Przełom w leczeniu pacjentów po udarze. Lekarze z Katowic wykonali unikalny zabieg jako pierwsi w Polsce
Zespół specjalistów z Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach dokonał istotnego postępu w dziedzinie kardiologii i neurologii, przeprowadzając nowatorską operację u pacjentki, która niedawno przeszła udar niedokrwienny mózgu. Był to pierwszy w kraju przypadek, w którym zdecydowano się na tak złożone, jednoczasowe postępowanie zabiegowe u osoby znajdującej się w krótkim okresie po incydencie neurologicznym. Celem lekarzy było nie tylko doraźne leczenie, ale przede wszystkim znaczące zminimalizowanie ryzyka wystąpienia kolejnego udaru w przyszłości, co może całkowicie zmienić standardy opieki nad chorymi z podobnymi obciążeniami.
Dwie procedury podczas jednej hospitalizacji
Kluczowym aspektem przeprowadzonego w Katowicach zabiegu było połączenie dwóch skomplikowanych procedur kardiologicznych w trakcie jednej operacji. Lekarze najpierw wykonali ablację, której zadaniem było wyeliminowanie źródła arytmii, czyli migotania przedsionków. Bezpośrednio po niej wszczepili pacjentce okluder – specjalne urządzenie zamykające uszko lewego przedsionka, co ma kluczowe znaczenie w redukcji ryzyka powstawania skrzeplin, mogących prowadzić do udarów. Dr Tomasz Bochenek, kardiolog inwazyjny z GCM, podkreślił, że w taki sposób zabieg ten został wykonany w Polsce po raz pierwszy.
Standardy medyczne zazwyczaj przewidują wykonywanie tych czynności podczas dwóch oddzielnych hospitalizacji, co wydłuża proces leczenia. Decyzja o ich połączeniu miała na celu usprawnienie terapii oraz zmniejszenie obciążenia dla chorej. Prof. Maciej Wybraniec zaznaczył, że wykonanie obu procedur podczas jednego pobytu w szpitalu ogranicza ryzyko powikłań, które mogłyby wystąpić przy wielokrotnych interwencjach. Takie podejście usprawnia opiekę nad osobami cierpiącymi na schorzenia z pogranicza kardiologii i neurologii, oferując im kompleksowe zabezpieczenie przed nawrotem choroby.
Nowatorskie podejście do czasu interwencji
Wyjątkowość tego zabiegu polegała nie tylko na jego zakresie, ale przede wszystkim na czasie jego wykonania. Operacja została przeprowadzona u pacjentki, która znajdowała się krótko po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu. Prof. Maciej Wybraniec, szef oddziału intensywnego nadzoru kardiologicznego GCM, wyjaśnił, że do tej pory tego typu procedury wykonywano wyłącznie w trybie planowym, ze znacznym opóźnieniem czasowym. Zwłoka ta wynikała zazwyczaj z obaw o bezpieczeństwo pacjentów w świeżym okresie po incydencie neurologicznym.
Śląscy lekarze podjęli wyzwanie, aby wykazać, że wczesna interwencja jest możliwa i bezpieczna. Stan pacjentki po operacji został oceniony jako bardzo dobry, a w trakcie rekonwalescencji nie stwierdzono nawrotów arytmii. Proces powrotu do zdrowia przebiega zgodnie z planem, co jest najlepszym dowodem na słuszność przyjętej strategii. Lekarze zaznaczają, że ich nadrzędnym celem jest udowodnienie, iż tak złożona procedura może realnie poprawić rokowanie i jakość życia chorych po udarze mózgu, którzy dotychczas musieli długo czekać na pełne zabezpieczenie kardiologiczne.
Projekt badawczy PILOS-AF
Opisywany zabieg odbył się w ramach projektu badawczego o nazwie PILOS-AF, który jest finansowany przez Agencję Badań Medycznych. Głównym założeniem programu jest sprawdzenie, czy u pacjentów po udarze możliwe jest ograniczenie lub całkowite odstawienie długotrwałego leczenia przeciwkrzepliwego. Jest to niezwykle istotne pytanie kliniczne, ponieważ stosowanie leków rozrzedzających krew, choć chroni przed zatorami, wiąże się z istotnym ryzykiem wystąpienia krwawień, co dla wielu chorych stanowi poważne zagrożenie.
Badanie ma charakter szeroko zakrojony i docelowo obejmie 240 pacjentów leczonych w kilku ośrodkach na terenie Polski. Pacjentka operowana w Górnośląskim Centrum Medycznym była pierwszą osobą włączoną do tego badania, ale rekrutacja postępuje dynamicznie – w ciągu pierwszego miesiąca objęto nim jeszcze pięciu innych pacjentów z tej samej placówki. Uczestnicy programu są kwalifikowani do jednej z trzech ścieżek terapeutycznych: samej farmakoterapii, izolowanego zamknięcia uszka lewego przedsionka lub procedury łączonej.
Szansa dla pacjentów – trwa rekrutacja
Górnośląskie Centrum Medyczne aktywnie poszukuje kolejnych osób, które mogłyby skorzystać z nowoczesnego leczenia w ramach projektu. Zaproszenie skierowane jest do pacjentów w wieku od 18 do 75 lat, którzy przebyli udar niedokrwienny mózgu w okresie do trzech miesięcy wstecz. Warunkiem koniecznym jest rozpoznane migotanie przedsionków – niezależnie od tego, czy arytmia została wykryta wcześniej, w trakcie pobytu na oddziale neurologii, czy dopiero po wypisie ze szpitala. Rekrutacja do badania potrwa rok, a stan zdrowia pacjentów będzie monitorowany przez wiele lat, aby ocenić wpływ terapii na ich przeżycie i ryzyko nawrotu udaru.
Jest to duża szansa dla chorych, biorąc pod uwagę statystyki – w Polsce każdego roku dochodzi do około 80 tysięcy udarów, z czego aż 85 procent to udary niedokrwienne, a migotanie przedsionków jest jedną z ich najczęstszych przyczyn. Osoby spełniające kryteria włączenia do programu mogą zgłaszać się do sekretariatu Oddziału Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego GCM w Katowicach, kontaktując się telefonicznie pod numerem 32 479 60 65. Udział w projekcie może zrewolucjonizować podejście do ich leczenia i znacząco zredukować ryzyko kolejnych incydentów zdrowotnych.
