Udar mózgu a stan przedudarowy - jak je odróżnić? Kardiolog tłumaczy
Udar mózgu stanowi jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie, a także jest najczęstszą przyczyną trwałego inwalidztwa osób dorosłych. Ryzyko udaru rośnie wraz z wiekiem, jednak problem ten dotyka coraz młodsze osoby. Pacjent z udarem powinien jak najszybciej otrzymać pomoc medyczną, ponieważ czas ma kluczowe znaczenie w ratowaniu zdrowia i życia.
Jak długo trawa udar mózgu? Jak odróżnić udar od stanu przedudarowego? Wyjaśniła w rozmowie z Pacjentami dr n. med. Ewa Uścińska, kardiolog.
Objawy udaru mózgu
- Udar mózgu to choroba mózgowo - naczyniowa, w której obumiera fragment mózgu w następstwie zaburzeń krążenia mózgowego. Proces odpowiedzialny za objawy i powikłania zlokalizowany jest w tkance mózgowej, natomiast przyczyny tkwią w układzie krążenia, głównie w naczyniach krwionośnych – powiedziała w rozmowie z Pacjentami dr n. med. Ewa Uścińska, kardiolog.
Udar mózgu obarczony jest dużym ryzykiem zgonu i inwalidztwa. Wyróżnia się dwa typy udaru: niedokrwienny oraz krwotoczny. Około 80% wszystkich przypadków stanowi udar niedokrwienny. Udar krwotoczny, potocznie zwany wylewem, zdarza się rzadziej, jednak jest dużo bardziej niebezpieczny.
Objawy udaru mózgu mogą być następujące:
- niedowład jednej części ciała,
- drętwienie ręki, nogi bądź twarzy, a w skrajnych przypadkach nawet całkowity brak czucia,
- zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów,
- opadanie kącika ust,
- wygładzenie zmarszczek po jednej stronie twarzy,
- zaburzenia mowy i widzenia,
- nudności,
- wymioty,
- ból głowy,
- zaburzenia świadomości,
- utrata przytomności.
- Podstawowym objawem udaru jest niedowład jakiejś części ciała. Obejmuje on zazwyczaj jedną stronę ciała np. lewą rękę i lewą nogę lub prawą rękę i prawą nogę. Niedowład może też dotyczyć pojedynczej kończyny górnej lub dolnej, natomiast pojedyncze ognisko uszkodzenia mózgu nie może wywołać jednoczasowo niedowładu lewej ręki i prawej nogi lub odwrotnie – wyjaśniła dr n. med. Ewa Uścińska.
Bardzo częstym objawem, widocznym na pierwszy rzut oka, jest opadanie kącika ust oraz wygładzenie zmarszczek po jednej stronie twarzy (lewej bądź prawej) - to jest również wynik niedowładu mięśni twarzy – dodała dr n. med. Ewa Uścińska.
Udar mózgu a stan przedudarowy. Ile trwa udar mózgu?
Aby zdiagnozować udar, objawy neurologiczne muszą utrzymywać się co najmniej 24 godziny, a ognisko uszkodzenia mózgu musi zostać potwierdzone badaniami obrazowymi.
Jeżeli objawy trwają krócej niż 24 godziny, ustępują całkowicie i samoistnie, a mózg nie jest uszkodzony, stan ten nazywany przejściowym lub przemijającym niedokrwieniem.
Nie można go bagatelizować i należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, gdyż jest to sygnał ostrzegawczy zbliżającego się pełnoobjawowego udaru mózgu.
- Do rozpoznania udaru mózgu niezbędne jest utrzymywanie się objawów neurologicznych przez co najmniej 24 godziny oraz potwierdzenie ogniska uszkodzenia mózgu w badaniach obrazowych. Jeśli objawy trwają krócej niż 24 godziny, ustępują całkowicie i samoistnie, nie stwierdza się też uszkodzenia mózgu, nie mówimy wówczas o udarze, a o przejściowym lub przemijającym niedokrwieniu (TIA - ang. transcient ischemic attack) - wyjaśniła dr n. med. Ewa Uścińska.
- Zazwyczaj w takiej sytuacji pacjenci nie zgłaszają się do szpitala, natomiast jest to niebezpieczny stan zagrażający wystąpieniem pełnoobjawowego udaru mózgu. Przy tego typu objawach przejściowych wskazana jest diagnostyka, gdyż jest to stan przedudarowy - dodała dr n. med. Ewa Uścińska.
Przeczytaj też: Sanatoria jak z bajki. 5 najpiękniejszych miejscowości na kurację
Objawy przepowiadające udar mózgu
Znakiem ostrzegawczym zbliżającego się udaru są krótkotrwałe i samoistnie ustępujące zaburzenia widzenia, mowy, pamięci czy świadomości. Należy także zachować czujność w sytuacji, kiedy wystąpi drętwienie i osłabienie siły mięśniowej ręki, nogi czy twarzy.
Objawy te zazwyczaj ustępują całkowicie po kilku minutach lub godzinach, co nie oznacza, że można je bagatelizować. Jeśli ich doświadczymy, powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, ponieważ sygnalizują duże ryzyko wystąpienia udaru w najbliższym czasie.
- Ostrzegawczym sygnałem są epizody przemijającego niedokrwienia mózgu (TIA), czyli krótkotrwałe i samoistnie ustępujące zaburzenia widzenia, mowy, pamięci czy świadomości, a także drętwienie i osłabienie siły mięśniowej ręki, nogi czy twarzy. Zwykle całkowicie ustępują po kilku minutach lub kilku godzinach, natomiast nie wolno ich bagatelizować, gdyż oznaczają wysokie ryzyko wystąpienia pełnoobjawowego udaru mózgu w najbliższym czasie - wyjaśniła dr n. med. Ewa Uścińska.
Sygnałem alarmowym są także dolegliwości ze strony serca, takie jak napadowe kołatania serca, zwłaszcza kilkunastominutowe lub kilkugodzinne epizody nierównej pracy serca i towarzyszące temu osłabienie, złe samopoczucie i gorsza tolerancja wysiłku.
- Czujność pacjenta i lekarza prowadzącego powinny również wzbudzić napadowe kołatania serca, szczególnie kilkunastominutowe czy kilkugodzinne epizody nierównej pracy serca, zwykle szybszej niż zwykle, wywołującej złe samopoczucie, pogorszenie tolerancji wysiłku i osłabienie - wyjaśniła dr n. med. Ewa Uścińska.
Jeżeli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, nie zwlekajmy z wizytą u lekarza. Czas odgrywa tu bardzo istotną rolę. Szybka reakcja może uratować zdrowie, a nawet życie.
Przeczytaj też:
Poranny udar mózgu – czym jest, jakie są objawy?
Udar mózgu - objawy, przyczyny, leczenie. Ekspert tłumaczy
Oblicz swoje ryzyko sercowo-naczyniowe. Skorzystaj z kalkulatora ryzyka
