Popularny lek przeciwbólowy może wpływać na emocje i decyzyjność. Przełomowe wyniki badań
Paracetamol od lat uchodzi za bezpieczny lek przeciwbólowy. Tymczasem nowe badanie pokazuje, że jednorazowa dawka – 1000 mg – może nie tylko łagodzić ból, lecz także wpływać na psychikę: tłumić strach i zwiększać skłonność do ryzyka. Efekt? Inne decyzje za kierownicą, w finansach czy codziennych wyborach.
- Eksperyment objął 545 zdrowych dorosłych.
- Po przyjęciu paracetamolu badani częściej podejmowali ryzyko.
- Lek zaniżał ocenę niebezpieczeństwa i tłumił lęk.
- Skutki mogą mieć znaczenie w sytuacjach wymagających ostrożności.
- Autorzy badania apelują o dalsze analizy i ostrożność w używaniu leku.
Skąd podejrzenie, że lek działa na psychikę?
Już wcześniejsze badania sugerowały, że paracetamol tłumi emocje – zarówno negatywne, jak i pozytywne. Nowe badanie naukowców z Uniwersytetu Stanowego Ohio („Effects of acetaminophen on risk taking”) poszło krok dalej: sprawdziło, czy lek wpływa na ocenę ryzyka i podejmowanie decyzji w niepewnych sytuacjach.
Wybór padł na paracetamol, bo jest powszechnie dostępny, a jego działanie farmakologiczne – szybkie i dobrze mierzalne.
Jak przebiegał eksperyment?
W badaniu wzięło udział 545 dorosłych, losowo przypisanych do grupy paracetamolu lub placebo. Główna próba to tzw. Balloon Analog Risk Task – uczestnicy pompowali wirtualny balon, zwiększając potencjalną wygraną, ale ryzykując jego pęknięcie i utratę całej sumy.
Efekt? Osoby po paracetamolu pompowały balon dłużej, częściej tracąc wszystko. W dwóch innych testach uczestnicy oceniali ryzykowność scenariuszy (np. jazdy bez pasów czy skoku na bungee) i deklarowali większą gotowość do ich realizacji.
Co się dzieje w mózgu po paracetamolu?
Zespół Baldwina Waya tłumaczy, że paracetamol działa nie tylko przeciwbólowo, ale też wpływa na układ limbiczny – centrum emocji w mózgu. Poprzez hamowanie syntezy prostaglandyn może osłabiać reakcję lękową, która zwykle powstrzymuje nas przed impulsywnym działaniem.
Co więcej, lek obniża subiektywne poczucie zagrożenia i zmienia bilans korzyści–ryzyka w kierunku „warto spróbować”. To może mieć znaczenie w codziennych sytuacjach: podczas jazdy, podejmowania decyzji finansowych czy wyborów zdrowotnych.
Co to oznacza dla pacjentów?
Badacze uspokajają: pojedyncza dawka paracetamolu nie zmienia osobowości ani nie prowadzi do niebezpiecznych zachowań. Ale warto być świadomym, że lek może subtelnie wpływać na nastrój i ocenę zagrożeń – szczególnie w sytuacjach wymagających precyzji i rozwagi.
Zespół apeluje o dalsze badania nad długoterminowym wpływem paracetamolu oraz jego działaniem przy niższych dawkach. Do tego czasu – zalecają ostrożność: jeśli masz podjąć ważną, ryzykowną decyzję, lepiej poczekaj z tabletką lub skonsultuj jej przyjęcie z lekarzem.
Źródło:
portal.abczdrowie.pl
