Trwa sezon na polskie superfoods. Są pełne witamin i smaku

Polskie superfoods pełne smaku i zdrowia

Porzeczki — czarne, czerwone i białe — to krzewy, które świetnie czują się w naszym klimacie. Ich owoce dojrzewają od końca czerwca, ale pełnię smaku osiągają w lipcu, kiedy są najtańsze i najsłodsze. Dla wielu z nas to smak dzieciństwa: sok z czarnej porzeczki na przeziębienie czy kwaskowata galaretka do ciasta. Dziś o porzeczkach mówi się jako o "polskich superfoods”, bo rosną lokalnie i dostarczają wyjątkowej porcji składników bioaktywnych. Przeczytaj też: Zbijają ciśnienie i cholesterol, a do tego obłędnie smakują. Jem same albo z jogurtem

Porzeczki to bomba witamin i antyoksydantów

Porzeczki są niskokaloryczne (ok. 60 kcal/100 g) i kryją imponujący zestaw witamin, minerałów i antyoksydantów:

• Witamina C: 181 mg/100 g — wzmacnia odporność i sprzyja wchłanianiu żelaza;
• Flawonoidy (m.in. antocyjany, rutyna): neutralizują wolne rodniki, wspomagają naczynia krwionośne;
• Potażne dawki polifenoli: badania z 2025 r. wskazują, że ekstrakt z czarnej porzeczki może obniżać ciśnienie i poziom LDL;
• Błonnik (7 g/100 g): reguluje trawienie i pomaga kontrolować poziom glukozy;
• Witamina K i kwas foliowy: wspierają krzepnięcie krwi i układ nerwowy.

Dzięki temu porzeczki działają przeciwzapalnie, mogą łagodzić objawy infekcji górnych dróg oddechowych oraz sprzyjają zdrowiu skóry i oczu. Czytaj również: Te owoce poprawiają pamięć i przeciwdziałają starzeniu mózgu. Seniorzy powinni się nimi zajadać

Jak jeść porzeczki? Najlepsze sposoby na świeżo, zimą i w domowych przetworach

Najwięcej wartości odżywczych porzeczki dostarczają wtedy, gdy zjadasz je na świeżo — prosto z krzaka, garściami lub jako dodatek do jogurtu, owsianki czy letnich deserów. W tej formie organizm otrzymuje maksymalną porcję witaminy C, flawonoidów i błonnika. Na szczęście nawet po sezonie nie trzeba z nich rezygnować, bo istnieje kilka prostych sposobów na zachowanie ich smaku i właściwości:

• Mrożenie — to najlepszy sposób na zatrzymanie wartości odżywczych. Warto rozłożyć całe grona w jednej warstwie na tacy i zamrozić, a dopiero potem przesypać do woreczka. Dzięki temu owoce się nie skleją i będą idealne do koktajli czy wypieków.
• Przetwory — domowe dżemy z mniejszą ilością cukru, kisiel z czerwonej porzeczki czy pasteryzowane soki (ok. 10 minut w 80°C) pozwalają cieszyć się ich smakiem przez całą zimę. To też świetny sposób na szybkie źródło energii w chłodne dni.
• Suszenie i liofilizacja — porzeczki w tej formie są lekkie, chrupiące i skoncentrowane w smaku. Idealnie sprawdzają się jako dodatek do granoli, owsianki czy domowych batoników.
• Liście porzeczki — rzadziej doceniane, a również wartościowe. Napar z liści działa lekko moczopędnie, wspiera przy przeziębieniu i może delikatnie obniżać gorączkę. Zaleca się jednak stosować go okazjonalnie, a nie codziennie.

Dzięki tym metodom porzeczki mogą gościć w kuchni przez cały rok, nie tracąc swojego zdrowotnego potencjału. Sprawdź też: Jeśli chcesz uniknąć miażdżycy, jedz do woli. Rozbija złogi w tętnicach

Porzeczki a zdrowie – kiedy zachować ostrożność?

Choć porzeczki uznawane są za jedne z najzdrowszych owoców, w niektórych sytuacjach warto podejść do nich z rozwagą. Czarna porzeczka zawiera spore ilości witaminy K, która może osłabiać działanie leków przeciwzakrzepowych. Jeśli przyjmujesz takie preparaty, najlepiej skonsultuj swoją dietę z lekarzem.

Reakcje alergiczne na porzeczki zdarzają się rzadko, ale są możliwe — mogą objawiać się swędzeniem w ustach, wysypką lub dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. W takim przypadku należy odstawić owoce i zasięgnąć porady specjalisty.

Kiedy szczególnie warto skonsultować się z lekarzem?

• przy stałym leczeniu antykoagulantami lub w przypadku chorób nerek (ze względu na wysoką zawartość potasu),
• gdy po spożyciu porzeczek pojawią się objawy alergii albo silne bóle brzucha.

 

źródła:

• Nordic Wellth – Blackcurrants (grudzień 2024) – informacje o sezonie (lipiec–sierpień) i tabeli wartości odżywczych (wit. C 181 mg, wit. K 181 µg/100 g)
• 5 fruits that outshine oranges in Vitamin C… — The Times of India
• HelloPharmacist – Black Currant × Warfarin: interaction details
• Pacjenci.pl