Zatrucia paracetamolem – przyczyny i objawy
![Zatrucia paracetamolem – przyczyny i objawy](https://images.iberion.media/images/1920/4iy_E_Wk_YY_28rv_Cz_Js4_Ms_Ko_S_paracetamol_315875_1280_1609019212_6f42165dd7.jpg)
Zatrucia paracetamolem – ogólne spojrzenie
Paracetamol znajduje się w ponad 100 lekach dostępnych bez recepty, w tym lekach pediatrycznych (kapsułki, tabletki i syropy), a także lekach na kaszel i przeziębienie. Wiele leków na receptę zawiera również paracetamol. W związku z tym przedawkowanie paracetamolu jest dość częste. Główny toksyczny metabolit paracetamolu, imina N-acetylo-b-benzochinonu, jest wytwarzany przez układ enzymatyczny cytochromu P450; zneutralizowany w wątrobie przez glutation. Ostre przedawkowanie powoduje wyczerpanie glutationu w wątrobie. W efekcie gromadzi się N-acetylo-b-benzochinonoamina, powodując martwicę hepatocytów, co może spowodować uszkodzenie innych narządów (nerek, trzustki). Zatrucie wymaga dawki dobowej w przypadku ostrego przedawkowania wynoszącej łącznie> 150 mg / kg masy ciała (około 7 g dla dorosłych). Przewlekłe lub wielokrotne nadużywanie prowadzi w rzadkich przypadkach do uszkodzenia wątroby. Przewlekłe przedawkowanie jest zwykle spowodowane ciągłym przyjmowaniem nieracjonalnie dużej ilości leków przeciwbólowych.
Objawy zatrucia paracetamolem
Łagodne zatrucie może przebiegać bezobjawowo lub objawy mogą być minimalne w ciągu 48 godzin od przyjęcia leku.
Ostre pojedyncze zatrucia paracetamolem które przechodzą przez 4 etapy:
Etap I występuje ok. 1/2 godziny po spożyciu i trwa do 24 godzin. Pojawiają się:
nudności,
wymioty,
brak łaknienia,
złe samopoczucie,
obfite pocenie się,
bladość skóry.
W większości przypadków żołądkowo-jelitowe objawy zatrucia paracetamolem całkowicie mijają i nie prowadzą do uszkodzenia wątroby.
Etap II, 24–48 godzin po spożyciu – bóle okolicy podżebrza prawego, rozpoczyna się ostra niewydolność nerek.
Etap III, 72–96 godzin po spożyciu – postępujące uszkodzenie wątroby, pojawiają się:
wymioty,
zażółcenie skóry,
bóle pod żebrami,
drżenie rąk,
zaburzenia świadomości,
kwasica metaboliczna,
hipoglikemia,
niewydolność nerek,
zaburzenia rytmu serca,
niedotlenienie,
uszkodzenie serca,
krwotoczne zapalenie trzustki,
reakcje alergiczne takie jak: pokrzywka, zwężenie oskrzeli, wstrząs.
Etap IV, 4 dni–2 tygodnie po spożyciu – faza zdrowienia. Jeżeli w ciągu pierwszych dni ostrego zatrucia paracetamolem nie dojdzie do śmierci pacjenta, to objawy powoli zanikają. Prawdopodobieństwo i ciężkość uszkodzenia wątroby można przewidzieć na podstawie ilości przyjętego leku, a dokładniej na podstawie stężenia we krwi.
Co ciekawe, dzieci nie metabolizują lub prawie nie metabolizują paracetamolu do związków toksycznych, przez co można im go podawać bez większego ryzyka. U dzieci istnieje 6-krotnie mniejsze prawdopodobieństwo uszkodzenia wątroby niż u osób dorosłych.
Leczenie zatrucia paracetamolem
Jeśli przypuszcza się, że paracetamol jest obecny w przewodzie pokarmowym, przepisuje się węgiel aktywowany. Jako pierwszą pomoc należy sprowokować wymioty u osób, które są przytomne i niezwłocznie przewieźć poszkodowanego do szpitala. Acetylocysteina jest antidotum na zatrucia paracetamolem. Jest prekursorem glutationu, który zmniejsza toksyczność paracetamolu na skutek zwiększonej podaży glutationu w wątrobie i być może na skutek innych mechanizmów.
![Lekarz radzi, jak uniknąć anginy latem.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_6a7b6f1554.png)
![Depresja, leki przeciwdepresyjne, antydepresanty, interakcje z lekami](https://images.iberion.media/images/origin/Antydepresanty_cd71137b25.png)
![Komu nie służą banany?](https://images.iberion.media/images/origin/bana_cfb1055f8f.jpg)
![Demencja / lek. Mateusz Gajda](https://images.iberion.media/images/origin/Archiwum_prywatne_77aba06204.png)
![Opuchnięte stopy](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_2de6b7e592.png)
![lekarz](https://images.iberion.media/images/origin/lekarz_4f583f9892.jpg)
![Chrapanie może być objawem niedoczynności tarczycy.](https://images.iberion.media/images/origin/11_cc6858dc63.jpg)
![Sałata, sklep, dział warzywny](https://images.iberion.media/images/origin/Salata_sklep_666d0ef08f.png)
![Lek na serce, leki](https://images.iberion.media/images/origin/Lek_na_serce_wycofany_z_obrotu_5e5ebc87f2.jpg)
![Pragnienie i suchość w ustach mogą być objawami cukrzycy.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_ccba3bd203.png)
![suplementacja magnezu, magnez](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_97_c94aad1504.jpg)
![Ta woda jest toksyczna. Zawiera mikroplastik](https://images.iberion.media/images/origin/wo_3c7a187139.jpg)
![Oregano, zdrowie](https://images.iberion.media/images/origin/Oregano_korzystnie_dziala_na_nasze_zdrowie_e15b911c3c.jpg)
![emerytura, pieniądze, seniorzy](https://images.iberion.media/images/origin/emerytura_5831ed7061.jpg)
![Demencja, refluks](https://images.iberion.media/images/origin/Ten_popularny_lek_moze_zwiekszac_ryzyko_demencji_6b20333e04.jpg)
![tłuszcze](https://images.iberion.media/images/origin/margaryna_14a168c41c.png)
![Masaż twarzy, roler jadeitowy](https://images.iberion.media/images/origin/Masaz_twarzy_322402ddea.png)
![dr n med. Ewa Uścińska, kardiolog, objawy zawału, zlewne poty](https://images.iberion.media/images/origin/dr_Ewa_Uscinska_kardiolog_65c94f64e1.png)
![Świadczenia dla niepełnosprawnych](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_ecccc6c6a9.png)
![dr Paweł Grzesiowski, szef GIS, sanepid, szczepionki](https://images.iberion.media/images/origin/dr_Pawel_Grzesiowski_szef_GIS_931aef8407.png)
![Kto nie powinien jeść borówek amerykańskich?](https://images.iberion.media/images/origin/1_d6b91f2d1b.jpg)
![dr n. med. Łukasz Wohadlo, nowotwór, przeruty, chirurg onkolog](https://images.iberion.media/images/origin/onkolog_przerzuty_c1f4f372c8.png)
![Witamina D, suplementacja](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_3_f154b3d164.jpg)
![Okulista dr hab. n. med. Janusz Skrzypecki, zaćma](https://images.iberion.media/images/origin/Okulista_4513de2125.png)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_WZORY_DLA_SG_2024_07_26_T233159_059_b0fccb9d4f.jpg)
![Występ Lady Gagi na Igrzyskach Olimpijskich](https://images.iberion.media/images/origin/Wystep_Lady_Gagi_na_Igrzyskach_Olimpijskich_c57c60b176.png)
![Rak szyjki macicy, rak](https://images.iberion.media/images/origin/Co_roku_z_powodu_tego_raka_umiera_1600_Polek_9631c7e88a.jpg)
![Bożena Dykiel, Mieczysław Hryniewicz](https://images.iberion.media/images/origin/Bozena_Dykiel_Mieczyslaw_Hryniewicz_f9de23f40d.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![mus czekoladowy z awokado](https://images.iberion.media/images/origin/deser_6386fcabb8.jpg)
![Chrome](https://images.iberion.media/images/origin/chrome_ochrona_fot_pxhere_DALL_E_897cb3f8b6.png)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![Sanatorium](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_12_T074223_661_a233cf189e_01d2bb6c62.png)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Szablony_Lelum_1200x700_88_20cfa0db40.png)
![Wulkan](https://images.iberion.media/images/origin/wulkan_turysci_pl_nowe_bd7df8b62a.jpg)