Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja
Pacjenci.pl > Żywienie > Osteoporoza – jak z nią żyć? Praktyczne wskazania dla chorych
Piotr Cieciuch
Piotr Cieciuch 19.05.2023 16:11

Osteoporoza – jak z nią żyć? Praktyczne wskazania dla chorych

kobieta chora na osteoporozę
canva

Osteoporoza jest złożonym zaburzeniem, mogącym spowodować kalectwo. Zarówno by jej zapobiegać, jak i ograniczyć jej rozwój należy szczególnie zadbać o dietę i aktywność fizyczną. Które składniki pokarmowe powinny znaleźć się w jadłospisie chorego, a które należy usunąć? Dlaczego aktywność fizyczna jest tak istotna? Zapraszamy do lektury. Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą reumatologiem, specjalistą chorób wewnętrznych dr. Agatą Skwarek-Szewczyk

Te składniki muszą znaleźć się w diecie osoby z osteoporozą

Żywienie w osteoporozie jest arcyważne. Jednym z istotnych składników diety osoby chorej na osteoporozę jest wapń. By nie musieć uzupełniać tego składnika w przyszłości, warto zadbać, by nie doszło do jego niedoboru szczególnie do 20-30 roku życia. Niemniej wapń należy dostarczać w każdym etapie życia, nawet jeśli nie choruje się na osteoporozę.

„Szczególnie ważne jest, by nie dopuścić do jego niedoborów – „Nasza dieta powinna być zbilansowana. Nie zapominajmy o wapniu, który znajdziemy przede wszystkim w produktach mlecznych, takich jak sery, kefiry i mleko. Warto podkreślić, że produkty odtłuszczone mają taką samą zawartość wapnia jak produkty pełnotłuszczowe” – powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Produkty spożywcze bogate wapń to:

  • jogurt z niską zawartością tłuszczu,
  • soki owocowe z wapniem,
  • sardynki konserwowe,
  • mozzarella,
  • mleko beztłuszczowe,
  • maślanka,
  • tofu,
  • mleko sojowe wzbogacone wapniem,
  • łosoś konserwowy.

Kolejnym składnikiem odżywczym, którego nie może zabraknąć w diecie osoby chorej na osteoporozę, jest witamina D. „Należy suplementować witaminę D. Jest ona produkowana w naszej skórze pod wpływem promieni słonecznych, więc możemy ją samodzielnie wytworzyć, eksponując się na słońce” – powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Projekt bez nazwy (30).png

Aby złapać witaminę D, najlepiej wystawiać się na światło słoneczne codziennie w godzinach 10-15 przez 15 minut. Ciało nie powinno być wtedy przykryte – na ten czas najlepiej włożyć krótką koszulkę i spodenki.

Jeśli przebywa się na słońcu długo, wówczas warto nasmarować ciało kremem i pić wodę.

„Starsi ludzie mają jednak tendencję do zakrywania się przed słońcem. Oczywiście ma to pozytywny wpływ na skórę, ale niekoniecznie jest zdrowe dla naszego kośćca. Aby wyprodukować odpowiednie ilości witaminy D, powinniśmy wystawiać na słońce minimum 18 - 20 procent powierzchni ciała. Jeżeli unikamy promieni słonecznych, powinniśmy suplementować witaminę D przez cały rok”. – powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Osoby z osteoporozą, które unikają promieni słonecznych, powinny suplementować witaminę D przez cały rok.

„W Polsce to jest przedział między 800 a 2000 jednostek. Na początku warto sprawdzić, jaki mamy jej poziom i dostosować dawki indywidualnie, najlepiej pod kontrolą lekarską. Najwcześniej po 2-3 miesiącach od rozpoczęcia suplementacji, należy przeprowadzić kontrolę, czy poziom witaminy jest dobrze wyrównany, czy potrzeba większych, czy też mniejszych stężeń”. – powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Długo nie daje objawów, a konsekwencje bywają tragicznie. Kto jest najbardziej narażony na osteoporozę? Ta choroba długo przebiega bezobjawowo - mówi Agata Skwarek-Szewczyk, specjalistka reumatologii

Tych składników należy unikać!

Dieta osoby chorej na osteoporozę nie powinna zawierać wielu fosforanów.

„Fosforany są to pochodne kwasu fosforowego i występują naturalnie w ludzkim organizmie. „Powinniśmy unikać nadmiernego spożycia fosforanów, ponieważ mogą zaburzać bilans wapniowo - fosforanowy. Najwięcej jest ich w coli, konserwach i produktach przetworzonych. Warto zachować bilans 1:1, czyli tyle samo wapnia, co fosforanów w diecie”. – powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Drugim składnikiem, którego nie powinna w nadmiarze zawierać dieta osoby chorej na osteoporozę, jest kwas szczawiowy. Występuje głównie w roślinach. Jako składnik żywności bywa jednak szkodliwy dla ludzkiego organizmu.

” Należy także ograniczyć produkty bogate w kwas szczawiowy, który w nadmiarze będzie zaburzać wchłanianie”.– powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Największe ilości kwasu szczawiowego znajdują się w szpinaku i jeżynach. Osoby chore na osteoporozę powinny więc spożywać produkty te z umiarem. Innymi bogatymi źródłami kwasu szczawiowego są:

  • rabarbar,
  • orzechy,
  • soja,
  • kawa,
  • herbata,
  • czekolada,
  • soja.

Aktywność fizyczna – nie może jej zabraknąć

Aktywność fizyczną można nazwać lekarstwem na osteoporozę. Osoby na nią chorujące powinny dużo się ruszać. „Wskazane są szczególnie aktywności, obciążające nasz szkielet, m.in. marsze, truchtanie, czy bieganie. Pamiętajmy, że ruch jest zbawienny dla naszych kości!”. – powiedziała specjalista reumatolog, specjalista chorób wewnętrznych dr Agata Skwarek-Szewczyk.

Osoby z osteoporozą mogą codziennie ćwiczyć. Może to być nawet aktywne maszerowanie. Pomocne będzie ustalenie ram czasowych, w których odbywać się będą treningi. Warto przy tym pamiętać, że zbyt intensywne trenowanie może spowodować nie tylko przepalenie mięśni, ale też może zniechęcić do tego rodzaju aktywności. Początkujący chodziarz wystarczy, by spacerował np. godzinę dziennie.

Chorzy na osteoporozę powinni ćwiczyć m.in. 2-3 razy w tygodniu – co najmniej 20 minut. Wybór aktywności warto skonsultować ze specjalistą. Wskazane jest wybranie tego rodzaju sportu, który sprawia przyjemność i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Aktywność powinna być dopasowana do ogólnej sprawności ćwiczącego.