Otyłość to przewlekła choroba o skomplikowanej, wielowątkowej etiologii, polegająca na ponadnormatywnym gromadzeniu się tłuszczu w organizmie. Jest uciążliwa dla pacjenta, może stanowić poważne zagrożenie dla jego zdrowia, a w zależności od stopnia rozwoju może być groźna również dla jego życia.
Fakt występowania otyłości zwykle można stwierdzić już poprzez metodę empiryczną (poprzez zaobserwowanie sylwetki osoby chorej), jednak klinicznie można ją potwierdzić wyłącznie poprzez zmierzenie i zważenie pacjenta. Na tej zasadzie obliczany jest wskaźnik BMI chorego, czyli wskaźnik masy ciała. Zgodnie z obowiązującą wiedzą medyczną, otyłość zaczyna się od BMI równego 30.
Otyłość dzieli się ponadto na trzy stopnie – każdy z nich warunkuje poziom niebezpieczeństwa związanego z wystąpieniem groźnych dla zdrowia i życia powikłań i chorób. Pierwszy stopień otyłości dotyczy BMI pomiędzy 30 a 34,99, a ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących jest wysokie. Drugi stopień otyłości to BMI od 35 do 39,99 (bardzo wysokie ryzyko), zaś trzeci stopień to BMI wyższe lub równe 40, a ryzyko wystąpienia dodatkowych dolegliwości jest ekstremalnie wysokie.
Nadwaga stanowi przedsionek otyłości, a jej wystąpienie odnotowuje się w przypadku BMI na poziomie od 25 do 29,99. Ryzyko wystąpienia chorób towarzyszących otyłości jest w tym przypadku średnie, jednak już na tym etapie warto podjąć się stosownej profilaktyki. Leczenie nadwagi jest bowiem dużo prostsze aniżeli leczenie otyłości.
Otyłość to choroba, która w swych najpoważniejszych stadiach (BMI powyżej 50) prowadzi do niepełnosprawności ruchowej, a nawet śmierci. Największe zagrożenie dla osób otyłych rodzą choroby towarzyszące, które w ich przypadku rozwijają się niezwykle prędko i licznie. Eksperci wyliczają, że chorób związanych z otyłością lub takich, których rozwojowi otyłość sprzyja, może być kilkadziesiąt.
Do najpopularniejszych chorób związanych z otyłością zaliczane są: insulinooporność, cukrzyca typu 2, zespół policystycznych jajników, zaburzenia płodności i miesiączkowania, ginekomastia, zawał serca, miażdżyca, udar mózgu, zespół bezdechu sennego, astma oskrzelowa, nowotwory, problemy ze stawami, bóle pleców, rozstępy, migrena, depresja czy choroba Alzheimera.
Otyłość jest szczególnie niebezpieczna także dla kobiet w ciąży – może prowadzić do obumarcia zarodka, wad rozwojowych płodu i poronienia.
Leczenie otyłości może być procesem długotrwałym i skomplikowanym – wszystko zależy od przyczyn otyłości, które mogą mieć podłoże genetyczne, chorobowe, ale także wiązać się z nieprawidłowym odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
W niektórych przypadkach leczenie otyłości będzie musiało przybrać formę leczenia farmakologicznego, a nawet chirurgicznego. W wielu sytuacjach jednak wystarczającym może się okazać aktywność fizyczna i zmiana nawyków żywieniowych, która de facto zawsze (w mniejszym lub większym stopniu) stanowić będzie element leczenia.
Pokaż więcej
Operacja bariatryczna to dopiero pierwszy krok na długiej drodze zdrowienia. Prawdziwe wyzwanie zaczyna się później — gdy pacjent musi całkowicie zmienić swoje nawyki żywieniowe, sposób myślenia o jedzeniu i zmierzyć się ze starymi uzależnieniami. O tym, jak wygląda życie po resekcji rękawowej żołądka w wyjątkowym wywiadzie dla Pacjenci.pl opowiada Anna Maryniak, która przeszła tę drogę od trudnych początków po świadome, zdrowe odżywianie.Zmiana diety zaczyna się jeszcze przed operacją — dietetyk może nie dopuścić pacjenta do zabieguPo resekcji żołądek ma bardzo małą pojemność, dlatego każdy kęs musi być wartościowyWczesna dieta to płyny i papki, a stałe pokarmy wprowadza się stopniowoKluczowe jest przepracowanie uzależnienia od słodyczy i unikanie wysokoenergetycznych „pustych kalorii”
Niektóre popularne tłuszcze roślinne, szeroko stosowane w przemyśle spożywczym, mogą wpływać na nasz organizm w sposób znacznie bardziej złożony, niż do tej pory przypuszczaliśmy. Najnowsze badania z University of California Riverside pokazują, że ich nadmierne spożycie może sprzyjać otyłości nie tylko przez nadmiar kalorii, ale przede wszystkim przez zaburzenia metaboliczne zachodzące głęboko w komórkach.Nadmiar tłuszczów bogatych w kwas linolowy może zwiększać ryzyko otyłościMyszy karmione takim olejem szybko tyły i miały stłuszczoną wątrobęKluczowe są oksylipiny – cząsteczki powstające podczas metabolizmu kwasu linolowegoZmodyfikowane genetycznie myszy były odporne na przyrost masy, mimo identycznej dietyMechanizm może dotyczyć także oleju słonecznikowego i kukurydzianego
Nowotwory w Polsce stają się coraz poważniejszym wyzwaniem — obecnie ponad 1,17 miliona osób żyje z rozpoznanym nowotworem, a w samym 2022 roku odnotowano około 181 000 nowych przypadków. Rak pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów, odpowiadając za jedną czwartą wszystkich zgonów w kraju. Rosnąca liczba zachorowań oraz późne wykrywanie choroby podkreślają, jak istotna jest profilaktyka, wczesna diagnostyka i kontrola czynników ryzyka, takich jak nadwaga czy otyłość.
Otyłość wśród dzieci i młodzieży staje się coraz poważniejszym problemem zdrowotnym na całym świecie. Naukowcy alarmują, że nadmierna masa ciała w młodym wieku nie tylko zwiększa ryzyko chorób metabolicznych, ale także prowadzi do podwyższonego ciśnienia krwi, które może mieć długofalowe konsekwencje dla serca i naczyń krwionośnych. Najnowsze badania pokazują, że wczesna interwencja może realnie zmniejszyć ryzyko rozwoju nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych w dorosłym życiu.
Nadmierna masa ciała jest kolejnym „sprzymierzeńcem nowotworów” w diecie nadmiarów, obok przetworzonego mięsa i cukru. Otyłość uznawana jest za jeden z głównych czynników ryzyka rozwoju nowotworów na całym świecie. Badania naukowe powiązały otyłość z ryzykiem wystąpienia nawet kilkunastu rodzajów raka. • Otyłość jest jednym z głównych globalnych czynników ryzyka rozwoju nowotworów, powiązanym z rakiem endometrium, przełyku, jelita grubego, prostaty i nerek.• Tkanka tłuszczowa wydziela czynniki prozapalne, takie jak IL-6, które zachęcają komórki do niekontrolowanego podziału.• Komórki tłuszczowe przyczyniają się również do wzrostu poziomu estrogenów, co zwiększa ryzyko raka piersi i endometrium u kobiet po menopauzie.
- Byłam szykanowana, opluwana, wyrzucano mi rzeczy z plecaka, zamykano mnie w szatni – wspomina dzieciństwo we wsi Śmietanki. Hejt spotkał Kingę Zawodnik z powodu nadwagi. Po latach odchudzała się na oczach Polski w programach telewizyjnych. Ale dopiero po zmniejszeniu żołądka straciła 50 kg.
Siedzący tryb życia i nieprawidłowa dieta powodują, że tyjemy na potęgę! W Polsce nadwagę ma już trzech na pięciu dorosłych, a co czwarty Polak jest otyły. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) otyłość to choroba przewlekła i jedno z największych zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkości. Do czego może prowadzić nieleczona otyłość? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z dr n. med. Patrycją Wachowską-Kelly, specjalistą chorób wewnętrznych i leczenia otyłości, diabetologiem.
