Uchyłki jelita grubego - co jeść, a czego unikać? Pięć złotych zasad diety
Choroba uchyłkowa jelita grubego to jedno z najczęstszych schorzeń układu pokarmowego w populacjach zachodnich, a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem. Uchyłki związane są głównie z nieprawidłową dietą, co stanowi powszechny problem dzisiejszych czasów.
Podstawowym elementem leczenia uchyłków jelita grubego jest zmiana nawyków żywieniowych. Co jeść, a czego unikać?
Dieta głównym czynnikiem ryzyka choroby uchyłkowej jelita grubego
Uchyłek jelita grubego jest małą przepukliną ściany jelita. Liczba uchyłków może się wahać od kilku do kilkudziesięciu. W zależności od tego, która część ściany jelita uległa uwypukleniu, wyróżniamy dwie grupy uchyłków: rzekome oraz prawdziwe.
- Uchyłki, a tak naprawdę uchyłek jelita grubego, to uwypuklenie, mała przepuklina ściany jelita. Można je podzielić na dwie grupy, w zależności od tego, która część ściany się uwypukliła – powiedział w rozmowie z Pacjentami gastroenterolog lek. med. Jacek Kowerzanow.
- Wyróżniamy uchyłki rzekome, kiedy uwypukleniu ulega błona śluzowa i podśluzowa, bądź prawdziwe, gdy uwypukleniu ulega cała ściana jelita grubego. Różnica polega na tym, że uchyłki rzekome występują częściej i głównie lokalizują się po lewej stronie jelita grubego, a prawdziwe pojawiają się rzadziej i wówczas znajdują się po prawej stronie – wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.
Chorobę uchyłkową jelita grubego zaliczamy do chorób cywilizacyjnych. Głównym czynnikiem ryzyka jest nieprawidłowa dieta – uboga w błonnik rozpuszczalny oraz bogata w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso. Do pozostałych czynników ryzyka należą otyłość i niska aktywność fizyczna.
- Przyjmuje się, że około 60% osób powyżej 60. roku życia będzie miało uchyłki. Dotyczy to głównie krajów rozwiniętych i związane jest bardzo ściśle z dietą. Dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso, a uboga w błonnik, szczególnie rozpuszczalny, prowadzi do mniejszego gromadzenia się wody w masie stolca. Powoduje to opóźnienie pasażu jelitowego, a jednocześnie podnosi ciśnienie w świetle jelita grubego, przez co powstają uchyłki. – wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.
Uważa się, że dieta jest najważniejszym czynnikiem ryzyka, innymi są otyłość, a także niska aktywność fizyczna – dodał lek. med. Jacek Kowerzanow.
Objawy choroby uchyłkowej jelita grubego
U większości pacjentów uchyłki jelita grubego nie powodują objawów, jednak u niektórych osób może dojść do poważnych powikłań. Część chorych odczuwa ból, który najczęściej lokalizuje się w lewym dolnym kwadrancie. Mogą towarzyszyć mu wzdęcia oraz zaburzenia rytmu wypróżnień.
- U większości osób uchyłkowatość jelita grubego przebiega bezobjawowo, jednak u niektórych pacjentów może dojść do poważnych powikłań. Część osób odczuwa ból, który najczęściej zlokalizowany jest w lewym dolnym kwadrancie. Mogą towarzyszyć mu wzdęcia, a także zaburzenia rytmu wypróżnień - wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.
W sytuacji, kiedy masa stolca bądź kamienie kałowe zamkną światło uchyłka, w zalegającej treści zaczynają namnażać się bakterie, co prowadzi do zapalenia uchyłka. Wówczas może pojawić się gorączka. Wraz z toczącym się procesem zapalnym może dojść do pęknięcia ściany uchyłka, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pacjenta.
- Do zapalenia uchyłków dochodzi, gdy zamyka się światło danego uchyłka, w większości przypadków poprzez masę stolca bądź kamienie kałowe. Zalegająca treść prowadzi do namnażania się flory jelitowej, czyli bakterii, które zaczynają produkować coraz więcej toksyn i gazów. Dochodzi do miejscowego niedokrwienia i aktywowany jest stan zapalny - wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.
Pięć złoych zasad diety w chorobie uchyłkowej jelita grubego
Bezobjawowa postać choroby uchyłkowej jelita grubego nie wymaga specjalistycznego leczenia, jednak należy zmodyfikować styl życia, wprowadzić zmiany w jadłospisie i zadbać o codzienny ruch. Jeśli występuje nadwaga lub otyłość, powinno się zredukować masę ciała.
W sytuacji występowania objawów, może zaistnieć potrzeba wdrożenia leków. Jeśli doszło do ciężkiego zapalenia uchyłków, wymagane jest leczenie w warunkach szpitalnych.
Złote zasady diety w chorobie uchyłkowej jelita grubego:
1. Należy wzbogacić dietę w produkty bogate w błonnik rozpuszczalny, np. jabłka, gruszki, śliwki, morele, warzywa strączkowe, płatki owsiane, kasza jęczmienna.
2. Należy ograniczyć czerwone mięso i produkty bogate w tłuszcze zwierzęce.
3. Należy zrezygnować z używek, takich jak alkohol i papierosy.
4. Należy dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu.
5. Przy zapaleniu uchyłków dieta powinna być łatwostrawna, półpłynna i płynna.
- Zalecam przede wszystkim konsultację z dietetykiem. Dieta powinna być bogata w błonnik rozpuszczalny w wodzie. Według mojej wiedzy produkty, które są bogate w ten błonnik to przede wszystkim suszone owoce, takie jak: morele, śliwki oraz jabłka czy gruszki. Powinniśmy unikać pokarmów bogatych w tłuszcze zwierzęce, a także czerwonego mięsa. Ważne jest także spożywanie jak największej ilości płynów. W momencie zapalenia powinno unikać się alkoholu - zalecił lek. med. Jacek Kowerzanow.
Przeczytaj też:
Uchyłki jelita grubego. Kiedy trzeba je leczyć? (pacjenci.pl)
Jak wykryć uchyłki jelita grubego? Zapytaliśmy specjalistę (pacjenci.pl)
Cierpisz na zgagę i refluks? Tych produktów lepiej unikaj (pacjenci.pl)
Źródła: pacjenci.pl, ncez.pzh.gov.pl
