Żylaki – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Czym są żylaki?
Żylaki (łac. varix) można zdefiniować jako poszerzenie i wydłużenie żył, czego konsekwencją jest uzyskanie przez nie krętego przebiegu. Powstawanie żylaków jest spowodowane przede wszystkim niewydolnością żylną, najbardziej narażone na ich powstawanie są żyły na nogach.
Można wyróżnić trzy główne typy żylaków:
żylaki głównych pni żylnych – żylaki żyły odstrzałkowej i odpiszczelowej są najczęstszą postacią żylaków, powodującą dolegliwości, najczęściej są widoczne na tylnej powierzchni łydki lub przyśrodkowej części kończyny dając objawy przewlekłej niewydolności żylnej,
pajączki naczyniowe (teleangiektazje) – są to leżące płytko przy skórze poszerzone żyłki, rzadko powodują dolegliwości bólowe, wpływają jedynie na estetykę skóry,
żylaki siatkowate – poszerzone, niebieskawe lub czerwonawe kręte żyłki znajdujących się tuż pod skórą, tworzące swoiste siateczki, najczęściej na bocznej powierzchni łydki lub uda, nie powodują dolegliwości bólowych.
undefined
Żylaki – przyczyny i objawy
Główną przyczyną powstawania żylaków są uwarunkowania genetyczne. Wpływ na powstawanie żylaków ma także nieprawidłowe funkcjonowanie zastawek żylnych, a dokładniej wsteczne krążenie krwi do układu powierzchownego, powodujące jego przeciążenie i rozciąganie. Prowadzi to do poszerzania i wydłużania żył, tym samym powstawania żylaków.
Powstawanie żylaków może zostać przyspieszone na skutek następujących czynników:
wieku – wraz upływem lat zwiększa się ryzyko zachorowania na przewlekłą niewydolność żylną,
długotrwałego stania, związanego np. z wykonywanym zawodem,
ciąży – wpływ hormonów na ściany żył i zwiększenie objętości krwi,
długotrwałego przebywania w wysokiej temperaturze, np. w wyniku wykonywania określonej profesji,
nadwagi i otyłości,
dźwigania ciężarów,
przebytych urazów i operacji kończyn,
menopauza.
undefined
Żylaki – objawy żylaków kończyn dolnych
Żylaki to widoczne na skórze poszerzone żyłki, które przybierają niebieski, czerwony lub fioletowy kolor. Są one miękkie, mogą być uwypuklone. Do głównych objawów wskazujących na żylaki kończyn dolnych należą:
uczucie zmęczonych nóg nasilające się pod koniec dnia,
obrzęk nóg, zwłaszcza wieczorem oraz po gorącej kąpieli,
defekt kosmetyczny w postaci pojawiających się uwypukleń wzdłuż zmienionej chorobowo żyły,
pojawienie się przebarwień i zmian zapalnych skóry w okolicy kostki i na łydce.
Zaawansowana choroba zwiększa skłonność do powstawania zapalenia żył powierzchownych. Objawia się silnym bólem, zgrubieniami wyczuwalnymi pod skórą i zaczerwieniem w miejscu chorobowo zmienionej żyły.
Żylaki – objawy żylaków powrózka nasiennego
Ta przypadłość dotyka mężczyzn i charakteryzuje się skręceniem żył splotu wiciowatego. Do głównych objawów żylaków powrózka nasiennego możemy zaliczyć:
ból jąder,
ból w pachwinie,
opuchliznę moszny,
uczucie ciężkości w mosznie,
uczucie bólu w trakcie wzwodu. undefined
Żylaki – objawy żylaków przełyku
Żylaki przełyku to nieprawidłowo poszerzone naczynia żylne w dolnej części przełyku. Do charakterystycznych objawów schorzenia należą:
krwawienie z przełyku,
ból i problemy z przełykaniem,
smolisty stolec przy niezauważalnych krwawieniach.
Żylaki – diagnostyka
Stopień zaawansowania choroby lekarz ustala za pomocą badania palpacyjnego, wówczas zleca dodatkowe badania. Wykonuje się przede wszystkim badanie USG Doppler, uwidaczniające kierunek i prędkość przepływu krwi przez naczynie. Pomaga to wykryć chorobę, kiedy żylaki nie są jeszcze widoczne, ale pojawiają już się obrzęki nóg. Badanie pozwala też określić stan żył głębokich i powierzchownych, uwidacznia powiem przepływ krwi.
W celu dalszej oceny żył można wykonać flebografię (inaczej wenografię). Podczas tego badania lekarz podaje do żyły specjalny barwnik – środek cieniujący (kontrast) i wykonuje zdjęcie rentgenowskie, uwidaczniając przepływ krwi.
Żylaki – leczenie
Leczenie żylaków obejmuje metody zachowawcze oraz inwazyjne. Przy niewielkim zaawansowaniu choroby zaleca się przede wszystkim zmianę stylu życia:
unikanie stania przez dłuższy czas,
dbanie o prawidłową masę ciała,
wprowadzenie aktywności fizycznej,
odpoczywanie w pozycji z nogami uniesionymi do góry,
Lekarz może zalecić również noszenie specjalnych pończoch kompresyjnych – uciskają one kończynę, aby krew sprawniej przepływała do serca, zmniejszają również obrzęk. Stopień ucisku wywierany przez takie rajstopy jest różny, w doborze właściwego produktu powinien pomóc specjalista.
Jeśli zmiana stylu życia i noszenie pończoch przeciwżylakowych nie działają, lub jeśli żylaki powodują znaczne dolegliwości, stosuje się procedurę inwazyjną. Obecnie najczęściej wykonywane są małoinwazyjnych zabiegi, takie jak: skleroterapia, mikroskleroterapia, miniflebektomia, laseroterapia endowaskularna, parvektomia czy chirurgia radiofalowa.
