwierdzić u siebie jeden lub więcej z tych objawów: uczucie pełności w uchu, zawroty głowy, dzwonienie w uszach.
Nagłą utratę słuchu zawsze należy potraktować poważnie i natychmiast udać się do lekarza. Chociaż około połowa osób z tym zaburzeniem całkowicie lub częściowo odzyskuje słuch, przeważnie w ciągu kilku tygodni od wystąpienia problemu, opóźnienie leczenia może zmniejszyć szanse na całkowity powrót do sprawności. Szacuje się, że nagła głuchota dotyka od 1 do 6 osób na 5000 każdego roku, ale rzeczywista liczba nowych przypadków może być znacznie wyższa, ponieważ SSHL często pozostaje niezdiagnozowana (nie wszyscy pacjenci zgłaszają się do lekarza, uznając ten objawy za jeden z przejawów starzenia się). Niewyjaśniona utrata słuchu najczęściej występuje po 40. i 50. roku życia.
Nagłą głuchotę (utratę słuchu) o niejasnym pochodzeniu stwierdza się, gdy ubytek słuchu wynosi powyżej 30 dB w trzech sąsiadujących ze sobą częstotliwościach. Nagła głuchota powoduje dyskomfort i obniżenie jakości życia u chorego. Nie jest traktowana jako choroba sama w sobie, lecz jak objaw kliniczny.
Nagła głuchota (utrata słuchu) o niejasnym pochodzeniu – przyczyny
Uważa się, że tylko u 10-15% pacjentów z nagłą głuchotą (utratą słuchu) o niejasnym pochodzeniu przyczynę tego stanu można zidentyfikować. Najczęstszymi przyczynami SSHL są:
infekcje wirusowe, np. zakażenie wirusem opryszczki,
zakażenia bakteryjne, np. bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, borelioza,
urazy głowy,
urazy akustyczne (narażenie na silne dźwięki),
urazy ciśnieniowe (barotrauma),
choroby autoimmunologiczne, np. reumatoidalne zapalenie stawów,
choroby demielinizacyjne takie jak stwardnienie rozsiane,
zaburzenia ucha wewnętrznego, takie jak choroba Meniere'a,
stosowanie leków ototoksycznych (uszkadzających słuch), np. niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki cytostatyczne, diuretyki pętlowe,
guzy nowotworowe.
Nagła głuchota (utrata słuchu) o niejasnym pochodzeniu – diagnostyka
Podstawą diagnostyki nagłej głuchoty (utraty słuchu) o niejasnym pochodzeniu jest badanie otolaryngologiczne – lekarz musi wykluczyć przewodzeniowy ubytek słuchu, czyli utratę słuchu spowodowaną niedrożnością przewodu słuchowego, np. ciałem obcym czy woskowiną.
W przypadku nagłej głuchoty bez oczywistej możliwej do zidentyfikowania podczas badania przyczyny laryngolog zazwyczaj zleca badanie zwane audiometrią tonalną. Pomaga ona m.in. określić zakres utraconego słuchu. Często również konieczne okazuje się wykonanie tomografii komputerowej głowy.
Nagła głuchota (utrata słuchu) o niejasnym pochodzeniu – leczenie
W leczeniu nagłej głuchoty (utraty słuchu) o niejasnym pochodzeniu stosuje się kortykosteroidy. Do niedawna podawano je w postaci zastrzyków do jamy bębenkowej, jednak badania wykazały, że środki doustne są równie skuteczne. Oprócz tego, stosuje się leki zażywane w leczeniu schorzenia podstawowego, np. antybiotyki, gdy przyczyną jest infekcja.
W przypadku, gdy leczenie nie przynosi pożądanych rezultatów, a ubytek słuchu jest znaczny, konieczne może okazać się zastosowanie aparatu słuchowego.