Wzdęcia nie zawsze biorą się z diety. Ich przyczyna może leżeć gdzie indziej

Wzdęcia – najczęstsze przyczyny

Nieprzyjemne uczucie pełności w brzuchu, któremu często towarzyszy powiększenie jego obwodu, a także odbijanie, to popularne wzdęcia. Popularne – bo dotyczą wielu osób. Od czasu do czasu doświadcza ich każdy człowiek, np. wtedy, kiedy zje coś dla siebie nieodpowiedniego. Inne osoby cierpią z ich powodu systematycznie.

Wzdęcia powstają, gdy w jelitach gromadzi się nadmiar gazów – może to być efekt naturalnych procesów trawiennych, połykania powietrza podczas jedzenia, lub jakichś zaburzeń pracy układu pokarmowego.

Najczęstszą przyczyną wzdęć jest jednak dieta. Niektóre produkty, zwłaszcza bogate w błonnik, mogą powodować fermentację w jelitach (produkty FODMAP), co prowadzi do zwiększonej produkcji gazów. Problemem bywają także napoje gazowane, fast foody, nadmiar soli zatrzymującej wodę w organizmie czy nietolerancje pokarmowe, np. na laktozę lub gluten.  

Chcesz wiedzieć więcej o zdrowiu jelit? Czytaj: Częste wzdęcia, brzuch jak balon? To może być jedna z tych chorób

Rewolucja w systemie zdrowia. Od 2025 do tych specjalistów dostaniesz się bez skierowania Czytaj dalej Zapalenie ucha środkowego. Lekarz wyjaśnia, czemu dzieci wciąż na to chorują Czytaj dalej

Dyskomfort w brzuchu może mieć inny powód

Przyczyna wzdęć może jednak leżeć także gdzie indziej. Tu może chodzić o:

• problemy hormonalne – np. wahania progesteronu i estrogenu. Mogą one powodować zatrzymanie wody, ale także wzdęcia (np. w zespole policystycznych jajników, endometriozie, przed miesiączką, a także w perimenopauzie),
   
• stres i układ nerwowy – bo przewlekły stres wpływa na pracę jelit, 
   
• nietolerancje pokarmowe – winne mogą być nie tylko laktoza i gluten, ale też histamina czy fruktoza oraz wiele innych składników diety,
   
• problemy z mikrobiotą – np. dysbiozę jelita cienkiego,
   
• problemy z krążeniem i limfą – słabe krążenie może powodować zatrzymanie płynów, co bywa mylone ze wzdęciami,
   
• problemy z tarczycą – niedoczynność może spowalniać perystaltykę jelit, a to prowadzi „naturalnie” do wzdęć,
   
• pasożyty i infekcje – przewlekłe zakażenia, np. Helicobacter pylori czy kandydoza;

Być może zainteresuje Cię również: Powodują zaparcia i niszczą jelita. Jak usunąć złogi pokarmowe?

Mam wzdęcia – co robić?!

Wzdęcia mogą być bardzo uciążliwe, ale zazwyczaj nie powinny być powodem do niepokoju. Z reguły można z nimi skutecznie walczyć przy pomocy zmiany diety i stylu życia. Pomocne mogą tu być: 

• modyfikacja diety – np. dieta low FODMAP, warto ograniczyć rośliny strączkowe, kapustę, cebulę, brokuły, kalafiora czy napoje gazowane. Istotne jest tu też wolne i świadome przeżuwanie, niełykanie powietrza. Należy unikać soli, a niektóre osoby powinny zrezygnować zupełnie z laktozy lub glutenu – obserwuj swój organizm;
   
• aktywność fizyczna – ruch poprawia perystaltykę jelit i zapobiega gromadzeniu się gazów. Nawet spacer po posiłku może pomóc w trawieniu;
   
• probiotyki (70% skuteczności w łagodzeniu wzdęć) – kiszonki, jogurty naturalne lub kefir, ale warto także rozważyć probiotyki w kapsułkach;
   
• unikanie stresu – techniki oddechowe, medytacja czy nawet zwykła chwila wyciszenia mogą poprawić funkcjonowanie układu pokarmowego.

Przeczytaj też: Zakazane połączenie. Gnije i fermentuje w jelitach, powoduje zaparcia, wzdęcia i zgagę

Wzdęcia – kiedy do lekarza?

Warto jednak skonsultować się z lekarzem, jeśli wzdęcia pojawiają się regularnie, są bolesne i nie ustępują mimo zmiany diety i trybu życia. Niepokojące powinny być także dodatkowe objawy, takie jak utrata masy ciała, krew w stolcu, przewlekłe biegunki, zaparcia czy utrzymujące się uczucie pełności po niewielkich posiłkach.

Lekarz może zlecić podstawowe badania krwi, w tym morfologię, CRP (w celu wykrycia stanów zapalnych) oraz testy na nietolerancje pokarmowe. Czasem konieczne jest USG jamy brzusznej, gastroskopia lub kolonoskopia, zwłaszcza jeśli istnieje podejrzenie chorób przewodu pokarmowego. Jeśli przyczyną wzdęć może być tarczyca, warto sprawdzić poziom TSH, FT3 i FT4.

pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28316536/